ERAZM Z ROTTERDAMU (ok. 1469-1536)
Właśc. Gerhard Gerhards, hol. filolog, filozof, literat, teolog i pedagog; czołowy humanista odrodzenia; piętnując nadużycia duchownych (korupcję, handel relikwiami itp.) i występując przeciw współcz. wersjom ® scholastyki , głosił umiłowanie wolności, prostoty i pokoju, zabiegał o pogłębienie duchowej więzi z Jezusem Chrystusem przez modlitwę i dobre uczynki; mimo kryt. stosunku do postępowania wielu dostojników Kościoła nie przystąpił do ruchu reformacyjnego; polemizował z M. Lutrem, broniąc wolności woli ludzkiej i wartości uczynków człowieka; przygotował gr. wydanie Nowego Testamentu (1516) oraz kryt. wydania dzieł klasyków (m.in. Arystotelesa, Seneki Młodszego, Cycerona) i ojców Kościoła (m.in. Hieronima, Ireneusza, Ambrożego, Orygenesa, Augustyna); wywarł ogromny wpływ na umysły swej epoki, także na pol. kulturę; Podręcznik żołnierza Chrystusowego (1503, wyd. pol. 1965), Pochwała głupoty (1511, wyd. pol. 1875, nowy przekład 1953); wybory pol.: Trzy rozprawy (1960), Rozmowy (1969), Pisma moralne (1970), oraz listy: Korespondencja Erazma z Polakami (1965) i List do Króla Zygmunta I (1967).
S. NOWAK Pochwała ludzkiego rozumu, Warszawa 1955;
J. HUIZINGA Erazm, Warszawa 1964;
J. DOMAŃSKI Erazm i filozofia. Studium o koncepcji filozofii Erazma, Wrocław 1973.
MNEP PWN 2000
Zamknij