Statut Kościoła / związku wyznaniowego (wzór)
Autor tekstu:

[nazwa własna, różna od nazw innych organizacji; termin „kościół" nie jest zastrzeżony prawnie oraz przez praktykę administracyjną dla związków wyznaniowych o charakterze chrześcijańskim]

Preambuła

[preambuła, czyli uroczysty wstęp, nie stanowi elementu koniecznego statutu, można jednak zamieścić w nim sformułowania określające treść doktryny wiary kościoła/związku wyznaniowego, przyjęty przez wspólnotę system wartości, a także przedstawić jej rodowód historyczny]

Rozdział I

Przepisy ogólne

Art. 1. Nazwa kościoła/związku wyznaniowego brzmi "[nazwa różna od nazw innych istniejących organizacji organizacji]". Kościół/związek ten w dalszej części statutu zwany jest "[krótsze, zwykle używane określenie danej wspólnoty religijnej]".

Art. 2. Terenem działania kościoła/związku wyznaniowego jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 3. Siedzibą władz kościoła/związku wyznaniowego jest miasto stołeczne Warszawa.

Art. 4. Kościół/związek wyznaniowy jest niezależny organizacyjnie i finansowo od jakiejkolwiek pozakrajowej władzy duchownej i świeckiej [w statucie jednak można wskazać, że kościół/związek jest częścią szerszej np. ogólnoświatowej, czy ogólnoeuropejskiej wspólnoty religijnej; jeżeli stanowi on część organizacji o zasięgu międzynarodowym, a związki nie ograniczają się tylko do wspólnoty doktryny religijnej, należy w statucie sprecyzować zakres i formy wzajemnych stosunków].

Art. 5. 1. Osobowość prawną posiada kościół/związek wyznaniowy i [wymienić nazwy własne lub rodzajowe jednostek organizacyjnych mających posiadać osobowość prawną, np. diecezje, zbory, parafie, gminy, bractwa; dla potrzeb niniejszej pracy przyjęto, że jednostkami organizacyjnymi kościoła/związku wyznaniowego są gminy wyznaniowe i one posiadają osobowość prawną].

2. Organami osób prawnych wymienionych w ust. 1 są:

1) dla kościoła / związku wyznaniowego jako całości — [np.] Ogólne Zebranie kościoła / związku wyznaniowego, Rada Starszych, Naczelny Przełożony.

2) dla gminy wyznaniowej: [np.] Zebranie gminy, Komitet gminy, Przełożony gminy

Rozdział II

Cele działalności i zasady realizacji

Art. 6. 1. Celem kościoła/związku wyznaniowego jest głoszenie [określić rodzaj doktryny religijnej t.j. zakładającej odniesienie do sacrum, np. Ewangelii Jezusa Chrystusa, Słowa Bożego, nauki Proroka Mahometa, nauki szkoły Soto japońskiego buddyzmu zen], urzeczywistnianie jej [określonej doktryny] w codziennym życiu oraz sprawowanie [określić rodzaj obrzędów kultowych, np. sakramentów].

2. Zgodnie ze swoją doktryną kościół/związek wyznaniowy działa także na rzecz ograniczenia negatywnych aspektów relacji międzyludzkich i życia społecznego, jak w szczególności wykluczenie społeczne, ubóstwo, bezdomność, demoralizacja oraz przestępczość. [warto, aby cele statutowe kościoła/ związku wyznaniowego lub jego jednostek organizacyjnych obejmowały prowadzenie działalności pożytku publicznego w rozumieniu ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie — Dz. U. Nr 96, poz. 873, ponieważ stwarza to możliwość, na zasadach określonych w tej ustawie, skorzystania ze środków publicznych]

Art. 7 Dla realizacji swych celów kościół/związek wyznaniowy

1) organizuje zgodnie ze swoją doktryną nabożeństwa, obrzędy religijne i modlitwy,

2) prowadzi nauczanie indywidualne i zbiorowe swej doktryny,

3) organizuje zebrania, odczyty, koncerty i inne imprezy o celach religijnych, moralnych i edukacyjnych,

4) prowadzi działalność charytatywną,

5) współpracuje z innymi kościołami i związkami wyznaniowymi w Polsce,

6) współdziała z państwem dla dobra człowieka i dobra wspólnego,

7) posiada niezbędny majątek.

