Racjonalista - Strona głównaDo treści


Fundusz Racjonalisty

Wesprzyj nas..
Zarejestrowaliśmy
204.038.636 wizyt
Ponad 1065 autorów napisało dla nas 7364 tekstów. Zajęłyby one 29017 stron A4

Najnowsze strony..
Archiwum streszczeń..

 Czy konflikt w Gazie skończy się w 2024?
Raczej tak
Chyba tak
Nie wiem
Chyba nie
Raczej nie
  

Oddano 654 głosów.
Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna
Dziedzina: Nauka i technika
Autor: Lucio Russo
Tłumacz: Ireneusz Kania
Przedmowa (posłowie, opracowanie): Marcello Cini
Miejsce i rok wydania: Kraków 2005
Wydawca: UNIVERSITAS
Liczba stron: 455
Zawiera indeksy (osób, rzeczy, miejsc itp.)
Wymiary: B5 cm
ISBN: 83-242-0451-2
Okładka: Miękka
Ilustracje: Nie
Cena: 39,90 zł (bez rabatów)
[ Pozycja niedostępna ]
Opis

Książka jest czymś na kształt sensacyjnego odkrycia archeologicznego w zakresie historii nauki. Głośna i tłumaczona na wiele języków sugeruje, że narodziny nowoczesnej nauki i metodologii naukowej, należy przesunąć wstecz o 2 tysiące lat i przyznać, że naukowcy XVII-wieczni tak naprawdę mozolnie odzyskiwali dorobek nauki hellenistycznej i w znacznym stopniu opierali się na pracach starożytnych uczonych greckich w dziedzinie astronomii, matematyki, medycyny i fizyki.

Wiemy od dawna, że teorie heliocentryczne tworzyli już starożytni Grecy, a sam Kopernik dokonał ich przeglądu i powoływał się na nie. Niemniej jednak to on został uznany za tego, który „wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię”... Lucio Russo powołując się na zachowane źródła i pośrednie świadectwa znajdujące się w dziełach literackich udowadnia, że starożytni doszli do bardzo dokładnych, a czasem nawet bardziej precyzyjnych od kopernikowskich wyników... Choć nie ulega wątpliwości że Kopernik jest twórcą pierwszej naukowo udokumentowanej teorii heliocentrycznej, warto jednak dowiedzieć się że on też „stał na barkach olbrzymów” .

Podobnie rzecz się ma z Newtonem, ojcem nowoczesnej fizyki. Russo pokazuje, że zarówno aparat matematyczny teorii grawitacji (teoria krzywych stożkowych) jak i ilościowe sformułowanie hipotezy sił grawitacyjnych (prawo odwrotnych kwadratów) mają źródła w nauce helleńskiej. Z pracy Russo dowiemy się w jaki sposób Grecy argumentowali za kulistością Ziemi, że nieprzypadkowo słowo „gaz” pochodzi od greckiego „chaosu”, jak imponująco „nowoczesna” była anatomia i fizjologia człowieka stworzona przez Herofilosa...

Książka ta jednak to nie tylko próba przekazania palmy pierwszeństwa kulturze hellenistycznej w drodze rozwoju nauki, Russo uwydatnia tu również liczne pokrewieństwa między działalnością greckich, nowożytnych i współczesnych uczonych. Próbuje nakreślić szkic historii nauki począwszy od jej prawdziwych źródeł.

Praca ta zainteresuje tych, którzy chcą poszerzyć swą wiedzę na temat historii nauki, matematyki, fizyki, astronomii, medycyny i cywilizacji klasycznej i okaże się bardzo przydatna nauczycielom i wykładowcom powyższych przedmiotów.

Spis treści

Przedmowa (Marcello Cini)
Wstęp
Podziękowania

1. Narodziny nauki
1.1. Wypieranie rewolucji naukowej
1.2. Hellenizm
1.3. Nauka
1.4. Czy w klasycznej Gracji istniała „nauka”?
1.5. Początki nauki hellenistycznej

2. Matematyka hellenistyczna
2.1. Wcześniejsze formy wiedzy matematycznej
2.2. Euklidesowa metoda hipotetyczno-dedukcyjna
2.3. Geometria a narzędzia rachunkowe
2.4. Matematyka nieciągłości a pojęcie nieskończoności
2.5. Matematyka continuum
2.6. Euklides i jego poprzednicy
2.7. Trygonometria i stereometria

