Kilka dni temu zapanowało poruszenie opinii publicznej nierozumnym zachowaniem pewnego
prokuratora, który w piśmie do oskarżonego powołał
się na naruszenie przezeń Dekalogu. Wypada więc przypomnieć w jaki sposób
argumentowali nasi sejmowi konserwatyści w projektach zmiany najwyższego aktu
prawnego Rzeczypospolitej.
Ustawa
z dnia ...............
2006r.
o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej
Art. 1.
W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78,
poz. 483 oraz z 2001 r. Nr 28, poz. 319) art. 38 otrzymuje następujące
brzmienie:
"Art. 38. Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę
życia od momentu poczęcia."
Art. 2.
Ustawa wchodzi w życie w ciągu 14 dni od dnia ogłoszenia.
Uzasadnienie
Poprawka wprowadza zmianę art. 38 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
polegającej na jego sprecyzowaniu — „Art. 38. Rzeczpospolita Polska zapewnia
każdemu człowiekowi prawną ochronę życia od momentu poczęcia". Celem poprawki
jest zapewnienie ochrony prawnej człowiekowi od momentu poczęcia. Poprawka ta
wychodzi naprzeciw orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 maja 1997 r.
(Sygn. akt K. 26/96) w sprawie zbadania zgodności ustawy z 30 sierpnia 1996 r. o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach
dopuszczalności przerywania ciąży oraz zmianie niektórych innych ustaw z Konstytucją RP.
Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu stwierdził m.in.
"Podstawowym przepisem, z którego należy wyprowadzać konstytucyjną ochronę życia
ludzkiego, jest art. 1 przepisów konstytucyjnych utrzymanych w mocy, w szczególności zaś zasada demokratycznego państwa prawnego. Państwo takie
realizuje się bowiem wyłącznie jako wspólnota ludzi i tylko ludzie mogą być
właściwymi podmiotami praw i obowiązków stanowionych w takim państwie.
Podstawowym przymiotem człowieka jest jego życie. Pozbawienie życia unicestwia
więc równocześnie człowieka, jako podmiot praw i obowiązków. Jeżeli treścią
zasady państwa prawa jest zespół podstawowych dyrektyw wyprowadzanych z istoty
demokratycznie stanowionego prawa, a gwarantujących minimum jego
sprawiedliwości, to pierwszą taką dyrektywą musi być respektowanie w państwie
prawa wartości, bez której wykluczona jest wszelka podmiotowość prawna, tj.
życia ludzkiego od początków jego powstania. Demokratyczne państwo prawa jako
naczelną wartość stawia człowieka i dobra dla niego najcenniejsze. Dobrem takim
jest życie, które w demokratycznym państwie prawa musi pozostawać pod ochroną
konstytucyjną w każdym stadium jego rozwoju.
Wartość konstytucyjnie chronionego dobra prawnego jakim jest życie ludzkie, w tym życie rozwijające się w fazie prenatalnej, nie może być różnicowana. Brak
jest bowiem dostatecznie precyzyjnych i uzasadnionych kryteriów pozwalających na
dokonanie takiego zróżnicowania w zależności od fazy rozwojowej ludzkiego życia.
Od momentu powstania życie ludzkie staje się więc wartością chronioną
konstytucyjnie. Dotyczy to także fazy prenatalnej.
Objęcie tej fazy życia ludzkiego ochroną konstytucyjną znajduje zresztą
potwierdzenie w ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską 30 września 1991 r.
Konwencji Praw Dziecka, której preambuła deklaruje w akapicie dziesiątym,
nawiązując do Deklaracji Praw Dziecka, iż dziecko z uwagi na swą niedojrzałość
fizyczną oraz umysłową, wymaga szczególnej opieki i troski, a zwłaszcza
właściwej ochrony prawnej, zarówno przed, jak i po urodzeniu. Ujęcie tej reguły w preambule Konwencji musi prowadzić do wniosku, iż zawarte w Konwencji
gwarancje odnoszą się również do prenatalnej fazy ludzkiego życia.
Uznanie, iż ochrona życia przysługuje istocie ludzkiej od chwili poczęcia,
znalazło wyraz także w ustawodawstwie zwykłym. Ustawa o planowaniu rodziny,
ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży zarówno w brzmieniu sprzed jak i po nowelizacji w art. 1 deklaruje, iż prawo do życia
podlega ochronie, w tym również w fazie prenatalnej zaś spowodowanie śmierci
dziecka poczętego przez przerwanie ciąży, zasadniczo jest czynem zabronionym i karalnym (nowy art. 152a oraz 152b kodeksu karnego w kontekście okoliczności
legalizujących aborcję)."
