Deklaracja
praw osób należących do mniejszości narodowych lub etnicznych, religijnych i językowych [ 1 ]
Zgromadzenie Ogólne,
Potwierdzając, iż jednym z celów Narodów Zjednoczonych, ogłoszonych w ich
Karcie, jest popieranie i zachęcanie do poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności dla wszystkich, bez wyjątku na rasę, płeć, język lub
religię.
Potwierdzając wiarę w podstawowe prawa człowieka, w godność i wartość
osoby ludzkiej, w równe prawa mężczyzn i kobiet oraz narodów dużych i małych.
Pragnąc wesprzeć urzeczywistnienie zasad zawartych w Karcie Narodów
Zjednoczonych, w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, w Konwencji w Sprawie
Zapobiegania i Karania Zbrodni Ludobójstwa, w Międzynarodowej Konwencji w Sprawie Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Rasowej, w Międzynarodowym
Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych, w Deklaracji w Sprawie Likwidacji
Wszelkich Form Nietolerancji i Dyskryminacji Opartych na Religii lub
Przekonaniach oraz w Konwencji Praw Dziecka, jak również w innych stosownych
dokumentach międzynarodowych, które zostały przyjęte na szczeblu
uniwersalnym lub regionalnym oraz dokumentach zawartych pomiędzy indywidualnymi
Państwami Członkami Narodów Zjednoczonych.
Inspirowane postanowieniami Artykułu 27 Międzynarodowego Paktu Praw
Obywatelskich i Politycznych, dotyczących osób należących do mniejszości
etnicznych, religijnych lub językowych.
Akcentując, iż stałe popieranie i urzeczywistnianie praw osób należących
do mniejszości narodowych lub etnicznych, religijnych i językowych, będąc
integralną częścią rozwoju społeczeństwa jako całości i pozostając w ramach demokratycznych opartych na rządach prawa, może przyczynić się do
wzmocnienia przyjaźni i współpracy pomiędzy narodami i Państwami.
Uważając, iż Narody Zjednoczone mają do odegrania ważną rolę w zakresie
ochrony mniejszości,
Mając na względzie prace dotąd przeprowadzone w obrębie systemu Narodów
Zjednoczonych, w szczególności Komisji Praw Człowieka, Podkomisji do spraw
zapobiegania Dyskryminacji i Ochrony Mniejszości oraz ciał ustanowionych
stosownie do Międzynarodowych Paktów Praw Człowieka i innych dokumentów międzynarodowych
praw człowieka w sprawie popierania i ochrony praw osób należących do
mniejszości narodowych i etnicznych, religijnych i językowych,
Biorąc pod uwagę istotne prace, jakie zostały przeprowadzone przez
organizacje międzynarodowe i pozarządowe w zakresie ochrony mniejszości oraz
popierania i ochrony praw osób należących do mniejszości narodowych lub
etnicznych, religijnych i językowych,
Uznając potrzebę zapewnienia jeszcze bardziej skutecznej implementacji
dokumentów międzynarodowych dotyczących praw osób należących do mniejszości
narodowych lub etnicznych, religijnych i językowych,
Ogłasza niniejszą Deklarację Praw Osób Należących do
Mniejszości Narodowych i Etnicznych, Religijnych i Językowych:
Artykuł 1
Państwa będą chroniły w obrębie ich odnośnych
terytoriów istnienie oraz tożsamość narodową lub etniczną, religijną i językową
mniejszości, jak również zapewniały warunki służące wspieraniu takiej tożsamości.
Dla osiągnięcia tych celów Państwa przyjmą środki ustawodawcze i inne.
Artykuł 2
Osoby należące do mniejszości narodowych lub etnicznych,
religijnych i językowych, (zwane osobami należącymi do mniejszości) mają
prawo do korzystania ze swej własnej kultury, do wyznawania i praktykowania
swej własnej religii oraz do używania swego własnego języka, publicznie i prywatnie, swobodnie i bez ingerencji lub jakiejkolwiek formy dyskryminacji.
Osoby należące do mniejszości mają prawo do zakładania i utrzymywania swych
własnych stowarzyszeń.
Osoby należące do mniejszości mają prawo do skutecznego uczestnictwa -
na szczeblu państwowym i, gdzie to jest właściwe, na szczeblu regionalnym — w decyzjach dotyczących mniejszości, do których one należą lub regionów, w których one zamieszkują, w sposób dający się pogodzić z ustawodawstwem państwowym.
Osoby należące do mniejszości mają prawo do zakładania i utrzymywania swych
własnych stowarzyszeń.