8) .....

Rozdział III

Członkowie Kościoła

Art. 8. W skład kościoła/związku wyznaniowego wchodzą duchowni oraz świeccy wierni. 

Art. 9. 1. Członkiem kościoła/związku wyznaniowego może zostać każda osoba, która dobrowolnie zaakceptowała jego doktrynę zawartą w [określić źródło wspomnianej doktryny podając jego nazwę własną np. Księga Mormona, Pismo Święte] i [określić ewentualną ceremonię inicjacyjną, np. chrzest, wypowiedzenie szczególnej formuły stanowiącej deklaracje wiary]

2. Osoby niepełnoletnie mogą mogą należeć do kościoła/związku za zgodą rodziców lub opiekunów prawnych. [można przewidzieć potwierdzenie przynależności do kościoła/związku przez pisemną deklarację danej osoby, wskazana jest pisemna zgoda rodziców na członkostwo dziedzi, aby nie narazić się na ewentualne oskarżenia o naruszania władzy rodzicielskiej].

Art. 10. 1. Członkostwo w kościele/związku wyznaniowym ustaje przez:

1) śmierć,

2) przystąpienie do innego wyznania,

3) wykluczenie z kościoła/związku wyznaniowego na podstawie decyzji [np.] Naczelnego Przełożonego kościoła/związku wyznaniowego [można określić przesłanki wykluczenia, np. uporczywe kwestionowanie doktryny kościoła /związku wyznaniowego, naruszanie norm prawa wenętrznego i przyjętych zasad moralnych, działanie na szkodę wspólnoty]

4) pisemne oświadczenie o wystąpieniu, złożone [np.] Przełożonemu gminy.

2. Każda osoba przynależąca do kościoła/związku wyznaniowego ma prawo dobrowolnego wystąpienia z niego.

Art. 11. Członkowie kościoła mają obowiązek życia zgodnie z zasadami jego doktryny i moralności oraz wspieranie kościoła/związku wyznaniowego przez wykonywanie zadań kościelnych/wspólnotowych oraz ofiary pieniężne (składki) [można przewidzieć inne szczegółowe obowiązki dotyczące np. diety, propagowania doktryny religijnej].

Art. 12. 1. Członkowie kościoła/związku wyznaniowego mają prawo:

1) udziału w nabożeństwach, obrzędach religijnych i modlitwach,

2) udziału w zebraniach, odczytach, koncertach i innych imprezach o celach religijnych, moralnych i edukacyjnych

3) uzyskiwania informacji o działalności kościoła/związku i jego władz

4) … [można przewidzieć inne uprawnienie np. prawo do udziału w szczególnych obrzędach kultowych, jak sakramenty, prawo do stałego przebywania na terenie obiektów sakralnych, prawo do uzyskania pomocy w razie popadnięcia w niedostatek].

2. Pełnoletni członkowie kościoła/związku wyznaniowego mają ponadto prawo [np.]:

1) udziału w Zebraniu gminy,

2) wybierania i bycia wybieranym na członka Komitetu gminy oraz Ogólnego Zebrania kościoła / związku wyznaniowego.

Art. 13. [np.] Członkowie kościoła / związku wyznaniowego obojga płci mają równe prawa i obowiązki.

Art. 14. Duchowni kościoła / związku wyznaniowego powoływani [ordynowani, wyświęcani itp.] są przez [ np.] Naczelnego Przełożonego za uprzednią radą i zgodą Rady Starszych, wyrażoną większością głosów członków obecnych i głosujących.

Art. 15. 1. Duchownym kościoła / związku wyznaniowego może zostać powołana osoba, która łącznie spełnia nastepujące warunki [np.]:

1) ukończyła 30 lat

2) jest członkiem kościoła od co najmniej 5 lat,

3) jest bezżenna albo będąca w jednym związku małżeńskim,

4) zdała egzamin z doktryny kościoła / związku wyznaniowego przed Rada Starszych,

5) jest nieskazitelnego charakteru,

6) jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Duchowny ma prawo do używania tytułu [np.: wielebny, świętobliwy, oświecony itp.]

