Noam Chomsky - autorytet lewicy - Małgorzata Koraszewska (15-07-2010)

Noam Chomsky nie jest już człowiekiem młodym. Urodził się w 1928 roku i już młodzieńcem będąc zakochał się w Stalinie. Przez całe życie był konsekwentny. W jesieni życia podpisał się oburącz pod teorią twierdzącą, iż w 1994 roku w Ruandzie nie było żadnego ludobójstwa Tutsi, zaś wszystkie opowieści świadków, dziennikarzy, dokumenty sądowe to przemyślny spisek Stanów Zjednoczonych, które chciały w ten sposób zdobyć sobie przyczółek w Afryce. Noam Chomsky jest bezspornym autorytetem lewicy. Jego przychylność dla tej teorii historii pewnie nie zmieni, ale warto obserwować wyszukiwarki. Chwilowo hasło Ruanda, ludobójstwo, kłamstwo daje w google żałosne 80 tysięcy wskazań. Czyżby mistrz miał już słabe przebicie? Sprawa jest bardzo świeża, więc zainteresowani będą mogli obserwować czy licznik podskoczy.
Czytaj...

Bitwa na Zielonym Polu - Krzysztof Sykta (15-07-2010)

Przed nami okrągła rocznica jednej z największych wiktorii polskiego oręża. Dokładnie 600 lat temu, 15 lipca 1410 r., masy rycerstwa Unii Jagiellońskiej starły w proch siły Zakonu Najświętszej Marii Panny w jednej z największych bitew "pancernych" późnego Średniowiecza. W każdym razie tak to wygląda na pierwszy rzut oka. Wiadomo, że po polskiej stronie walczyły m.in. oddziały litewskie, smoleńskie, tatarskie, Ślązacy i grupa wyjątkowo tchórzliwych Czechów, których dwukrotnie z powrotem jakoby zaganiano na pole bitwy. Przeglądając informacje o siłach krzyżackich do niedawna jeszcze z trudem można było znaleźć jedną informację - po stronie wojsk zakonnych walczyło sporo Polaków, a dokładnie Dolnoślązaków i Pomorzan, na czele z księciem szczecińskim, którego herold był jednym z tych, co wręczali dwa nagie miecze.
Czytaj...

Ateizm holistyczny - Radosław S. Czarnecki (14-07-2010)

Książka A. Koraszewskiego pt. "Ateusza portret własny" jest pozycją ciekawą, niestandardową na polskim rynku wydawniczym, a jednocześnie niejednoznaczną i tym samym trudną do sklasyfikowania. Jest to więc propozycja - zwłaszcza w polskim kontekście poruszanych w książce zagadnień - zajmująca się oprócz filozoficzno-światopoglądowymi aspektami niewiary w bogów, laickością i agnostycyzmem przestrzeni demokratycznego, pluralistycznego i nowoczesnego państwa, zagadnieniami z pogranicza polityki i etyki, historii idei i teologii, a nawet poboczami czy peryferiami czegoś, co nazwać winniśmy racjonalnością współczesnej cywilizacji Zachodu, dziedzictwem po-oświeceniowym dzisiejszej kultury czy najszerzej traktowanej tzw. "poprawności politycznej" (oczywiście bez aksjologicznych konotacji).
Czytaj...

Myśli i materia - Victor J. Stenger (14-07-2010)

Kiedy teiści mówią o lukach w wiedzy naukowej, najlepsze co mogą powiedzieć to: "Widzisz, to musiał zrobić Bóg". Nie dostarcza to żadnych dodatkowych informacji i jest mniej ekonomiczne niż proste powiedzenie: "Zrobiła to natura". Ale materialiści zazwyczaj mogą zrobić znacznie więcej niż podać to proste zdanie. Potrafią dać jakąś myśl, jak natura to zrobiła. W wyjaśnieniu fizycznym często mamy teorię, taką jak teoria względności lub teoria ewolucji, która dostarcza szczegółowych mechanizmów obserwowanych zdarzeń. Także kiedy nie mamy istniejącej, ustalonej teorii, jak w sprawie początków życia lub procesów umysłowych, rozważamy wiarygodne hipotezy, które są zgodne z całą istniejącą wiedzą i nie wymagają żadnych elementów nadnaturalnych. Teiści potrafią dać tylko proste zapewnienie: "Bóg to zrobił". Naukowcy mogą powiedzieć: "Nie wiemy. Ale próbujemy się dowiedzieć".
Czytaj...