Osoby należące do mniejszości mają prawo do nawiązywania i utrzymywania,
bez jakiejkolwiek dyskryminacji, swobodnych i pokojowych kontaktów z innymi członkami
ich grupy oraz z osobami należącymi do innych mniejszości, jak również
kontaktów poprzez granice z obywatelami innych Państw, z którymi są połączone
więzami narodowymi lub etnicznymi, religijnymi i językowymi.
Artykuł 3
Osoby należące do mniejszości mogą realizować swoje
prawa, włączając prawa ustalone w niniejszej Deklaracji, indywidualnie, jak również
we wspólnocie z innymi członkami swej grupy, bez jakiejkolwiek dyskryminacji.
Żadna szkoda nie może wynikać dla osoby należącej do mniejszości w konsekwencji realizowania lub nierealizowania praw ustalonych w niniejszej
Deklaracji.
Artykuł 4
Tam, gdzie jest to pożądane, Państwa przyjmą środki
dla zapewnienia, by osoby należące do mniejszości mogły realizować w pełni i skutecznie wszystkie ich prawa człowieka i podstawowe wolności bez
jakiejkolwiek dyskryminacji oraz na warunkach pełnej równości wobec prawa.
Państwa podejmą środki dla stworzenia korzystnych warunków zapewniających
osobom należącym do mniejszości zdolność wyrażania ich cech
charakterystycznych oraz rozwijania ich kultury, języka, tradycji i zwyczajów,
wyjąwszy sytuacje, w których dane praktyki naruszałyby prawo krajowe i byłyby
sprzeczne ze standardami międzynarodowymi.
Gdziekolwiek jest to możliwe, Państwa podejmą właściwe środki dla
zapewnienia, by osoby należące do mniejszości korzystały z adekwatnych
udogodnień służących nauce ich macierzystego języka lub pobierania nauki w ich języku macierzystym.
Tam, gdzie jest to właściwe, Państwa podejmą środki w dziedzinie edukacji,
celem wspierania znajomości historii, tradycji, języka i kultury mniejszości
istniejących w obrębie ich terytorium. Osoby należące do mniejszości winny
dysponować adekwatnymi udogodnieniami dla zdobywania wiedzy w społeczeństwie
jako całości.
Państwa rozważą właściwe środki służące zapewnieniu, by osoby należące
do mniejszości mogły swobodnie uczestniczyć w gospodarczym postępie i rozwoju swego kraju.
Artykuł 5
Polityki i programy państwowe należy planować i urzeczywistniać z należytym uwzględnieniem uprawnionych interesów osób należących
do mniejszości.
Międzynarodowe programy współpracy i pomocy należy planować i urzeczywistniać z należytym uwzględnieniem informacji i doświadczeń, celem
popierania wzajemnego zrozumienia i zaufania.
Artykuł 6
Państwa będą współdziałały w kwestiach dotyczących
osób należących do mniejszości, włączając wymianę informacji i doświadczeń,
celem popierania wzajemnego zrozumienia i zaufania.
Artykuł 7
Państwa będą współdziałały w celu popierania
poszanowania praw ustalonych w niniejszej Deklaracji.
Artykuł 8
Nic w niniejszej Deklaracji nie przeszkadza wypełnianiu
zobowiązań międzynarodowych Państw odnoszących się do osób należących
do mniejszości. W szczególności Państwa będą wypełniały w dobrej wierze
zobowiązania, które zaciągnęły na podstawie traktatów i porozumień międzynarodowych,
których są stronami.
Realizacja praw ustalonych w niniejszej Deklaracji nie może szkodzić
korzystaniu przez wszystkie osoby z uniwersalnie uznanych praw człowieka i podstawowych wolności.
Podejmowane przez Państwa środki służące zapewnieniu skutecznego
korzystania praw ustalonych w niniejszej Deklaracji nie mogą być prima facie uważane za sprzeczne z zasadą równości zawartą w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.
Nic w niniejszej Deklaracji nie może być rozumiane jako zezwalające na jakąkolwiek
działalność sprzeczną z celami i zasadami Narodów Zjednoczonych, włączając w to zasady suwerennej równości, integralności terytorialnej i niepodległości
politycznej Państw.
Artykuł 9
Agendy wyspecjalizowane oraz inne organizacje systemu Narodów
Zjednoczonych będą wnosiły wkład w pełne urzeczywistnienie praw i zasad
zawartych w niniejszej Deklaracji w obrębie odnośnych sfer kompetencji.
Przypisy: [ 1 ] Rezolucja 47/135
przyjęta bez głosowania przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 10
grudnia 1992 r., Polska Akademia Umiejętności, Kwartalnik Prawa Prywatnego
Rok II: 1993 z. 3 |