Art. 16. 1. Duchowny jest ustanawiany na czas nieokreślony [statut może także przewidywać powoływanie duchownych na określona kadencję, takie rozwiązanie może jednak utrudniać korzystanie z niektórych szczególnych uprawnień przewidzianych dla duchowieństwa przez ustawodawcę, np. w zakresie służby wojskowej, czy ubezpieczeń społecznych]

2. Duchowny może zostać pozbawiony swego statusu, jeżeli [np.]:

1) jego postępowanie lub głoszone poglądy są w oczywisty sposób niezgodne z doktryną kościoła/związku wyznaniowego, moralnością oraz dobrymi obyczajami,

2) rażąco naruszył statut kościoła/związku wyznaniowego

3) ukończył 75 lat

4) przestał być obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej,

5) [inne przyczyny, np. kwalifikowane naruszenie wewnętrznych norm dyscyplinarnych duchowieństwa]

2. O pozbawieniu duchownego jego statusu z przyczyn określonych w pkt. 1, 2, 5, decyduje [np.] Rada Starszych na wniosek Naczelnego Przełożonego. Od decyzji Rady Starszych przysługuje odwołanie do Ogólnego Zebrania kościoła/ związku wyznaniowego.

3. Pozbawienie statusu duchownego z przyczyn określonych w pkt. 3, 4 następuje z chwilą ich zajścia, co stwierdza Rada Starszych na wniosek Naczelnego Przełożonego.

Art. 17 Duchowni kościoła/związku wyznaniowego mają prawo i obowiązek:

1) głoszenia doktryny kościoła/związku wyznaniowego [sprecyzować ją: Słowo Boże, nauka Proroka itd., itp.], w szczególności nauczania jej w szkole,

2) organizowania i przewodniczenia obrzędom religijnym oraz modlitwom,

3) udzielania [określić np. szczególny rodzaj obrzędów kultowych związany z wyjątkową afirmacją sacrum, obcowaniem z nim]

4) kierowania kościołem/związkiem wyznaniowym oraz jego gminami,

5) organizowania i prowadzenia działalności charytatywnej oraz imprez o celach edukacyjnych, moralnych i kulturalnych,

6) udzielania pociechy religijnej wiernym gdziekolwiek się znajdują,

7) [inne...]

Rozdział IV

Organy kościoła/związku wyznaniowego

Art. 18. Organami kościoła/związku wyznaniowego są [np. konsekwentnie wobec przyjętych wyżej rozwiązań organizacyjnych i nazewnictwa]: Zebranie Ogólne, Rada Starszych, Naczelny Przełożony.

Art. 19. 1. Zebranie Ogólne składa się z delegatów gmin wyznaniowych, wybranych po dwóch w każdej spośród nich na trzyletnia kadencję, członków Rady Starszych oraz Naczelnego Przełożonego.

2. Wyboru delegatów dokonuje Zebranie gminy wyznaniowej w pierwszą niedzielę maja.

3. Dotychczasowi członkowie zachowują swój mandat do czasu wyboru członków nowej kadencji.

4. Zebranie Ogólne sprawdza mandaty swoich członków.

Art. 20. 1. Do kompetencji Zebrania Ogólnego należy:

1) dokonywanie zmian w statucie kościoła/ związku wyznaniowego

2) wybór członków Rady Starszych oraz Naczelnego Przełożonego

3) rozpatrywanie odwołań od decyzji Rady Starszych

4) przyjmowanie rocznego sprawozdania przedłożonego przez Naczelnego Przełożonego,

5) złożenie z urzędu Naczelnego Przełożonego

6) rozwiązania kościoła/związku wyznaniowego

7) inne sprawy przewidziane w statucie.

2. Zebranie Ogólne podejmuje decyzje w formie uchwał podjętych większością głosów obecnych i głosujących członków Zebrania Ogólnego, w głosowaniu jawnym, o ile statut stanowi inaczej.

Art. 21. 1. Zwyczajne Zebranie Ogólne odbywa się w siedzibie kościoła/związku wyznaniowego raz w roku między pierwszą a trzecią niedzielą lipca.

2. Zwyczajne Zebranie Ogólne zwołuje Naczelny Przełożony w trzecią niedzielę czerwca. Jeżeli Naczelny Przełożony nie zwoła Zebrania Ogólnego obowiązek ten przechodzi na innego, najstarszego wiekiem członka Rady Starszych [można przewidzieć inne rozwiązania sprzyjające systematycznemu zbieraniu się kolegialnego organu kontrolnego i stanowiącego kościoła/związku wyznaniowego, np. wprowadzając stałe daty dzienne jego zbierania się].

