Jan Parandowski (1895 - 1978)

Absolwent Wydziału Humanistycznego (filologia klasyczna i archeologia) Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Od roku 1933 prezes polskiego PEN Clubu. Debiutował w roku 1913 szkicem Russeau. Wielką popularność zdobył jako autor Mitologii (1924), która odegrała nie dającą się przecenić rolę dla popularyzacji podstaw kultury antycznej w Polsce; miała ponad dwadzieścia wydań i jest dotąd niezastąpionym popularnym kompendium wiedzy o wierzeniach dawnych Greków i Rzymian.
Dwie najistotniejsze cechy twórczości Parandowskiego - to piękny język i zainteresowanie kulturą antyczną. Jest on prawdziwym arbitrem elegancji stylu i znawcą sztuki pisarskiej, czego ukoronowaniem stała się książka Alchemia słowa (I wyd.1951). W swoich powieściach Parandowski odtwarzał rzeczywistość starożytnej Grecji (Dysk olimpijski,1933), szkicował portrety pisarzy (np. Oskara Wilde'a - Król życia, 1930), ukazywał zapis młodzieńczych rozterek religijnych (Niebo w płomieniach,1936). Przeważającą część swojej twórczości poświęcił kulturze antycznej: Eros na Olimpie (1924), Dwie wiosny (1927), Godzina śródziemnomorska (1949).
Dla wszystkich Lwowian drogą stała się książka Zegar słoneczny (1953), zawierająca opowiadania o mieście młodości pisarza.
Bogata twórczość eseistyczna poświęcona była przede wszystkim wielkiej tradycji europejskiego humanizmu; należy tu wymienić biograficzną książkę Petrarka (1956). Pięknym zapisem wieloletnich osobistych związków pisarza z Rzymem jest Mój Rzym (1959).
Spośród kilku książek, które Parandowski adresował do młodszego czytelnika, wyróżnia się Z antycznego świata (1958) - zbiór szkiców o najważniejszych zjawiskach kultury antycznej. Ta niewielka książeczka, pisana stylem barwnym i sugestywnym, stanowi lepsze wprowadzenie do wiedzy o kulturze antycznej niż niejeden opasły tom i z pewnością powinna się znaleźć pośród lektur szkolnych.
Osobnym działem twórczości Jana Parandowskiego są przekłady, spośród których niewątpliwie pierwsze miejsce zajmuje klasyczne już dziś tłumaczenie Odysei Homera (1953). Przełożył on także m.in. Wojnę domową Juliusza Cezara (1951) i romans Longosa Dafnis i Chloe (1925)
Zamknij