Złota myśl Racjonalisty: Coś mi podpowiada, że to, co słyszę o ludziach wstrętnego i paskudnego, okaże się zapewne prawdą, a to, co mówią o ich szlachetności i prawości, jest już prawdą w mniejszym stopniu.
Jest psikusem historii, że Arabowie uchodzą dziś w Europie za brudasów, biorąc pod uwagę europejską historię higieny. Zwyczaj korzystania z łaźni zaginął na Zachodzie wraz z upadkiem Rzymu. Odrodził się w późnym średniowieczu i zamarł wraz z renesansem. Paradoksalnie, odrodził się poniekąd dzięki religii, zamarł dzięki nauce. Łaźnie przywrócili do Europy Zachodniej krzyżowcy, dzięki kontaktowi z wyżej wówczas rozwiniętą i przede wszystkim czystszą kulturą arabską. Zamykanie łaźni zaczęło się po epidemii dżumy, kiedy ówcześni naukowcy ustalili, że mycie skraca życie: spulchnianie skóry i otwieranie porów sprzyjać miało chorobom. W XVI-wiecznym poradniku savoir-vivre radzi się, ..(jeszcze 27972)»