3. Nadzwyczajne Zebranie Ogólne zwołuje w razie potrzeby Naczelny Przełożony po zasięgnięciu opinii Rady Starszych.

4. Zebranie Ogólne jest ważne jeżeli wszyscy jego członkowie zostali uprzednio powiadomieni listami poleconymi o terminie i miejscu obrad albo jeżeli obecni są wszyscy członkowie Zebrania Ogólnego i żaden z nich nie wyraził sprzeciwu w sprawie obrad przed ich rozpoczęciem.

Art. 22. Obradom Zebrania Ogólnego przewodniczy Naczelny Przełożony, a w razie jego nieobecności najstarszy wiekiem, obecny członek Rady Starszych.

Art. 23. Prawo zgłasza wniosków oraz zapytań przysługuje każdemu członkowi Zebrania Ogólnego, chyba że statut stanowi inaczej.

Art. 24.1. Rada Starszych składa się z co najmniej trzech członków wybranych przez zwyczajne Zebranie Ogólne na siedmioletnią kadencję spośród Przełożonych gmin wyznaniowych.

2. Kadencja członków Rady Starszych kończy się z chwilą wyboru członków Rady Starszych nowej kadencji.

Art. 25. 1.Do kompetencji Rady Starszych należy:

1) wybór Naczelnego Przełożonego,

2) przeprowadzanie egzaminów kandydatów na duchownych,

3) pozbawienie lub stwierdzenie utraty statusu duchownego w przypadkach określonych w statucie,

4) występowanie z wnioskiem w sprawie zmiany statutu kościoła/związku wyznaniowego,

5) występowanie z wnioskiem o rozwiązanie kościoła/związku wyznaniowego,

6) najwyższa interpretacja doktryny religijnej i moralnej kościoła/związku wyznaniowego [ewentualnie jej zmiana, która jednak, jak się wydaje, powinna podlegać zatwierdzeniu przez Zebranie Ogólne kościoła/związku wyznaniowego kwalifikowaną większością głosów, np. 2/3 obecnych i głosujących]

7) dokonywanie wykładni postanowień statutu,

8) upominanie Naczelnego Przełożonego, jeżeli umyślnie działa on na szkodę kościoła /związku wyznaniowego, narusza jego statut albo przeczy jego doktrynie religijnej lub moralnej,

9) występowanie do Zebrania Ogólnego, po trzykrotnym bezskutecznym napomnieniu Naczelnego Przełożonego, o złożenie go z urzędu,

10) czuwanie nad stanem kościoła/związku wyznaniowego, wyrażanie opinii w tej sprawie i formułowanie dezyderatów dla Naczelnego Przełożonego,

11) wyrażanie opinii w sprawach przedstawionych przez Naczelnego Przełożonego,

12) wyrażanie zgody na utworzenie albo na zniesienie gminy wyznaniowej przez Naczelnego Przełożonego,

13) inne sprawy przewidziany w statucie.

Art. 26. 1. Posiedzenia Rady Starszych zwołuje Naczelny Przełożony w każdą pierwszą sobotę miesiąca w siedzibie kościoła / związku wyznaniowego i przewodniczy obradom Rady z prawem głosu.

2. Ze względu na dobro kościoła/związku wyznaniowego Rada Starszych może być zwołana przez Naczelnego Przełożonego w każdym czasie po uprzednim zawiadomieniu listami poleconymi wszystkich jej członków.

3. Jeżeli Naczelny Przełożony nie zwoła posiedzenia Rady Starszych w terminach określonych w statucie, obowiązek ten przechodzi na innego najstarszego wiekiem członka Rady, który przewodniczy jej obradom.

4. Jeżeli przedmiotem posiedzenia Rady Starszych są sprawy określone w art. 25 ust. 1 pkt. 8 i 9 Naczelny Przełożony nie bierze udziału w głosowaniu, a posiedzeniu przewodniczy inny, najstarszy wiekiem, członek Rady.

