Alternatywne grupy religijne i parareligijne — lata 70.

Ponieważ jednak nas najbardziej interesuje ten aspekt ruchu kontrkulturowego, który oddziałał na kształtowanie się Ruchu Nowej Ery z jego specyficzną „panreligijnościa", najważniejszym dla nas sektorem badań będą ruchy religijne i parareligijne. To bowiem co w pierwszym rzędzie odróżnia ruch hipisowski od ruchu Nowej Ery, to zatracenia ostrza społecznego przez ten drugi.

Około r. 70 w mieszkaniu malarza Andrzeja Urbanowicza w Katowicach zaczynają spotykać się ludzie, którzy stworzą pierwsze, w miarę zwarte środowisko zainteresowane buddyzmem zen. Nazwali się „Zendo Pierwszego Kroku". Od r. 1980 zamieniono nazwę na Związek Buddyzmu Zen „Sangha". To właśnie dzięki staraniom tego środowiska przyjechał do Polski rosi (mistrz) F. Kapleau, autor słynnych Trzech filarów zen. Miało to miejsce w r. 1975. Zaś 26 sierpnia tegoż roku w Katowicach, na tzw. sessin, odbyła się ceremonia dziukaj, którą można uznać za otwarcie dziejów buddyzmu w Polsce (pierwszymi uczniami mistrza zostali Leopold Lisiecki i E. Prejzner). Nie trzeba chyba dodawać, że wielu uczestników buddyjskiej wspólnoty wywodziło się z ruchu hipisowskiego... ^{[ 4 ]}

W czasie, gdy pojawiła się pierwsza sangha buddyjska w Polsce, zauważyć można aktywność innych grup religijnych, znanych już w USA i Europie Zachodniej. Najbardziej może znana jest (do dziś) ISCOM, popularnie zwany ruchem Hare Kryszna. Połowa lat 70. to okres, kiedy pojawiają się pierwsi polscy krisznuici. Ich najwyższym „guru" w Polsce został Andrzej Konopka. Wtedy też założony został istniejący do dziś dnia ośrodek w Czarnowie koło Kamiennej Góry. Z kolei w roku 1979 zarejestrowane zostało stowarzyszenie Ananda Marga, które skupiało osoby podzielające idee swego założyciela - Anandamurtiego.

Te pionierskie grupy sięgały do buddyzmu i hinduizmu. Ale nadmienić należy, że recepcja odbywała się via: Zachód Europy i USA, nie zaś „ze źródeł". Zatem inaczej, jak choćby w USA, gdzie po zajęciu Tybetu przez Chiny zamieszkało wielu mnichów buddyjskich, czy w Anglii, której związki z Indiami sięgają czasów kolonialnych.

Zaznaczyć trzeba też, że poszukiwania nowych inspiracji duchowych prowadziło nie tylko ku Orientowi. Na przykład w USA rozpoczął się ruch wzmożonego zainteresowania wierzeniami i praktykami wywodzącymi się od pierwotnych mieszkańców tego kraju — Indian. Co interesujące, w Polsce już od połowy lat 70. rozpoczęły działalność środowiska podzielające te zainteresowania, skupione w organizacji o nazwie Polski Ruch Przyjaciół Indian (pierwszy zlot odbył się w 1977 r. w Chodzieży). Od 1986 r. wydawane jest pismo — kwartalnik „Tawacin". Do dziś organizacja działa i organizuje zloty i obozy „Indian polskich". Nie od rzeczy będzie przypomnienie, że o żywej fascynacji indiańskimi kultami i stylem życia wspomina też, opisując początki ruchu hipisowskiego w Polsce, znany nam już W. Michalewski.