Irracjonalizm w szkole - interwencje - Mariusz Agnosiewicz (13-07-2010)

Publikujemy kolejną porcję naszych interwencji w sprawach społecznych szczególnie nam bliskich - tym razem obie dotyczą szkoły. W jednym przypadku nauczanie w szkole publicznej oparte zostało na "wierze w Boga", w drugiej - dopuszczony przez ministerstwo podręcznik nauczania zawiera paranaukowy i zniesławiający opis zjawiska homoseksualizmu. Jak zawsze zachęcam do traktowania tych pism, jako pewnych wzorców, które swobodnie można wykorzystywać w podobnych sprawach, jakich wokół nas wiele.
Czytaj...

Gorzkie pigułki. Islamski ekstremizm przy łóżku pacjenta - Qanta Ahmed (13-07-2010)

Wielu muzułmanów, którzy czy to dorastali w Jeddah, jak Faisal, czy na ponurych wyprawach do pakistańskich madras, żeby zdobyć lepsze podstawy islamu, ma teraz nowe, bardzo skrzywione tożsamości islamskie. Odrzucenie alkoholowego płynu dezynfekcyjnego z powodu religijnej interpretacji jest skrajnym odwrotem od  świata. Lekarze obierający takie postawy uważają się najpierw za muzułmanów, a potem za lekarzy - uszeregowanie priorytetów, które jest anatemą dla ideałów medycyny opierającej się na apolitycznym, bezwyznaniowym podejściu. Od Średniowiecza lekarze na Bliskim Wschodzie, czy to chrześcijanie, Żydzi czy muzułmanie - uważani byli za "niosących pochodnię świeckiej erudycji... za duchowe braterstwo, które przekraczało bariery religii, języka i krajów", pisze Franz Rosenthal w The Physician in Medieval Muslim Society. Faisal i tacy jak on reprezentują odejście od stuleci tolerancji, porzucenie tego braterstwa w epoce, kiedy dialog intelektualny nigdy nie był ważniejszy.
Czytaj...

Kłopot z fideizmem - Dariusz Brzostek (13-07-2010)

W ferworze toczonych z pasją dysput i polemik poświęconych istnieniu lub nieistnieniu Boga, miejscu religii w cywilizacji współczesnej, religijnym bądź areligijnym podstawom etyki (po)nowoczesnej zapomina się nierzadko o kwestii zasadniczej, mającej niebagatelne znaczenie dla istoty oraz przebiegu toczonego sporu. Otóż, z perspektywy psychologicznej, a także, w konsekwencji, komunikacyjnej, w tym toczonym od stuleci sporze strona fideistyczna nie jest, pod żadnym względem, równorzędnym partnerem w dyskusji z agnostykami. I nie chodzi tu bynajmniej o niedostatki intelektualne, erudycyjne czy kompetencyjne, lecz o podstawową zasadę subiektywnego, osobistego uwikłania psychologicznego (w pierwszym rzędzie emocjonalnego!) fideistów w przedmiot sporu.
Czytaj...

Piłka nożna i koniec świata - Andrzej Koraszewski (12-07-2010)

Jak donoszą niepotwierdzone źródła irańskie w ubiegłym tygodniu Najwyższy Przywódca Islamskiej Republiki Iranu ajatollah Ali Chameini miał objawienie, podczas którego dowiedział się, że powrót Mahdiego i ostateczny koniec świata jest bliski. Można by umrzeć ze śmiechu, gdyby nie fakt, że równocześnie przyszła informacja o autentycznym umieraniu. W Ugandzie 64 osoby zostały zabite na miejscu w dwóch zamachach bombowych w lokalach, w których ludzie oglądali mecz piłki nożnej. Ataki miały miejsce podczas meczu między Hiszpanią i Holandią, jeden w klubie rugby, gdzie publiczność była zgromadzona przed wielkim telewizorem na wolnym powietrzu, drugi w restauracji.
Czytaj...

