|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
| |
Złota myśl Racjonalisty: Nauka jest wielką republiką z wieczystem liberum veto, wedle którego głos jednego uczonego, gdy słuszny, zmusza do posłuchu wszystkich, naturalnie nie zaraz, ale ostatecznie zawsze. Więc w imię tych praw owej wielkiej republiki naukowej, stojącej ponad narodami, państwami, autorytetami, trzeba być cierpliwym. To nie oświata, to nauka. To nie popularyzacja lecz badanie. Jeśli ktoś mniema, że nie ma.. | |
| |
|
|
|
|
Nauka » Biologia » Ewolucjonizm
Wieloryby wyewoluowały z małych kopytnych żyjących w wodzie przodków Autor tekstu: Ed Yong
Tłumaczenie: Krzysztof Achinger
Podróżując w czasie wstecz o jakieś 50 milionów lat, mógłbyś spotkać małego,
skromnego zwierzaka przemieszczającego się na chudych, zakończonych kopytkami
nogach wzdłuż rzek południowej Azji. Żeruje na ziemi, ale w obliczu
niebezpieczeństwa chętnie daje nura w bezpieczniejszą wodną otchłań.
Zwierzę
nazywa się Indohyus (dosłownie
„Indyjska świnka") i choć jego wygląd o tym nie świadczy, to jest najwcześniejszym znanym
krewniakiem dzisiejszych wielorybów i delfinów.
Do zeszłego tygodnia,
kiedy to
Hans
Thewissen wraz z kolegami z Uniwersytetu Północno-Wschodniego Ohio opisali po
raz pierwszy bardziej kompletny szkielet, Indohyus był znany głównie z kilku
skamieniałości zębów. W opisie zawarty jest wygląd
oraz sposób zachowania się tego brakującego ogniwa między wielorybami i ich drogimi
przodkami. Wieloryby tak bardzo różnią się od innych ssaków, że trudno jest
sobie wyobrazić stworzenie, z którego wyewoluowały. Od zanurzenia się w głębinach, ich ewolucyjna podróż jest w miarę wyraźna. Seria
niesamowitych skamieniałości udokumentowała ich przemianę we wprawnych pływaków
dzisiejszych oceanów z wczesnych czteronożnych form takich, jak
Pakicetus
i
Ambulocetus
(także odkrytych przez Thewissena). Ale jak ich
przodkowie wyglądali w czasach, gdy jeszcze zamieszkiwali ląd?
Od
kopyt do płetw
Do
tej pory mieliśmy o tym blade pojęcie, a ich współcześni krewniacy dostarczali
niewielu wskazówek. Na podstawie dowodów biologii molekularnej wiemy, że
najbliższymi żyjącymi krewnymi wielorybów są, zaskakująco małe, parzystokopytne
zwierzęta — grupa ssaków obejmująca jelenie, krowy, owce, świnie, żyrafy, wielbłądy i hipopotamy.
Wszystkie posiadają charakterystyczną parzystą liczbę palców na każdym kopycie i ani jedno z nich nie jest podobne do wielorybów i delfinów. W tej grupie
hipopotamy są ewolucyjnie najbliższe wielorybom i choć lubią spędzać czas w wodzie, to ich rodzina jest młodsza od wielorybów i delfinów o jakieś 35
milionów lat.
Obejrzyj małe, mierzące około 70 cm
długości, zwierzę zwane
Indohyus, które żyło 47 milionów lat temu.
Było członkiem rodziny
ssaków zwanych
raoellidami,
prehistorycznych parzystokopytnych, które żyły w tym samym czasie, co
najwcześniejsze wieloryby i ma to samo miejsce pochodzenia — Azję Południową.
Analizując skamieniałą czaszkę i kończyny odnalezione w Indiach, Thewissen
odkrył istotny dowód na to, że raoellidy należały do siostrzanej grupy
przodków wielorybów.
