E-samobójstwo made in Japan
Autor tekstu:

Japonia ogromnemu postępowi technologicznemu i komputeryzacji kraju zawdzięcza największą ilość czasu spędzanego online — z dostępem do Internetu. Japończycy uruchamiają komputery rano w pracy, a wyłączają dopiero wieczorem, tuż przed snem. Prawdopodobnie dlatego tak łatwo przyjęło się tam jedno z najbardziej przerażających zjawisk społecznych, a mianowicie samobójstwa umawiane przez Internet. Służą do tego specjalne strony internetowe i fora, m.in. „Podziemne samobójstwo" czy „Termin ostateczny". Można się z nich dowiedzieć jaką metodą najłatwiej odebrać sobie życie. Znaleźć można na nich ogłoszenia typu: „posiadam tabletki nasenne i węgiel do piecyka — szukam kogoś kto umrze ze mną" [ 1 ]. Dzięki rozwojowi technologii Japończycy mają dostęp do Internetu wszędzie: w domu, w biurze, tramwaju, samochodach, szkołach. 

Przerażający jest jednak fakt, iż najbardziej zaangażowane są osoby młode. Mówienie o swoich uczuciach komuś obcemu, gdy samemu jest się anonimowym jest dużo prostsze. Według Yukio Saito, założyciela pierwszego krajowego telefonu zaufania, młodzież ma problemy z wyrażaniem swoich emocji twarzą w twarz, rodzaj fobii, strachu przed mówieniem o swoich problemach przed innymi. Kiedy mają problemy w kontaktach z ludźmi uciekają w świat wirtualny, gdzie można być anonimowym [ 2 ]. Bardzo często jednak ludzie szukają na takich stronach pomocy. Sygnalizują swój problem i chęć odebrania sobie życia. Rozmawiają z ludźmi, którzy maja podobne problemy, wymieniają się doświadczeniami. Jednak najczęściej razem wybierają sposób i metodę zakończenia życia. Umawiają się w określonym miejscu, nigdy wcześniej się nie znając. Spożywają ostatni wspólny posiłek, po czym odbierają sobie życie. 

Pozornie nic ich nie łączy. Mają przeciętnie od 20 do 50 lat, wykonują różne zawody, pochodzą z różnych grup społecznych. Poważnym problemem społeczeństwa są powody dla których ludzie ci odbierają sobie życie. Są one niesamowicie błahe i wynikają najczęściej z nieumiejętności radzenia sobie ze zwykłymi przeciwnościami losu. Na jednym z chatów znaleźć można wypowiedź chłopaka, którego powodem odebrania życia była mała stłuczka samochodowa. Częste są także przypadki odbierania sobie życia przed kamerą internetową, tak aby reszta mogła zobaczyć ostatnie chwile, bądź nagrywanie ich na kasetę. W latach '90 Japonią wstrząsnęła fala masowych zbiorowych samobójstw. Odnajdywano w mało uczęszczanych miejscach samochody z ciałami samobójców. Zaczadzenie w samochodzie ze szczelnie oklejonymi oknami to najbardziej znany sposób. Jest on uznawany za najbardziej czysty, na odwagę osoby zażywają dużą ilość środków nasennych.

Co powoduje że zbiorowe samobójstwa są tak popularne? Uważam, że przejawia się tu silne poczucie więzi z innymi ludźmi, poczucie grupowości. Jest także formą asekuracji. Gdy nie będą sami, na pewno się nie wycofają. Czują się bezpieczniej pozbywając się życia, gdy mogą jednocześnie identyfikować się z pewną grupą osób, które współtowarzyszą. Wiarygodna jest także teoria, że strony na których można znaleźć współtowarzysza są niebezpieczne głównie dlatego, że umożliwiają popełnienie samobójstw osobom, które same nigdy by się na nie nie zdecydowały [ 3 ]. "Kiedy Japonia była biedna, rodziny więcej rzeczy robiły razem, jak wspólna kąpiel czy spożywanie posiłków. Społeczność była dużo ważniejsza, szczególnie w kręgach wiejskich, obecnie jednak wszystko kręci się wokół jednostki" [ 1 ].

Większość samobójstw jest popełniania przez osoby cierpiące na przewlekłą depresję, bądź mające traumatyczne przeżycia z dzieciństwa, jak molestowanie psychiczne w szkole. Nie można pominąć silnego powiązania tego stanu z obecną sytuacją w Japonii. Obecnie jest to inny kraj, niż jedno pokolenie wstecz. Także tutaj dotarło bezrobocie i bezdomność, firmy nie gwarantują już zatrudnienia na całe życie. Dorośli zwykli mówić do swoich dzieci, ze jeśli będą się bardzo starały w szkole albo w pracy, będzie im to nagrodzone. Jednak nie mogą tego powiedzieć obecnie, gdyż nie jest to już prawdą [ 5 ].


 Przypisy:
[ 1 ] Internet Suicides Alarm Japan, "Wired", marzec 2008.
[ 3 ] Huus, op.cit.
[ 5 ] S. Sakamaki, Internet Suicides Plague Japa, Washington Post, 24 kwiecień 2003.

Joanna Śliwa
Studentka stosunków międzynarodowych na Uniwerytecie Łódzkim. Pracę magisterską pisze na temat powodów samobójstw w Japonii.

 Liczba tekstów na portalu: 3  Pokaż inne teksty autora

 Oryginał.. (http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,5950)
 (Ostatnia zmiana: 03-07-2008)