Niedzielne bluźnierstwo: Żart - PZ Myers (12-07-2010)

Pokaż wideo ze zwariowanymi rabinami, wyprawiającymi się na wirusa w nowoczesnym samolocie i daj się ludziom pośmiać. Teraz, zamiast uczyć swoją publiczność metod statystycznych epidemiologii, żeby dotrzeć ze swoim punktem widzenia, wystarczy zapytać, czy rzeczywiście chcą być kojarzeni z tym karnawałem szaleństwa. Łatwe! Tanie! I oparte na podstawowej zasadzie natury ludzkiej: ludzie nie chcą być ośmieszani. Jest to znacznie potężniejszy lewar do oderwania ludzi od ich zakotwiczonych poglądów niż statystyki.
Czytaj...

Nostalgia i powtórka - Marcin Łętowski (12-07-2010)

Marek Krajewski nazywa kulturę, która kładzie nacisk na przeszłość i powtórkę kulturą repetycji. Charakteryzuje ją częste powtarzanie tych samych filmów i seriali, mnożące się jak grzyby po deszczu remaki popularnych w swym czasie produkcji filmowych, reaktywacje starych zespołów, wspominkowe koncerty pod hasłem "przeżyjmy to jeszcze raz", moda retro itp. Nie ma konieczności ciągłego wymyślania czegoś nowego. Oferuje się oprócz tego konsumentom możliwość kolejnego przeżycia tego samego. Nic nie przemija na zawsze, ale może w każdej chwili powrócić. W ten sposób media dają możliwość doświadczenia nielinearności i odwracalności.
Czytaj...

Egzystencjalna filozofia wolności Jean Paul Sartre'a - Daniel Krzewiński (12-07-2010)

Jean Paul Sartre - popierał Stalina, Castro i Mao, walczył z amerykańskim imperializmem. Jego pierwsza książka nosiła tytuł "Mdłości". Podobnie jak Albert Camus był ateistą, ale z jakiegoś powodu zarówno  sartrowska forma egzystencjalizmu, humanizmu jak i ateizmu Alberta Camus'a odrzucała. Sam Sartre pisał: ,,Na krótką chwilę opuściło mnie obrzydzenie, ale wiem, że ono znowu powróci to jest mój stan normalny. Nudzę się - to wszystko. Od czasu do czasu ziewam, tak, że aż mi łzy spływają na policzki. Jest to uczucie głębokiego przesytu i obrzydzenia, najistotniejsze jądro mojego bytu, materiał, z którego zostałem zrobiony. Nie zaniedbuję się bynajmniej, przeciwnie, tego ranka wziąłem kąpiel i ogoliłem się. Tylko, gdy jeszcze raz pomyślę o tych drobnych zapobiegliwych czynnościach, nie mogę zrozumieć, jak mogłem je przedsięwziąć, są one bezsensowne..." Wielu do dziś szuka w jego twórczości inspiracji.
Czytaj...

Co potrzeba, żeby zostać wielokomórkowcem? - Jerry Coyne (11-07-2010)

Jedną z kluczowych innowacji w historii życia - przynajmniej patrząc na nie wstecz, z punktu widzenia złożonego gatunku - było powstanie wielokomórkowości. Posiadanie wielu zróżnicowanych komórek, gdzie różne komórki potrafią robić różne rzeczy, pozwala na specjalizację tkanek i narządów, co otwiera wiele nowych form życia. Nerki, skrzydła, nogi, liście, mózgi - to wszystko wymaga zróżnicowania komórek. Samotna komórka musi robić wszystko sama: rozmnażanie, ruch, wydalanie i odżywianie się.
Czytaj...

Wyniki sportowe mogą wpływać na wyniki wyborów - Ed Yong (11-07-2010)

Każdy, kto w ostatnim czasie śledził Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej, Wimbledon lub jakiekolwiek inne zawody sportowe na świecie, wie, jak silne pozytywne i negatywne emocje one wywołują. Wydarzenia te posiadają znacznie większą władzę, niż sądzimy. Według Andrew Healy'a z Uniwersytetu Loyola Marymount, wydarzenia sportowe mogą nawet wpływać na wyniki wyborów.
Czytaj...

