Sprawozdanie podkomisji ds. okołokonkordatowych w sprawie realizacji uchwały Sejmu RP z dnia 1 lipca 1994 r.
(17 stycznia 1995 r., Warszawa)

Podkomisja w składzie: Aleksander Bentkowski, Józef Kalisz, Małgorzata Winiarczyk-Kossakowska, Tadeusz Zieliński, pod przewodnictwem posła Stanisława Rogowskiego odbyła 4 posiedzenia w dniach: 26 listopada 1994 r., 16 grudnia 1994 r., 4 i 5 stycznia 1995 r.
W posiedzeniach podkomisji wzięli udział eksperci: Ks. prof. Józef Krukowski (KUL), Ks. prof. dr hab. Zachariasz Łyko (ChAT), prof. dr hab. Ryszard Małajny (UŚl), prof. dr hab. Michał Pietrzak (UW), Ks. prof. Remigiusz Sobański (ATK), prof. Jerzy Wisłocki (PAN).
Przedmiotem posiedzeń Podkomisji była analiza ustaw zwykłych wymagających nowelizacji w przypadku ewentualnej ratyfikacji Konkordatu między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską.
Podkomisja zapoznała się i przeanalizowała stanowisko ekspertów i stanowisko Rządu zawarte w piśmie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 26 października 1994 r. i jego wystąpienie na posiedzeniu Komisji w dniu 13 grudnia 1994 r. oraz pismo Ministra-Szefa Urzędu Rady Ministrów z dnia 17 października 1994 r., (powinno być: 17 listopada 1994 r.) informujące o zamierzeniach Rządu związanych z uchwaleniem ustaw wiążących się ze skutkami ewentualnej ratyfikacji Konkordatu.

W wyniku dyskusji Podkomisja stwierdziła:

I. Istnieje niezbędna konieczność nowelizacji następujących ustaw:

1. Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz Prawo o aktach stanu cywilnego - nowelizacje kodeksu rodzinnego i opiekuńczego i ww. ustawy powinny uwzględnić uprawnienie wszystkich kościołów i związków wyznaniowych, legalnie istniejących w Polsce i mających małżeńskie prawo religijne, do udzielania ślubów wyznaniowych, wywołujących skutki cywilne, przy spełnieniu określonych warunków (art. 10 Konkordatu). Kodeks postępowania cywilnego — nowelizacja powinna zmierzać do zachowania konstytucyjnej zasady równości.

2. Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania — zmiany powinny zostać dokonane przy uwzględnieniu podstawowej przesłanki jaką jest konstytucyjna zasada równości i zasada równouprawnienia wszystkich wyznań, kościołów i związków wyznaniowych, jak też zapewnienie przestrzegania zasady wolności sumienia i wyznania osób — przedstawicieli różnych wyznań, jak i osób bezwyznaniowych. Podkomisja przedyskutowała katalog szczegółowych problemów stanowiących materię ustawy. Z uwagi na informacje Dyrektora Biura do Spraw Wyznań URM, iż trwają prace nad rządowym projektem ustawy, odniesienie się Komisji do propozycji Rządu może nastąpić po przesłaniu jej do Laski Marszałkowskiej.

3. Ustawowego uregulowania wymaga również sprawa finansowania przez państwo Papieskiej Akademii Teologicznej (art. 15 Konkordatu). Może to nastąpić bądź w formie odrębnej ustawy (precedens KUL) albo też w formie corocznych ustaw budżetowych.

II. Podkomisja stwierdziła, iż ewentualna ratyfikacja Konkordatu spowoduje, tak jak w przypadku innych umów międzynarodowych, konieczność dostosowania przepisów w nich zawartych do Konkordatu. Nie jest to jednak wymóg niezbędny do ratyfikacji Konkordatu.
III. Podkomisja uznała, iż ustawy o których mowa w punkcie I, z wyjątkiem ustawy budżetowej, powinny zostać uchwalone równolegle z ratyfikacją Konkordatu.
IV. Podkomisja uznała, iż tempo prac rządowych nad nowelizacją ustaw o których mowa w punkcie I jest zbyt opieszałe. W związku z tym Podkomisja wnioskuje o uchwalenie przez Komisję dezyderatu o przyspieszenie prac nad tymi ustawami.

Przewodniczący Podkomisji
(-) Stanisław Rogowski

_____________________