3. Niektóre inne hellenistyczne teorie naukowe
3.1. Optyka, skenografia i katoptryka
3.2. Geodezja i geografia matematyczna
3.3. Mechanika
3.4. Hydrostatyka
3.5. Pneumatyka
3.6. Heliocentryzm Arystarcha a względność ruchu
3.7. Od świata zamkniętego do nieskończonego wszechświata
3.8. Astronomia Ptolemeusza

4. Technika o podstawach naukowych
4.1. Inżynieria mechaniczna
4.2. Oprzyrządowanie
4.3. Technika wojskowa
4.4. Techniki nawigacji
4.5. Inżynieria okrętowa. Latarnia morska
4.6. Inżynieria wodna i pneumatyczna
4.7. Naturalne źródła energii
4.8. Maszyna a Antycytery
4.9. Rola Herona
4.10. Technika zapomniana

5. Nauki medyczne i inne nauki empiryczne
5.1. Narodziny anatomii i fizjologii
5.2. Relacje między medycyną a nauką ścisłą
5.3. Nazewnictwo anatomiczne a prasa śrubowa
5.4. Metoda naukowa w medycynie
5.5. Rozwój i koniec medycyny naukowe
5.6. Botanika i zoologia
5.7. Chemia

6. Hellenistyczna metoda naukowa
6.1. Pochodzenie dowodu naukowego
6.2. Postulaty albo hipotezy
6.3. Fainomena sozein („ocalić to, co się pojawia”)
6.4. Definicje, terminy naukowe i obiekty teoretyczne
6.5. Nauka (episte’me) i technika (techne)
6.6. Wybór hipotez. „Matematyka” i „fizyka”
6.7. Nauka hellenistyczna a metoda doświadczalna
6.8. Nauka a przekaz ustny
6.9. Źródła niektórych komunałów o „nauce starożytnej”.

7. Niektóre inne aspekty rewolucji naukowej
7.1. Urbanistyka
7.2. Świadoma i nieświadoma ewolucja kulturalna
7.3. Teoria snów
7.4. Logika zdań
7.5. Studia filologiczne i językoznawcze
7.6. Nauka, sztuki przedstawiające, literatura i muzyka

8. Schyłek i koniec nauki
8.1. Kryzys nauki hellenistycznej
8.2. Rzymianie, nauka i technika naukowa
8.3. Koniec nauki starożytnej

9. Nauka, technika i gospodarka
9.1. Podejście modernistyczne i prymitywistyczne
9.2. Władza, nauka i technika
9.3. Wzrost ekonomiczny a innowacje w rolnictwie
9.4. Technika i wytwórczość nierolnicza
9.5. Rola miast w świecie antycznym
9.6. Charakter gospodarki starożytnej
9.7. Starożytna nauka a wytwórczość

10. Nauka utracona
10.1. Optyka utracona
10.2. Dokonany przez Eratostenesa pomiar południka
10.3. Determinizm, przypadek i atomy
10.4. Kombinatoryka a logika
10.5. Ptolemeusz i astronomia hellenistyczna
10.6. Księżyc, proca i Hipparch
10.7. Urywek z Seneki
10.8. Promienie ciemności i promienie trójkątne
10.9. Idea grawitacji po Arystotelesie
10.10. Pływy
10.11. Kształ Ziemi – proca czy elipsoida?
10.12. Seleukos z Babilonii i dowód heliocentryzmu
10.13. Precesja, komety itp.
10.14. Ptolemeusz i Teon ze Smyrny
10.15. Pierwsze definicje Elementów Euklidesa

11. Mozolne odzyskiwanie
11.1. „Renesansy”
11.2. Odrodzenie
11.3. Ponowne odkrycie optyki w Europie
11.4. Daleki uczeń Archimedesa
11.5. Dwaj naukowcy nowocześni – Kepler i Kartezjusz
11.6. Pływy, grawitacja i ruchy Ziemi
11.7. Filozofia naturalna Newtona
11.8. Rozłam między „matematyką” i „fizyką”
11.9. Nauka starożytna a nauka nowożytna
11.10. Wyparcie nauki starożytnej
11.11. Odzyskanie (i kryzys) metody naukowej

Zakończenie
Dodatek
Założenia wstępne Archimedesa
Lematy dowiedzione przez Archimedesa

O autorze:
Lucio Russo (ur. 1944 r.), w 1969 ukończył fizykę na uniwersytecie w Neapolu. Obecnie wykładowca uniwersytecki; zajmuje się zagadnieniami fizyki statystycznej oraz cyfrowym przetwarzaniem i interpretacją obrazów. Zaangażowany w reformę szkolnictwa we Włoszech.