Jest miejsce dla tradycji, ale nie tam, gdzie chodzi o wiedzę opartą na faktach - Richard Dawkins (11-07-2010)

Moja często powtarzana (niektórzy mogą powiedzieć, że zbyt często) teza o absurdalności - wręcz niegodziwości - automatycznego naklejania na dzieci etykietki religii ich rodziców (Czy mówilibyście o "postmodernistycznym dziecku" albo "marksistowskim dziecku"?) jest zazwyczaj skuteczna. Ludzie niemal zawsze natychmiast chwytają, o co chodzi (chociaż czy ich świadomość zostaje rozbudzona do tego stopnia, że rzeczywiście będą potem dostawali dreszczy, kiedy usłyszą określenie "katolickie dziecko" albo "muzułmańskie dziecko", to już inna sprawa). Jest jednak jeden kontrargument, z którym się często spotykam i który powierzchownie brzmi przekonująco. Tutaj mam zamiar się z nim rozprawić.
Czytaj...

Bóg Ojciec, Syn Boży i prorok Mahomet - Andrzej Koraszewski (10-07-2010)

Niechęć do porównywania żydowskiego biblijnego Boga, Jezusa i proroka Mahometa w celu znalezienia dobrej religii ma swoje uzasadnienie. Trudno się nie zgodzić z Markiem Twainem, że postęp moralny dokonuje się nie dzięki religii, a w miarę wyzwalania się od religii. Żadna religia nigdy nie rezygnowała dobrowolnie z totalitarnych zapędów, z ingerencji we wszystkie dziedziny życia społecznego i pełnej kontroli wszystkich dziedzin życia prywatnego.
Czytaj...

Manipulacje polityczne a jakość demokracji – na przykładzie Polski po 1989 - Krystian Daniel (09-07-2010)

Współczesne państwa demokratyczne borykają się z wieloma problemami. Jednym z nich są manipulacje polityczne które wywierają wpływ, na jakość demokracji w danym kraju. Czy manipulacje polityczne wpływają w pozytywny, czy negatywny sposób na jakość demokracji? Kto zyskuje, a kto traci na ich stosowaniu? Jakie są przejawy manipulacji politycznych? Czy manipulacje to narzędzie elit politycznych? Jak manipulacje wpływają na jakość demokracji? Czy można zapobiec manipulacjom? To tylko niektóre pytania które nasuwają się na myśl, w rozważaniach nad tym tematem. Postaram się przedstawić ten problem w odniesieniu głównie do demokracji Polskiej po 1989 roku.
Czytaj...

Izrael i Flotylla: o niebezpieczeństwach binarnego spojrzenia - Qanta Ahmed (09-07-2010)

Głębsze motywy tego ostrego ataku filantropii są niejasne, ale wydaje mi się nieprawdopodobne, by opierała się ona na motywach altruistycznych. Jest raczej zbudowana na bazie atawistycznej nienawiści, która pojawia się teraz w przebraniu moralności i etyki. Są to raczej wyrachowane cele tych, którzy z ukrycia pociągają za sznurki marionetek. A to wszystko równocześnie z przemilczaniem, skutecznym dławieniem, marginalizowaniem i wymazywaniem bardzo prawdziwych dylematów Izraela w kwestii bezpieczeństwa. Rezultat? Izrael jest zostawiony bez żadnego wyjścia, poza szukaniem rozwiązania militarnego, a świat staje się coraz bardziej spolaryzowany i kruchy niż przedtem. I nie, nie WSZYSTKO to jest winą Izraela. My, muzułmanie, każdy z nas jest współwinny w tym tańcu, współwinny od dziesięcioleci.
Czytaj...

Problem ubarwienia ostrzegawczego - Jerry Coyne (08-07-2010)

Wiele gatunków ma jaskrawe i rzucające się w oczy kolory. Kiedy te barwne osobniki są niebezpieczne lub niesmaczne, wzór nazywa się ubarwieniem ostrzegawczym lub, jak to nazywają biolodzy, ubarwieniem aposematycznym. Te wzory służą (i prawdopodobnie wyewoluowały) jako ostrzeżenie dla napastników, by unikały atakowania takich osobników, które albo obrzydliwie smakują, albo mogłyby zranić napastnika. Napastnicy (często ptaki) faktycznie uczą się unikania tych kolorów po wstępnym doświadczeniu z nimi.
Czytaj...