Art. 27. 1. Rada Starszych podejmuje decyzje w formie uchwał. Jeżeli statut nie stanowi inaczej, uchwały Rady Starszych zapadają większością głosów obecnych i głosujących. W razie równości głosów rozstrzyga głos przewodniczącego.

2. W sprawach określonych w art. 25 ust. 1 pkt 9 Rada Starszych podejmuje uchwały większością trzech piątych obecnych i głosujących.

3. Prawo do zgłaszania wniosków i zapytań przysługuje Naczelnemu Przełożonemu i każdemu członkowi Rady Starszych.

Art. 28. Naczelny Przełożony reprezentuje kościół/związek wyznaniowy, jest zwierzchnikiem duchowieństwa, zarządza ruchomym i nieruchomym majątkiem kościoła/związku wyznaniowego, przewodniczy Zebraniu Ogólnemu i Radzie Starszych, podejmuje wszystkie inne zgodne z prawem, statutem i dobrem kościoła/związku wyznaniowego czynności zmierzających do osiągnięcia jego celów oraz wykonuje inne funkcje przewidziane w statucie.

Art. 29. 1. Naczelnego Przełożonego powołuje [np.] na dziesięcioletnią kadencję Zebranie Ogólne kościoła/związku wyznaniowego spośród kandydatów przedstawionych przez Radę Starszych, w liczbie nie większej niż pięciu.

2. Za wybraną uznaje się osobę, która uzyskała bezwzględną większość głosów członków Zebrania Ogólnego.

3. Ponowny wybór tej samej osoby na stanowisko Naczelnego Przełożonego jest niedopuszczalny.

4. Naczelny Przewodniczący sprawuje urząd do czasu wyboru swego następcy.

Art. 30. 1. Naczelny Przełożonym może zostać wybrany duchowny, który:

1) ukończył trzydzieści pięć lat,

2) posiada nieskazitelna postawę moralną,

3) pełni lub pełnił urząd Przełożonego gminy wyznaniowej,

4) posiada co najmniej średnie wykształcenie,

5) posiada doskonałą znajomość doktryny kościoła/związku wyznaniowego, potwierdzoną uchwałą Rady Starszych,

6) … [inne warunki, np. nie pozostaje w związku małżeńskim ani w konkubinacie]

Art. 31. 1. Naczelny Przełożony traci urząd przed upływem kadencji, jeżeli:

1) utracił status duchownego

2) został złożony z urzędu uchwałą Zebrania Ogólnego w przypadkach określonych w statucie, nie wcześniej jednak niż po upływie roku od wyboru na urząd.

3) zrzekł się urzędu,

4) zmarł,

4) … [inne przyczyny, np. wstąpienie w ponowny związek małżeński]

2. Do czasu wyboru Naczelnego Przełożonego jego funkcje pełni [np.] najstarszy wiekiem członek Rady Starszych. [kościół/związek wyznaniowy nie może pozostać bez reprezentacji ani bez zarządu]

Rozdział V

Gmina wyznaniowa i jej organy

Art. 32. Gmina wyznaniowa jest podstawową jednostką organizacyjną kościoła/związku wyznaniowego w oparciu o którą urzeczywistnia on swoje cele.

Art. 33. 1. Gminę wyznaniową tworzy, znosi, określa jej siedzibę oraz zakres terytorialny [np.] Naczelny Przełożony za uprzednią zgodą Rady Starszych.

2. Gminę wyznaniowa tworzy się dla co najmniej 5 członków kościoła/związku wyznaniowego.

3. Liczbę gmin wyznaniowych, ich nazwy, siedziby i zakres terytorialny określa załącznik do niniejszego statutu.

4. Granice gmin wyznaniowych są zgodne z granicami powiatów, których obszary obejmują.

5. Zmiana treści załącznika, o którym mowa w ust. 3 nie stanowi zmiany statutu w rozumieniu art. 51.

6. W przypadku zniesienia gminy wyznaniowej jej majątek przechodzi na własność kościoła/związku wyznaniowego.

Art. 34. 1. Każdy członek kościoła/związku wyznaniowego należy do jednej gminy wyznaniowej, właściwej dla miejsca jego zamieszkania.