Więcej informacji..

Podziel się swoją opinią o tej książce..

Opinie naszych czytelników:
  1. 2012-09-20 - Antoni Ożóg

    "ZAPOMNIANA REWOLUCJA - grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna" Lucio Russo . Przeczytałem tę książkę z wielkim zainteresowaniem i niemal wypiekami na twarzy . Przez lata badań w dziedzinie jaką jest religia , gdzieś zawsze człowiek ocierał się o różne poglądy " naukowe" starożytnych . Myślałem że tak już było że ludzie zawsze wierzyli że słońce krąży wokół ziemi a " kryształowa sfera gwiazd stałych " to firmament niebieski nad którym znajdują się wody potopu.Nic bardziej mylnego , poglądy geocentryczne i bajkowe kryształowe sklepienia to jak się okazuje wtórne wstecznictwo jakie przyszło ludziom przyjąć po zapomnieniu a właściwie porzuceniu nauki ( w całym znaczeniu tego słowa ) hellenistycznej. Okazuje się że Aleksander Wielki miał całą armię naukowców , których zabierał ze sobą na wyprawy.Po jego śmierci ( 323 r.p.n.e.) zaowocowało to niezwykłym rozkwitem wiedzy , zwłaszcza w Aleksandrii ( w Egipcie). Trzeci wiek p.n.e. był szczególnie owocny pod tym względem , wówczas to nauka często zwana "aleksandryjską" osiągnęła swoje apogeum. Trudno wymienić wszystkie wynalazki jakie skonstruowano lub odkrycia jakich dokonano. Wymienię tylko niektóre dziedziny w których dokonano niezwykłego postępu , były to : astronomia ( heliocentryzm ) , optyka ( soczewki ) , geodezja i kartografia ( niezwykle dokładne mapy) mechanika ( niezwykle dużo urządzeń nawet "automaty" ) hydrostatyka ( pompy , akwedukty ) medycyna ( pierwsze sekcje zwłok , badania " in vivo" ) filologia ( usystematyzowany wykład gramatyczny ) geografia ( pomiar południka - bardzo dokładny). Wśród wybitnych ( i znanych nam ) naukowców tamtych czasów , należy wymienić : Cherofilos z Chalkedonu - twórca anatomii i fizjologii naukowej ; Arystarch z Samos - rzeczywisty twórca teorii heliocentrycznej ; Archimedes ; Eratostenes - pierwszy dokonał pomiarów Ziemi . Niestety rok 145p.n.e. przyniósł nagłą przerwę w badaniach i wstrzymał rozwoju nauki , za sprawą Ptolemeusza VIII , który zaczął prześladować grecką warstwę sprawującą władzę w Aleksandrii. Skutek tego był taki że naukowcy hellenistyczni rozpierzchli się po bliskim wschodzie. Część z tej wiedzy dotarła do Indii , w późniejszym czasie stamtąd zaimportowali ją Muzułmanie ( mieli mądre podejście idąc za radą Mahometa i " zdobywali wiedzę nawet w Chinach " ) a od Muzułmanów na powrót przejęli ją , w wiekach późniejszych europejczycy. Nadejście Cesarstwa Rzymskiego do Aleksandrii ( 30 r.p.n.e.) właściwie przesądziło o zastoju w dziedzinie badań naukowych.Rzymianie przejęli tylko niektóre wynalazki greków , bywało że samej nauki hellenistycznej w ogóle nie rozumieli. Ich rozwój intelektualny zawdzięczali greckim niewolnikom ( często byli to ludzie nauki ) których "zatrudniali" w swoich dominiach jako nauczycieli i pedagogów. Rzymianie byli bardziej skorzy do uprawiania spekulacji filozoficznej ( bez empirycznego potwierdzenia) lub myślenia magicznego ( życzeniowego ), niż do nauki empirycznej popartej dowodem z działania . Później kiedy Cesarstwo stało się chrześcijańskie koniec prawdziwej nauki był przesądzony , judeochrześcijański światopogląd musiał zwyciężyć a wraz z nim myślenie magiczne ( czytaj religijne ). Biblia i Almagest Ptolemeusza stały się jedynymi "naukowymi" dziełami na których budowano cały światopogląd średniowiecza. Za koniec nauki starożytnej uważa się 415 r.n.e. kiedy to matematyczkę Hypatię w Aleksandrii , zlinczował tłum fanatycznych chrześcijan .Późniejsze średniowiecze to obraz nędzy i rozpaczy nie licząc wiedzy przywłaszczonej od arabów za czasów wypraw krzyżowych.Dopiero wiek XVII ODKRYWA NA NOWO - w dziełach Galileusza czy Newtona - metodę naukową i dokonania znane już w epoce hellenistycznej. Tak samo Kopernik w XVIII WIEKU teorię heliocentryzmu oparł na dziele Arystarcha z Samos na którego się zresztą powołuje w pierwszym wydaniu jego dzieła.Nawet sławny Leonardo da Vinci w XV wieku dużo ze swego geniuszu zawdzięczał hellenistycznej nauce którą w XV wieku namiętnie studiował , dzięki napływowi do Włoch ogromnej liczby greckich pism.Wiele z jego projektów uwiecznionych na rysunkach to myśl techniczna wywodząca się z hellenizmu.Zatem po około dwóch tysiącach lat nauka hellenistyczna , przemierzając Indie , Arabię wróciła do Europy. Po lekturze książki Russo , zadałem sobie pytanie gdzie byłaby dzisiaj ludzkość gdyby nie zaprzepaściła dorobku nauki hellenistycznej ...ano byłaby daleko w przodzie , może tak daleko że z dzisiejszego punktu widzenia uznalibyśmy taką wiedzę za "kosmiczną". Niestety nie da się nadrobić zaprzepaszczonego czasu i będziemy musieli długo czekać na to aż "wynajdziemy " lub "odkryjemy" wiedzę , którą już kiedyś posiadaliśmy !