Dalej czytamy: „Stanowisko, w myśl którego zdrowie ludzkie powinno podlegać
ochronie prawnej także w fazie prenatalnej, znajduje bezpośrednie potwierdzenie w Konwencji o Prawach Dziecka. Art. 24 ust. 1 Konwencji stwierdza, iż
Państwa-Strony uznają prawo dziecka do korzystania z możliwie najlepszego stanu
zdrowia (...). W ustępie drugim tego artykułu stwierdzono natomiast, iż
Państwa-Strony będą starały się zapewnić pełne urzeczywistnienie tego prawa, a w
szczególności będą podejmowały właściwe środki w celu: (...) d) zapewnienia
matkom właściwej opieki prenatalnej i postnatalnej. Bez względu więc na
brzmienie akapitu 10 preambuły do Konwencji, w świetle którego pojęcie dziecka
użyte w Konwencji, powinno obejmować także dziecko przed urodzeniem, art. 24
zawiera bezpośrednią wskazówkę, iż prawo do korzystania z możliwie najlepszego
stanu zdrowia obejmuje również dziecko poczęte. Tylko w ten sposób można
wytłumaczyć wynikające z ust. 2 zobowiązanie do zapewnienia matkom opieki
prenatalnej. Zobowiązanie to nie zostało bowiem wprowadzone ze względu na
interes samej kobiety ciężarnej ale, jak wyraźnie stanowi to art. 24 ust. 2 in
principio, aby zapewnić pełne urzeczywistnienie tego (tj. określonego w ust. 1)
prawa. Wyraźnie więc chodzi tutaj o gwarancje dla dziecka poczętego do
korzystania z możliwie najlepszego stanu zdrowia."
W obecnie obowiązujących ustawach dotyczących życia ludzkiego w początkowej
fazie rozwoju wyraźny jest brak norm prawnych jasno i bezpośrednio chroniących
życie dziecka poczętego. Ustawodawcy jak dotąd nie ustanowili przepisów
jednoznacznie chroniących życie dziecka poczętego, tworzono natomiast ustawy
aborcyjne, określające warunki dopuszczalności zabójstwa dziecka w majestacie
prawa, nie ponosząc za to odpowiedzialności karnej. Dziecko poczęte będące
ofiarą aborcji jest wyjęte spod jakiejkolwiek ochrony prawa. Jest to sytuacja
niedopuszczalna w demokratycznym państwie prawnym, jakim jest Rzeczpospolita
Polska. Każde normalne demokratyczne społeczeństwo powinno zapewnić opiekę swoim
najmniejszym członkom, a nie dopuszczać do sytuacji, w której najmłodsi są w bestialski sposób mordowani w majestacie prawa. Warto w tym miejscu przytoczyć
słowa Sługi Bożego Ojca Świętego Jana Pawła II wygłoszone podczas homilii w Kaliszu w dniu 4 czerwca 1997 r.: „...Kościół broniąc prawa do życia odwołuje się
do szerszej, uniwersalnej płaszczyzny obowiązującej wszystkich ludzi. Prawo do
życia nie jest tylko kwestią światopoglądu, nie jest tylko prawem religijnym,
ale jest prawem człowieka. Najbardziej podstawowym prawem człowieka! Bóg mówi:
-"Nie będziesz zabijał!" (Wj 20,13) — Przykazanie to jest zarazem fundamentalną
zasadą i normą kodeksu moralności, wpisanego w sumienie każdego człowieka. Miarą
cywilizacji — miarą uniwersalną, ponadczasową, obejmującą wszystkie kultury -
jest jej stosunek do życia. Cywilizacja, która odrzuca bezbronnych, zasługuje na
miano barbarzyńskiej.", a także słowa wygłoszone podczas homilii w Łowiczu w dniu 14 czerwca 1999 r.: „Tu, z tego miejsca, wołam do wszystkich ojców i matek
mojej Ojczyzny i całego świata, do wszystkich ludzi bez wyjątku: każdy człowiek
poczęty w łonie matki ma prawo do życia! Jeszcze raz powtarzam to, co
wielokrotnie już mówiłem: "życie ludzkie jest święte. Nikt w żadnej sytuacji,
nie może rościć sobie prawa do bezpośredniego zniszczenia niewinnej istoty
ludzkiej. Bóg jest absolutnym Panem życia człowieka, ukształtowanego na Jego
obraz i podobieństwo (por. Rdz 1, 26-28). Życie ludzkie ma zatem charakter
święty i nienaruszalny, w którym odzwierciedla się nienaruszalność samego
Stwórcy" (por. Evangelium vitae, 53). Bóg chroni życie zdecydowanym zakazem
wypowiedzianym na Synaju „Nie będziesz zabijał" (Wj 20, 13). Dochowajcie
wierności temu przykazaniu. Kardynał Stefan Wyszyński, Prymas Tysiąclecia
powiedział: „Pragniemy być narodem żywych, a nie umarłych".
Zgodnie z Katechizmem Kościoła Katolickiego: „Niezbywalne prawo do życia każdej
niewinnej istoty ludzkiej stanowi element konstytutywny społeczeństwa cywilnego i jego prawodawstwa". Zachodzi zatem oczywista konieczność wprowadzenia do
ustawy o charakterze zasadniczym tj. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
przepisów zapewniających całkowitą ochronę życia dzieci poczętych, które nie
będą podważały bezwzględnej wartości prawa do życia i skutecznie zapobiegną jego
relatywizacji przez prawo. Życie ludzkie i prawo do życia nie jest bowiem
przedmiotem umowy i negocjacji ale podstawowym prawem każdego człowieka i każde
demokratyczne społeczeństwo powinno zapewnić jego całkowitą i bezwzględną
ochronę.
źródło:
http://orka.sejm.gov.pl/Druki5ka.nsf/0/79EB9DAFA9F1849FC12571F60033806C/$file/993.pdf |