2. Przełożony gminy wyznaniowej jest członkiem gminy, której przewodzi.

3. Naczelny Przełożony jest członkiem warszawskiej gminy wyznaniowej, w okresie piastowania swego urzędu.

4. Przełożony gminy wyznaniowej prowadzi rejestr jej członków.

Art. 35. 1. Zwyczajne Zebranie gminy wyznaniowej zbiera się w siedzibie gminy w pierwszą niedzielę maja każdego roku.

2. Zwyczajne Zebranie gminy zwołuje Przełożony gminy przez publiczne ogłoszenie na co najmniej dwa tygodnie przed jego terminem.

3. Jeżeli Przełożony gminy nie zwoła zwyczajnego Zebrania gminy w terminie określonym w statucie, obowiązek ten przechodzi na najstarszego członka Komitetu gminy.

Art. 36. 1. Nadzwyczajne Zebranie gminy może zwołać ze względu na dobro gminy wyznaniowej jej Przełożony po uprzednim publicznym ogłoszeniu na tydzień przed jego planowanym terminem.

2. W przypadku konieczności wyboru Przełożonego gminy lub w razie zaistnienia przesłanek do złożenia go z urzędu nadzwyczajne Zebranie gminy zwołuje najstarszy członek Komitetu gminy.

Art. 37. Zebraniu gminy przewodniczy osoba, która zwołała je zgodnie ze statutem kościoła/związku wyznaniowego.

Art. 38. 1. Prawo do udziału w Zebraniu gminy przysługuje każdemu pełnoletniemu członkowi gminy.

2. Każdy uczestnik Zebrania gminy ma prawo zgłaszania wniosków i zapytań.

Art. 39. 1. Zebranie gminy wyznaniowej:

1) wybiera na wniosek Komitetu gminy Przełożonego gminy wyznaniowej,

2) w przypadkach określonych w statucie na składa z urzędu Przełożonego gminy,

3) powołuje członków Komitetu gminy,

4) wybiera delegatów na Zebranie Ogólne kościoła/związku wyznaniowego,

5) przyjmuje roczne sprawozdanie Przełożonego gminy,

6) wyraża zgodę na zbycie nieruchomości gminy wyznaniowej,

7) decyduje w innych sprawach przewidzianych w statucie.

2. Zebranie gminy podejmuje decyzje w formie uchwał większością głosów obecnych i głosujących, chyba że statut stanowi inaczej.

3. Wybór przełożonego gminy następuje w drodze uchwały podjętej bezwzględną większością głosów obecnych członków Zebrania gminy wyznaniowej.

4. Złożenie z urzędu Przełożonego gminy następuje na wniosek Komitetu gminy w drodze uchwały podjętej większością 2/3 głosów obecnych i głosujących członków Zebrania gminy wyznaniowej.

Art. 40. 1. Komitet gminy wyznaniowej składa się z co najmniej trzech, a nie więcej jak siedmiu świeckich wiernych, będącymi członkami gminy wyzniowej oraz Przełożonego gminy.

2. Liczebność Komitetu gminy określa w uchwale Zebranie gminy wyznaniowej na okres kadencji Komitetu.

3. Świeckich członków Komitetu gminy powołuje zwyczajne Zebranie gminy wyznaniowej na trzyletnią kadencję.

4. Mandat świeckich członków Komitetu gminy wygasa z chwilą wyboru nowych członków zgodnie ze statutem kościoła/związku wyznaniowego.

5. Za wybranych uznaje się kandydatów, którzy uzyskali kolejno największą liczbę głosów na Zebraniu gminy wyznaniowej.

Art. 41. 1. Świeccy członkowie Komitetu gminy mogą być odwołani przed upływem kadencji na podstawie uchwały Zebrania gminy wyznaniowej podjętej większością 2/3 głosów, jeżeli działają na szkodę gminy wyznaniowej lub kościoła/związku wyznaniowego albo dopuścili się rażącego naruszenia statutu.

2. Członkowie Komitetu gminy pełnią swoje funkcje do czasu wyboru nowych członków Komitetu.

Art. 41. 1. Komitet gminy wyznaniowej zbiera się na posiedzenia w siedzibie gminy nie rzadziej niż w każdą drugą sobotę miesiąca.