Gdy bakteria zwalcza bakterię, my tracimy - Ed Yong (07-07-2010)

Wojna, o której istnieniu nie masz pojęcia, rozgrywa się tuż pod twoim nosem. A właściwie wewnątrz twojego nosa. Rywalizujące gatunki bakterii toczą bój o cenne posiadłości wewnątrz wilgotnego nabłonka twoich dróg nosowych. W niektórych przypadkach owe mikroskopijne batalie wygrywane są na naszą korzyść, gdy nieszkodliwe gatunki tłumią wzrost tych groźniejszych. Ale nie zawsze - czasami nieszkodliwe gatunki mogą zdobyć przewagę nad swoimi rywalami poprzez stanie się bardziej zjadliwymi, a my cierpimy ranieni odłamkami.
Czytaj...

Dajcie szansę Syryjczykom, dajcie spokój Izraelczykom - Farid Ghadry (06-07-2010)

Dzisiaj wielu muzułmanów nienawidzi Żydów bardziej niż kocha siebie, innych muzułmanów, swój Koran lub swojego Proroka. To dlatego nasz głos jest taki ważny. Przez eliminację nienawiści ratujemy samych siebie. Wymagana jest tolerancja i cierpliwość, biorąc pod uwagę, że miliony ludzi w naszym regionie mają za złe samo istnienie Izraela. Powinniśmy i musimy zrozumieć izraelski sposób myślenia, kraju otoczonego wrogością ludzi, których twierdzenia podważają fakty historyczne. Na niezamierzone błędy Izraela należy patrzeć przez pryzmat walki o przetrwanie, nie zaś jak na akty nietolerancji lub zamierzonej przemocy. Nasze działania jednak powinny być widziane takie, jakimi są, a są pogardą dla innych i dla nas samych, jak to pokazują liczne akty terroru dokonane przez muzułmanów.
Czytaj...

Satyra barokowa - Daniel Krzewiński (06-07-2010)

Cała literatura barokowa w Polsce, szczególnie jednak w drugiej połowie stulecia, wykazuje zupełnie wyraźne upodobanie w satyrze. Dziedzictwo epoki renesansowej, zwłaszcza przykład Kochanowskiego, Klonowica i docinki sowizdrzalskich, przelotne złośliwostki fraszkopisarzy, oddziaływanie wreszcie satyryków rzymskich Juwenala i Persjusza stworzyły grunt, na którym krzewiło się literackie urąganie wadom istotnym i zmyślonym, by rozpostrzeć się na wszystkie rodzaje literackie, przede wszystkim jednak by wydać satyrę we właściwym tego wyrazu znaczeniu, satyrę jako odrębny rodzaj literacki. Materiały do niego dostarczały przede wszystkim wielkie i małe wydarzenia życia publicznego. Poruszone przez nie animozje i namiętności, które dzisiaj znajdują upust w polemikach prasowych, dochodziły do głosu, podobnie jak w wieku XVI, w satyrze.
Czytaj...

Grzech zaniechania. Raport ECRI dotyczący Polski - IV cykl monitoringu - Caden O. Reless (05-07-2010)

W cieniu absorbujących uwagę Polaków aktualnych wydarzeń politycznych przemknęła niemal niezauważona przez krajowe media informacja o publikacji przez Europejską Komisję przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI) kolejnej, czwartej już edycji raportu dotyczącego Polski. ECRI jest instytucją działającą przy Radzie Europy i w regularnych odstępach czasu przygotowuje raporty na temat spełniania przez kraje członkowskie podstawowych standardów w monitorowanych obszarach. Niepokojące jest to, że w Polsce wnioski z raportu zostały przez wiodące siły polityczne raczej zignorowane.
Czytaj...