Mimo,
że Indohyus posiadał eleganckie nóżki małego jelenia i poruszał się na
kopytkach, miał także cechy odnajdywane u współczesnych i skamieniałych
wielorybów. Jego szczęka i uzębienie były podobne do tych odnajdowanych u wczesnych wielorybów, ale najlepszym dowodem była obecność w jego uchu środkowym
zgrubiałej kości zwanej involucrum. Struktura ta pozwala współczesnym
wielorybom słyszeć pod wodą; odnajdywana jest tylko u wielorybów i ich przodków i stanowi podstawę klasyfikacji dla tej grupy.
Na
podstawie tych fizycznych podobieństw Thewissen zasugerował, że raoellidy
są siostrzaną grupą dla waleni. Obie grupy są ewolucyjnymi kuzynami wszystkich
dzisiejszych parzystokopytnych. (Dla dziennikarzy i kreacjonistów: Indohyus
nie jest bezpośrednim przodkiem wielorybów, jak podawało wiele portali
informacyjnych, ani też wieloryby nie „wyewoluowały z jeleni")!
Życie w wodzie
Szkielet Indohyusa sugeruje także, że był on częściowy przystosowany do
życia w wodzie. Jego kości w nogach były niespotykanie grube — cecha, którą
dzielą z innymi wodnymi zwierzętami takimi, jak hipopotamy, wydry morskie i manaty. Cięższe kości zapobiegają nieregularnemu pływaniu u ssaków wodnych,
pozwalają wisieć w wodzie i łatwiej nurkować.
Ponieważ Indohyus posiada cieńsze nogi, które nie mają kształtu wioseł,
Thewissen wyobraża je sobie w płytszych wodach, chodzących jak hipopotamy po
dnie rzecznym, a ciężkie kości działają tu jak balast.
Thewissen, na podstawie zębów, a w szczególności na podstawie poziomu niektórych
izotopów w szkliwie, odkrył więcej wskazówek dotyczących życia tych zwierząt.
Poziom izotopów tlenu Indohyuasa pasował do poziomu u ssaków wodnych, co dostarczyło
dodatkowych dowodów na poparcie skłonności do przebywania w wodzie. Jego wielkie, miażdżące zęby trzonowe są typowe dla przeżuwaczy, a ich poziom izotopów węgla sugeruje, że Indohyus wychodził na ląd, by
żerować (tak jak hipopotamy) lub żywił się roślinami i bezkręgowcami w wodzie
(jak piżmaki).
Jeżeli chodzi o zachowanie, to było ono podobne do obserwowanego u
kanczyli — maleńkich, płochliwych jeleni, które żywią się na lądzie, a w obliczu
niebezpieczeństwa czmychają do strumieni.
W sumie, ten portret Indohyusa mówi nam sporo o zmianach, które były
napędem dla ewolucji wielorybów i wygląda na to, że nie była to nagła przeprowadzka z lądu do
wody.
Wieloryby i raoellidy są ewolucyjnymi siostrami a ponieważ wcześni
członkowie obu grup uwielbiali wodę, przebywanie w tym środowisku musiało
być wcześniejsze niż powstanie wielorybów.
Thewissen sugeruje, że kluczem jest zmiana diety. Spekuluje, że wieloryby
rozwinęły się z podobnych do Indohyusa przodków, którzy żywili się
roślinami i prawdopodobnie małymi bezkręgowcami na lądzie, ale uciekali do wody
przed drapieżnikami. Czas mijał, a zwierzęta te powoli zamieniały się w stworzenia mięsożerne i wyewoluowały zdolność zwinnego pływania.
Wideo:
Obejrzyj Thewissena
opowiadającego
o Indohyussie i pochodzeniu wielorybów.
Ilustracje
Indohyussa
namalował niesamowity
Carl Buell.
Źródła:
Thewissen, J.G., Cooper, L.N., Clementz, M.T., Bajpai, S., Tiwari, B.N. (2007).
Whales originated from aquatic artiodactyls in the Eocene epoch of India. Nature,
450(7173), 1190-1194. DOI: 10.1038/nature06343
Tekst oryginału.
Not Exactly Rocket Science/Discover, 7 maja 2010r.
« Ewolucjonizm (Publikacja: 17-05-2010 )
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 7305 |
|