Racjonalista - Strona głównaDo treści


Fundusz Racjonalisty

Wesprzyj nas..
Zarejestrowaliśmy
199.553.474 wizyty
Ponad 1065 autorów napisało dla nas 7364 tekstów. Zajęłyby one 29017 stron A4

Wyszukaj na stronach:

Kryteria szczegółowe

Najnowsze strony..
Archiwum streszczeń..

 Czy konflikt w Gazie skończy się w 2024?
Raczej tak
Chyba tak
Nie wiem
Chyba nie
Raczej nie
  

Oddano 246 głosów.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
Sklepik "Racjonalisty"

Złota myśl Racjonalisty:
Aby osiągnąć wspaniałe rzeczy, musimy marzyć tak dobrze, jak działać.
« Czytelnia i książki  
Filistrem jestem i nic, co mieszczańskie... Portret filistra u Marka Bałuckiego [3]
Autor tekstu:

Michał Bałucki kołtunem?

Michał Bałucki zdaje się, że zupełnie nieświadomie wpadł w pułapkę. Stał się ofiarą spraw, które podejmował w swych utworach niemal przez całe życie. Marek Adamiec wspomina o satyrycznym charakterze pierwszych komedii Bałuckiego, jednak "elementy humorystyczne późniejszych komedii m.in. Dom otwarty oraz Grube ryby, bywały łagodzone w licznych inscenizacjach. W konsekwencji powstał jednostronny wizerunek pisarza jako propagatora „bałucczyzny", tj. zwolennika ideologii mieszczaństwa. Dla modernistów twórczość Bałuckiego (autora paszkwilów na dekadentyzm), stała się synonimem filisterstwa, apologią życia mieszczańskiego" [ 49 ]. Adamiec konkluduje informacją o tym, że zarzut ten powrócił w okresie Polski Ludowej. Na sprawę można popatrzeć jednak też z innej strony. Otóż 17.10.1901 roku Bałucki popełnia samobójstwo. Wyobcowany, ośmieszany, wręcz zaszczuty pod koniec swego życia przez modernistyczne środowisko artystyczne decyduje się na ten tragiczny krok. Należy patrzeć jednak na jego śmierć w dwójnasób. Po pierwsze, może być to wyraz nieumiejętności poradzenia sobie z przyklejoną do niego etykietą propagatora kołtuństwa, z którego zresztą przecież permanentnie kpił. Druga interpretacja jego samobójstwa, bardziej wyrafinowana, wskazuje, jak napisał Jakub Malik, na „ostatnią ze sztuczek" krakowskiego komediopisarza. Jeśli jednak zdecydujemy się na tę ostatnią wersję, warto by zapytać o sens takiej śmierci komediopisarza, prozaika, artysty, który mógłby zapewne stworzyć jeszcze wielkie dzieła dla polskiej literatury. Sparafrazuję więc słowa Bałuckiego-poety z wiersza Dla chleba:

"Michale Bałucki! Czy ci nie żal
Odchodzić od stron ojczystych? (...)
I tych potoków srebrzystych.
Michale Bałucki! Czy nie jest ci żal?"

Bibliografia

  1. Adamiec Marek, Wirtualna biblioteka literatury polskiej.
  2. Bałucki Michał, Dla chleba.
  3. Bałucki Michał, Dom otwarty, Wrocław 1981.
  4. Bałucki Michał, Donżuan powiatowy, (w:) Pisma wybrane. Nowele i humoreski, t. 9, Kraków 1956.
  5. Bałucki Michał, Grube ryby, Wrocław 1981.
  6. Bałucki Michał, Krewniaki, (w:) Pisma wybrane, t. 10, Kraków 1956.
  7. Bałucki Michał, Mieszczańskie konkury, (w:) Pisma wybrane. Nowele i humoreski, t. 9, Kraków 1956.
  8. Bałucki Michał, Pan burmistrz Pipidówki, Warszawa 1950.
  9. Bałucki Michał, Przewrócone główki, (w:) Pisma wybrane. Nowele i humoreski, t. 9, Kraków 1956.
  10. Bałucki Michał, Radcy pana radcy, (w:) Pisma wybrane, t. 10, Kraków 1956.
  11. Bałucki Michał, Wędrowne ptaszki, (w:) Pisma wybrane. Nowele i humoreski, t. 9, Kraków 1956.
  12. Kisielewski August, W sieci, Kraków 2002.
  13. Słownik języka polskiego, t. 1, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, Warszawa 1952.
  14. Słownik języka polskiego, t. 2, red. Witold Doroszewski, Warszawa 1960.
  15. Uniwersalny słownik języka polskiego A-J, red. Stanisław Dubisz, Warszawa 2003, s. 903.
  16. Zacharska Jadwiga, Filister w prozie fabularnej Młodej Polski, Warszawa 1996.


1 2 3 

 Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też:
Fikcja prawdziwsza od prawdy
Franza Kafki wywód o człowieczeństwie

 Dodaj komentarz do strony..   


 Przypisy:

« Czytelnia i książki   (Publikacja: 17-07-2006 )

 Wyślij mailem..   
Wersja do druku    PDF    MS Word

Andrzej Bajguz
Absolwent socjologii na Uniwersytecie w Białymstoku oraz student filologii polskiej na Uniwersytcie w Białymstoku i Uniwersytecie Jagiellońskim

 Liczba tekstów na portalu: 5  Pokaż inne teksty autora
 Poprzedni tekst autora: Symulowanie nieistnienia: Euthanasia Mickiewicza i Do D. po śmierci Krasińskiego
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl. Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie, bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
str. 4932 
   Chcesz mieć więcej? Załóż konto czytelnika
[ Regulamin publikacji ] [ Bannery ] [ Mapa portalu ] [ Reklama ] [ Sklep ] [ Zarejestruj się ] [ Kontakt ]
Racjonalista © Copyright 2000-2018 (e-mail: redakcja | administrator)
Fundacja Wolnej Myśli, konto bankowe 101140 2017 0000 4002 1048 6365