Kilka uwag do Kilku tez do sporu o aborcję Bogusława Wolniewicza - Paweł Bielawski (05-07-2010)

Wolniewicz zaczyna od zdefiniowana aborcji, która ma oznaczać każde "spędzanie płodu". Przedstawia dwa, jak sam twierdzi - skrajne, stanowiska w tej kwestii. Jeden jest "katolicki", drugi - "liberalny". Strona katolicka jest za całkowitą delegalizacją aborcji, wyjąwszy przypadki gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia matki. Strona liberalna jest jego zdaniem za całkowitą legalnością aborcji na żądanie. Obowiązująca obecnie prawo, w kwestii aborcji, ma, zdaniem Wolniewicza "charakter liberalny".
Czytaj...

Małe różnice wyzwalają wielką wredność - Andrzej Koraszewski (04-07-2010)

Jedną z największych zalet gatunku Homo sapiens jest zadziwiający brak zróżnicowania między jego różnymi "odgałęzieniami". Odkąd wyszliśmy z Afryki jako gatunek, właściwie nie zróżnicowaliśmy się. Gdybyśmy byli psami, bylibyśmy ciągle jedną rasą. Nie doświadczamy tych niesłychanych różnic jakie dzielą inne naczelne, nie wspominając już o innych ssakach. Jednak, jakby na przekór temu wielkiemu darowi natury, kalecząc to, co mogłoby być dominującą solidarnością, z najmniejszych powodów umiemy zawsze znajdować okazje do szowinizmu i rasizmu i wspaniale je wykorzystywać. Dlatego właśnie potępienie bigoterii i przesądów nie jest wyłącznie kwestią moralną, ale sprawą kluczową dla przetrwania.
Czytaj...

Etyczne zagadnienia polityki demograficznej w Europie - Łukasz Olko (04-07-2010)

Według koncepcji czterofazowej transformacji demograficznej, faza I charakteryzuje się naturalnym procesem odtwarzalności pokoleń. Zarówno natężenie urodzeń jak i zgonów w tej fazie utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie. I faza jest charakterystyczna dla ludności o niskim stopniu rozwoju gospodarczego. W fazie II występuje zmniejszanie się umieralności przy zachowaniu rozrodczości na wysokim poziomie. W fazie tej osiągnięcia medycyny znajdują swój wyraz przede wszystkim w zmniejszeniu natężenia zgonów. Charakterystyczne dla fazy III jest większe obniżenie poziomu dzietności od umieralności. W fazie czwartej liczba urodzeń zbliża się do niskiego poziomu umieralności. Ilość zgonów jest bliska minimalnych wartości, co wynika głównie z rozwiniętej medycyny. W fazie tej pojawia się możliwość stabilizacji procesu reprodukcji na niskim poziomie przyrostu naturalnego.
Czytaj...

Michael Ruse: ewolucja człowieka jest dużym problemem dla chrześcijan - Jerry Coyne (03-07-2010)

Jest absolutnie podstawowym twierdzeniem chrześcijanina, że istnienie ludzi nie może być przypadkowe - gdybyśmy nie istnieli, nie mogłaby istnieć historia Chrystusa. Możemy być niebiescy i możemy mieć dwanaście palców. Możliwe, choć nie jestem tego pewien, obeszlibyśmy się bez seksu. Ale żeby chrześcijaństwo było prawdą, muszą istnieć inteligentne istoty, moralnie świadome, zdolne do działań w tym świecie. Inaczej, jaki jest sens tego wszystkiego o byciu stworzonymi na "Jego podobieństwo"? Jednakże darwinizm podkreśla, że zmiana jest przypadkowa i bezkierunkowa. Dla Darwina i jego zwolenników to zawsze było pewnikiem. Oczywiście ludzie są dość złożonymi zwierzętami, ale nasze pojawienie się było zawsze w pewnym sensie kwestią przypadku.
Czytaj...

Wściekłość, głupota i przesądy - Andrzej Koraszewski (02-07-2010)

Piszę ten tekst przed nastaniem ciszy wyborczej, informując państwa, że wygrał Jarosław Kaczyński i że o jego zwycięstwie zadecydowały głosy wsi (żadne odkrycie). Przed rokiem przez moment miałem wrażenie, że rząd premiera Tuska próbuje budować partnerskie stosunki ze swoim koalicjantem. Nie jest to łatwe, nieufność, pazerność i cwaniactwo dają o sobie znać również wśród reprezentantów wsi. Przykład idzie z góry, a z silniejszym partnerem trzeba próbować być cwańszym.
Czytaj...

