Genesis wg chińskiej religii ludowej

"Chaos przypominał kurze jajo [czyli według nich pierwsze było jajko - przyp.] Niebo i zmienia jeszcze nie istniały. Z jaja urodził się P'an-ku; z ciężkich elementów utworzono Ziemię, a z lekkich Niebo. P'an-ku przedstawiano w postaci karła, odzianego w niedźwiedzią skórę albo w płaszcz z liści. Przez 18 tysięcy lat odległość między Ziemią a Niebem zwiększała się o 10 tysięcy stóp dziennie. W tym samym tempie rósł P'an-ku, którego ciało wypełniało tę lukę. Kiedy zmarł, poszczególne części jego ciała stały się różnymi elementami przyrody. (...) Z jego pcheł powstał ród ludzki" (orientalista Anthony Christie)

**

Motizm

Mohiści byli zwolennikami i uczniami Mo Ti (Mo-Tzu lub `Mistrza Mo`, V-IV wiek p.n.e.), a zarazem wrogami nauk Konfucjusza.
Nie byli pacyfistami, Mohiści głęboko wierzyli w samoobronę, a ponieważ wielu z nich było inżynierami, byli doskonali w budowaniu umocnień obronnych i machin służących do obrony miast przed oblężeniem.
Od 4 wieku p.n.e. system nauk Mo-Tzu rywalizował z Konfucjanizmem, ale „wymarł" ok. I wieku n.e.

oprac. Krzysztof Dziubała

MOZI, Mo-cy, Mo Ti, Mocjusz, właść. Mo Di (ok. 479-ok. 381), filozof chiń.; twórca szkoły filoz., zw. motizmem lub szkołą altruistów odznaczającą się dyscypliną i organizacją zbliżoną do gminy rel.; przeciwnik konfucjanizmu, zwalczał upodobanie do zbytku, konfucjańskie zamiłowanie do sztuk pięknych i etykiety; fundamentalną tezą M. była wiara we wszechwiedzące i miłujące niebo; głosił ideał miłości powszechnej, potępiał wojny agresywne; autor traktatu Mozi ['mistrz Mo'].

**

Sekty

Droga niebiańska (T'ien Tao) — sekta istniejąca na Tajwanie, łącząca w sobie elementy taoizmu, konfucjanizmu, buddyzmu, chrześcijaństwa i islamu