:
 
 :
 
  OpenID
 Załóż sobie konto..

Koszyk jest pusty

Pobierz katalog pozycji
1. Wojciech Giełżyński - Wschód Wielkiego Wschodu
2. Anatol France - Bogowie pragną krwi
3. John Brockman (red.) - Nowy Renesans
4. Jan Wójcik, Adam A. Myszka, Grzegorz Lindenberg (red.) - Euroislam – Bractwo Muzułmańskie
5. Wiktor Trojan - Axis Mundi
6. Barbara Włodarczyk - Nie ma jednej Rosji
1. Mariusz Agnosiewicz - Kościół a faszyzm. Anatomia kolaboracji
2. Mariusz Agnosiewicz - Heretyckie dziedzictwo Europy
3. Friedrich Nietzsche - Antychryst
4. Mariusz Agnosiewicz - Kryminalne dzieje papiestwa tom I
5. Mariusz Agnosiewicz - Zapomniane dzieje Polski
6. Andrzej Koraszewski - I z wichru odezwał się Pan... Darwin,..
7. John Diamond - Cudowne mikstury. Podręcznik sceptyka
8. Mariusz Agnosiewicz - Kryminalne dzieje papiestwa tom II
9. Vinod K. Wadhawan - Nauka złożoności. Trudne pytania,..
10. Kazimierz Czapiński - Dokąd kler prowadzi Polskę? Laickie..
1. Mariusz Agnosiewicz - Zapomniane dzieje Polski
2. Tadeusz Dołęga-Mostowicz - Kiwony
3. Wanda Krzemińska i Piotr Nowak (red) - Przestrzenie informacji
4. Katarzyna Sztop-Rutkowska - Próba dialogu. Polacy i Żydzi w..
5. Ludwik Bazylow - Obalenie caratu
6. Kerstin Steinbach - Były kiedyś lepsze czasy... (1965-1975)..
[ Regulamin publikacji ] [ Bannery ] [ Mapa portalu ] [ Reklama ] [ Sklep ] [ Zarejestruj się ] [ Kontakt ]
Racjonalista © Copyright 2000-2018 (e-mail: redakcja | administrator)