Konkubiny, niewolnice i kobiety jako łup wojenny we współczesnym islamie - (02-07-2010)

W pakistańskiej telewizji państwowej 31 maja 2010 r. odbyła się debata o stosunku islamu do niewolnictwa i posiadania konkubin. Uczestnikami byli Allama Ibtisam Elahi Zaheer, sekretarz generalny purytańskiej organizacji religijnej Jamiat Ahl-e-Hadith; duchowny barelvi (odłam islamu) maulana Raghib Naeemi, Nazim-e-Aala (prezydent) madrasy Jamia Naeemia; i dr Mohammed Aslam Siddiqui, polityk Jamaat-e-Islami i były dyrektor Wydziału Meczetów na uniwersytecie w Pendżabie, który dołączył przez telefon. Uczeni duchowni zgodzili się,  że handel kobietami jest dozwolony, niewolnictwo również, Koran tego nie zabrania.
Czytaj...

PRL bez uprzedzeń - Marcin Punpur (01-07-2010)

Z PRL-u pamiętam przede wszystkim jego koniec. Było lato i rodzice oglądali w telewizji przemówienie Tadeusza Mazowieckiego symbolicznie pieczętujące koniec Polski Ludowej. Pamiętam, że z ust moich rodziców padło słowo "nareszcie". Niewiele rozumiejąc i ja odetchnąłem z ulgą. Dziś wszystko wydaje się bardziej złożone. Rzetelna ocena PRL-u to zadanie trudne, ponieważ od jego upadku jest to temat skrajnie polityczny. Polska Ludowa w dominującym dyskursie to ustrój "totalitarny", w którym jedynymi przyzwoitymi ludźmi byli członkowie opozycji. IV RP i jej historyczny organ - IPN zakorzeniły wśród Polaków poczucie, że realny socjalizm w Polsce był jedynie okresem dzikiej represji i niepohamowanego absurdu.
Czytaj...

Trudny start nowej ery - Caden O. Reless (01-07-2010)

Ujawnianie siatki szpiegowskiej działającej w Stanach Zjednoczonych na rzecz Federacji Rosyjskiej poruszyło opinię publiczną w wielu krajach. Ironizując, można by pozwolić sobie na kąśliwą uwagę, że wykryci agenci widocznie nie dość mocno wzięli sobie do serca niedawne uwagi Hillary Clinton, wygłoszone z okazji publikacji nowej Strategii Bezpieczeństwa Narodowego, w których sekretarz stanu subtelnie dawała do zrozumienia, że doktryna smart power i open government nie oznacza rezygnacji z prowadzenia tajnych operacji wywiadowczych.
Czytaj...

Wolność, sztuka, państwo w myśli Friedricha Schillera - Anna Możdżeń (01-07-2010)

Niemiecki poeta Friedrich Schiller (1759-1805) był nie tylko wybitnym przedstawicielem literackiego nurtu Sturm und Drang, ale również teoretykiem sztuki i estetykiem. Jako twórca preromantycznego dramatu był wyrazicielem idei wolności i społecznej sprawiedliwości. W takich utworach jak Zbójcy, jak również w wierszach zawierał myśl o buncie jednostki przeciwko społeczno-kulturowym ograniczeniom. Wyraz refleksji nad społeczeństwem odnajdziemy także w jego Listach o estetycznym wychowaniu człowieka.
Czytaj...

Imperatyw tolerancji w filozofii politycznej Spinozy - Jerzy Kolarzowski (01-07-2010)

według Spinozy nie wolność wyznania stanowiła o istocie tolerancji. Wolność poszczególnych kościołów jest zdecydowanie kwestią drugorzędną. Dla niego bowiem tolerancja wiąże się przede wszystkim z rozszerzeniem sfery wolności jednostki, a nie z rozrostem kościołów. Prawdę, zdaniem Spinozy, można pojąć jedynie poprzez rozum naturalny. Instrumentem tego poznania jest filozofia. Z tego właśnie powodu, to właśnie wolność myśli i słowa, a nie wolność sumienia i wyznania, stanowi sedno tolerancji. Spinoza był szermierzem demokracji, która była w jego ujęciu idealnym ustrojem urzeczywistniania się rozumu, nie zaś systemem władzy sprawowanej przez większość.
Czytaj...