2. Posiedzenia Komitetu gminy zwołuje Przełożony gminy, chyba że statut stanowi inaczej.

3. Jeżeli Przełożony gminy nie zwoła posiedzenia Komitetu w terminie określonym statucie albo jeżeli urząd Przełożonego jest opróżniony, obowiązek ten przechodzi kolejno na najstarszego świeckiego członka Komitetu.

4. Posiedzeniu Komitetu gminy przewodniczy osoba uprawniona do jego zwołania.

5. Jeżeli przedmiotem obrad jest wybór lub złożenie z urzędu Przełożonego gminy obradom przewodniczy najstarszy obecny świecki członek Komitetu.

Art. 42. Komitet gminy wyznaniowej

1) występuje z wnioskiem o powołanie oraz o złożenie z urzędu Przełożonego gminy wyznaniowej,

2) wyraża opinię w sprawach przedstawionych przez Przełożonego gminy,

3) wyraża zgodę na rozporządzenie przez gminę mieniem i zaciągniecie zobowiązania majątkowego o wartości przekraczającej jednorazowo równowartość 3000 euro.

4) występuje do Zebrania gminy z wnioskiem w sprawie przyjęcia rocznego sprawozdania Przełożonego gminy,

5) wykonuje inne funkcje przewidziane w statucie.

Art. 43. 1. Decyzje Komitetu gminy wyznaniowej zapadają w formie uchwał podjętych większością głosów obecnych i głosujących członków Komitetu, chyba że statut stanowi inaczej. W razie równości głosów przeważa głos przewodniczącego.

2. Każdy członek Komitetu gminy ma prawo zgłaszania wniosków i zapytań.

Art. 44. 1. Przełożonego gminy powołuje Zebranie gminy na wniosek Komitetu gminy z pośród duchownych kościoła/związku wyznaniowego na pięcioletnią kadencję.

2. Za wybranego uznaje się kandydata, który uzyskał największą liczbę głosów Zebrania gminy wyznaniowej.

3. Przełożony gminy pełni swoje funkcje do czasu wyboru nowego Przełożonego.

Art. 45. Przełożony gminy:

1) reprezentuje gminę wyznaniowa,

2) na zasadach określonych w statucie prowadzi wszystkie sprawy należące do gminy i zarządza jej majątkiem,

3) zwołuje i przewodniczy Zebraniu gminy oraz Komitetowi gminy,

4) przyjmuje nowych członków gminy [można wskazać szczególny obrzęd o charakterze inicjacyjnym, z którym wiąże się przystąpienie do gminy wyznaniowej],

5) organizuje i prowadzi kult oraz obrzędy religijne w gminie wyznaniowej [można wskazać szczególne formy kultu, do których sprawowania jest uprawniony wyłącznie lider określonej wspólnoty],

6) głosi na forum gminy wyznaniowej doktrynę kościoła/związku wyznaniowego i jego zasady moralne,

7) organizuje i kieruje działalnością charytatywną oraz imprezami o celach edukacyjnych moralnych i kulturalnych na terenie gminy wyznaniowej,

8) wykonuje inne funkcje przewidziane w statucie kościoła/związku wyznaniowego.

Art. 46. Przełożony gminy traci urząd przed upływem kadencji, jeżeli

1) zmarł,

2) zrzekł się urzędu,

3) utracił status duchownego,

4) objął urząd Naczelnego Przełożonego kościoła/związku wyznaniowego,

5) został złożony z urzędu uchwałą Zebrania gminy na wniosek Komitetu gminy po trzykrotnym, bezskutecznym napomnieniu, nie wcześniej jednak niż rok po wyborze na urząd Przełożonego gminy,

6) … [inne przyczyny]

Art. 47. 1. Przełożony gminy może być złożony z urzędu na wniosek Komitetu gminy po trzykrotnym bezskutecznym napomnieniu, jeżeli

1) działa na szkodę gminy wyznaniowej lub kościoła/związku wyznaniowego,

2) przeczy doktrynie kościoła/związku wyznaniowego,

3) rażąco narusza zasady moralne,

4) rażąco narusza statut kościoła/związku wyznaniowego,

5) … [inne przyczyny]

2. W razie utraty urzędu przez dotychczasowego Przełożonego gminy jego funkcje do czasu wyboru nowego Przełożonego pełni duchowny wyznaczony przez Naczelnego Przełożonego kościoła/związku wyznaniowego.

Rozdział VI

Finanse i majątek kościoła /związku wyznaniowego

Art. 49. 1. Źródłem dochodów kościoła / związku wyznaniowego są:

1) składki gmin w wysokości ustalonej przez Zebranie Ogólne, procentowo do ofiar wiernych na rzecz gmin,

2) ofiary pieniężne i w naturze,

3) darowizny, zapisy i spadki krajowe oraz zagraniczne,

4) dochody z imprez i zbiórek publicznych,

5) subwencje i dotacje od krajowych i zagranicznych instytucji, przedsiębiorstw, organizacji społecznych, wyznaniowych i osób prywatnych,

6) dochody z działalności gospodarczej,

7) inne źródła

2. Kościół/związek wyznaniowy reprezentuje Naczelny Przełożony. Do zaciągania zobowiązań majątkowych w imieniu kościoła /związku wyznaniowego wymagane jest współdziałanie dwóch członków Rady Starszych albo Naczelnego Przełożonego i jednego członka Rady Starszych.

Art. 50. 1. Źródłem dochodów gmin wyznaniowych kościoła / związku wyznaniowego są:

1) ofiary pieniężne i w naturze,

2) darowizny, zapisy i spadki krajowe oraz zagraniczne,

3) dochody z imprez i zbiórek publicznych,

4) subwencje i dotacje od krajowych instytucji, przedsiębiorstw, organizacji społecznych, wyznaniowych i osób prywatnych,

5) dochody z działalności gospodarczej,

6) inneźródła [np. dobrowolne comiesięczne składki wiernych w wysokości jednej dziesiątej ich dochodów]

2. Do reprezentowania gminy wyznaniowej oraz do zaciągania w jej imieniu zobowiązań majątkowych upoważniony jest Przełożony gminy.

Rozdział VII

Postanowienia końcowe

Art. 51. 1. Zmiany statutu kościoła/związku wyznaniowego dokonuje Zebranie Ogólne większością [np.] dwóch trzecich głosów obecnych i głosujących.

2. Prawo do wystąpienia z wnioskiem w sprawie zmiany statutu przysługuje [np.] grupie co najmniej jednej czwartej członków Zebrania Ogólnego, Radzie Starszych, Naczelnemu Przełożonemu.

Art. 52. 1. Rozwiązanie kościoła/związku wyznaniowego następuje na podstawie uchwały Zebrania Ogólnego podjętej [np.] większością czterech piątych głosów obecnych i głosujących. [aby zapewnić trwałość wspólnoty religijnej należy przewidzieć jej rozwiązanie wysoką, kwalifikowaną większości głosów ogólnokrajowego, kolegialnego organu stanowiącego, albo nawet uchwałą jednomyślną]

2. Likwidatorem kościoła/związku wyznaniowego jest Naczelny Przełożony, chyba że ustawa albo uchwała Zebrania Ogólnego stanowi inaczej.

3. O przeznaczeniu majątku kościoła/związku wyznaniowego decyduje w uchwale o jego rozwiązaniu Zebranie Ogólne. W razie braku stosownej uchwały majątek kościoła/ związku wyznaniowego przechodzi na ..............…… [ w statucie można także sformułować ograniczenie, iż w przypadku rozwiązania/likwidacji kościoła/związku wyznaniowego jego majątek może zostać przeznaczony wyłącznie na cele charytatywno — opiekuńcze, oświatowo — wychowawcze lub naukowo - badawcze albo wskazać konkretny podmiot, któremu ma on przypaść, np. Polski Czerwony Krzyż, Uniwersytet Warszawski Polską Radę Ekumeniczną]

[podać datę i miejsce sporządzenia statutu]

Załącznik

[zawiera, zgodnie z przyjętym rozwiązaniem przykładowym, wykaz gmin wyznaniowych kościoła/związku wyznaniowego, ich siedziby oraz określenie zakresu terytorialnego]


Paweł Borecki
Doktor habilitowany, pracownik Katedry Prawa Wyznaniowego Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalność naukowa: prawo wyznaniowe. Autor artykułów i książek z zakresu prawa wyznaniowego.

 Liczba tekstów na portalu: 47  Pokaż inne teksty autora

 Oryginał.. (http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,2634)
 (Ostatnia zmiana: 04-02-2004)