Deklaracja kopenhaska w sprawie miejsca religii w życiu publicznym - PZ Myers (30-06-2010)

Niedawna konferencja w Kopenhadze "Bogowie i polityka" przyjęła deklarację w sprawie miejsca religii w życiu publicznym. Konferencja była pierwszym europejskim spotkaniem Atheist Alliance International i była zorganizowana wspólnie przez AAI oraz Stowarzyszenie Duńskich Ateistów. Tekst tej deklaracji powinien być nie tylko przedmiotem dyskusji w organizacjach takich jak Polskie Stowarzyszenie Racjonalistów, ale może być przydatnym narzędziem dla każdego, komu bliskie są idee światopoglądowej neutralności państwa, społecznego pokoju i harmonijnego rozwoju społecznego.
Czytaj...

Bluźnierstwo na niedzielę: Tacy samotni - PZ Myers (30-06-2010)

Czytaj Biblię. Jest przepełniona mentalnością tego prymitywnego pasterza: Bóg Ojciec, owce i kozy, zagubione jagnięta i Jagnię Boże, stada i owczarnie. Jest to fascynujące dla antropologa i niekoniecznie jest to zła metafora (chyba, oczywiście, że jesteś kobietą - patriarchat jest także głęboko mizoginiczny). Jednym z jego najbardziej pociągających aspektów jest to, że stosunki we wszechświecie są tak bliskie i osobiste, oparte na bardzo prostym rodzaju pokrewieństwa między ojcem a dzieckiem. Jest to jedno metaforyczne pokolenie, (bóg nie jest ani dziadkiem, ani pradziadkiem) relacje są bezpośrednie i natychmiastowe i zabarwia to całe nasze spojrzenie na nasze miejsce na świecie: dominujący i poddany, przywódca i wyznawca, mądrość i naiwność, pan i sługa, rozkaz i posłuszeństwo.
Czytaj...

Gorące pozdrowienia od Hamasu - Burak Bekdil (29-06-2010)

Publikujemy trzy artykuły tureckiego felietonisty dziennika "Hurriyet Daily News". Ton tych felietonów wydaje się daleko odbiegać od informacji z Turcji, jakie znajdujemy w polskiej prasie. Sądząc jednak z faktu, że "Hurriyet Daily News" ma wysoki nakład i cieszy się dużą popularnością wśród tureckiej inteligencji, mamy wrażenie, że warto się zapoznać z tymi opiniami. Autor jest zdecydowanym zwolennikiem rozdziału państwa i religii i daje do zrozumienia, że w jego kraju ma raczej do czynienia z tendencją zgoła odwrotną.
Czytaj...

Szympansy mordują się o ziemię - Ed Yong (29-06-2010)

Szympansy są wysoce inteligentnymi zwierzętami, zdolnymi do wspaniałych aktów empatii, wyrafinowania technologicznego, kultury i kooperacji. Ale mogą także być mordercami. Grupy szympansów, na ogół samców, prowadzą długie, agresywne kampanie przeciwko osobnikom z innych grup, atakując je en masse i bijąc i gryząc na śmierć. Powody takiego zabijania od dawna stanowią przedmiot dyskusji między zoologami, ale następstwa morderstw Ngogo ujawniają ważną wskazówkę. Po tym, jak szympansy wybiły swoich sąsiadów, przejęły ich terytorium. Wydaje się, że szympansy zabijają dla zdobycia terytorium.
Czytaj...

Okrągła rocznica koreańskiej wojny - Andrzej Koraszewski (28-06-2010)

Sześćdziesiąt lat. Dziś tamta wojna jest tylko jedną z dziesiątków wojen, które wypełniły czas pokoju. Była szczególna, bo to ona właśnie rozpoczynała długą i krwawą zimną wojnę i nie skończyła się nigdy. Jej ostatnim epizodem było zatopienie południowokoreańskiej fregaty, co doprowadziło do ponownego napięcia między dwoma państwami koreańskimi, z których jedno dysponuje dziś zarówno bronią nuklearną, jak i kompletnie paranoicznymi politykami.
Czytaj...