Księga Gości z 2001

Polska
2001-01-17 o 13:25:30

Odpowiedź: Panie J.S. Lubię odpowiadać na dywagacje filozoficzne piszących do mnie Czytelników, jednak gdyby się Pan nie odezwał — nadal byłby pan filozofem. Po pierwsze: gdybym wierzył w potęgę rozumu mieniłbym się ateistą. Ja protestuję jedynie przeciw adoptowaniu tego wielce twórczego przymiotu człowieka do roli interpretatora ludzkich urojeń i hipostaz. Czynionemu gwałtowi na ludzkim rozumie mówię NIE! Proszę wybaczyć, ale nie mogę się zgodzić na to, że jedyny użytek jaki ma nam przynieść rozum to konkluzja, że w gruncie rzeczy to on nam potrzebny nie jest. Druga kwestia dotyczy tej żałosnej idei zysków i strat w sprawach transcendentalnych. Można by mówić wiele, ale już tylokrotnie to czyniłem, że chyba dojrzał czas aby dedykować Wam, ludziom wierzącym, zwłaszcza chrześcijanom, dział FASQ (Frequently asked stupid questions). Otóż jest to kolejny znany błąd ignorantów chrześcijańskich — tzw. zakład Pascala: „bardziej racjonalnie jest wierzyć w Boga niż w niego nie wierzyć, gdyż ewentualna wygrana, gdy się okaże, że Bóg istnieje, jest tak wielka; jeśli zaś Bóg nie istnieje — nie ma przegranej". Koncepcja ta wielce uradowała wątpiących chrześcijan, gdyż wskazała im, że warto z uporem trwać przy wierze, choć rozum mówi inaczej. Warto poczynić ten wielce pożyteczny zakład, wszak ważą się losy mych uciech wiecznych (oh wy spirytualistyczni hedoniści!). Trzeba być jednak wyjątkowym naiwniakiem, aby sądzić, że taka wiara jest coś warta. Jednym słowem: g.… jest warta. O tym wiedział Pascal pisząc swe „Myśli", lecz niestety nie wiedziało tego wielu późniejszych ignorantów, którzy mieli okazję zapoznać się z tzw. zakładem Pascala (bo to jemu właśnie zawdzięczacie tę koncepcję). Świadczy to o kompletnej nieznajomości tego przesłania jak i poglądów Pascala (który wszak katolikiem nie był). Otóż był on jansenistą (patrz Klerokratia), który nawrócił się ok. 1654 r., augustianinem, niemalże kalwinistą. Można go uznać za ich ideologa. Podczas, gdy duchowni janseniści chcieli iść na ugodę z Rzymem, on trwał przy stanowisku opozycyjnym. Twierdził, że człowiek nie ma NAJMNIEJSZEGO wpływu na swoje zbawienie. Mówił: Wiara jest darem Boga a nie wynikiem rozumowania (!) (M.7, 588[248]). Powtórzmy: to tylko zależy od zachcianki Boga, człowiek po Upadku nie jest zdolny do uczynków moralnie indyferentnych. Jeśli czynisz coś co nie chwali Boga — przechwytuje to Szatan.. Człowiek jest zdolny TYLKO do zła! Czy taki Pascal radziłby: nawet jeśli nie bierzesz tego na serio — wierz i żyj zgodnie z nakazami Boga, bo za ten akt potencjalny Bóg cię wynagrodzi. Jeśli chodzi o zakład należy go rozumieć tak: 1. Nie dopuszcza on obrachunków zysków i strat, lecz mówi: „Jeśli zgadzasz się, że istnienie Boga byłoby wspaniałą obietnicą wiecznej szczęśliwości, ale czujesz się niezdolny do wiary, powinieneś przedsięwziąć praktyczne kroki, które poprowadzą cię do wiary" (Kołakowski) 2. Adresat zakładu nie może być ateistą żyjącym jedynie w zgodzie z nakazami Boga. 3. Nie jest to rada aby zachowywać się j a kg d y b y Bóg istniał oczekując na wieczną nagrodę; wiara nie może być polisą ubezpieczeniową; wg Pascala zewnętrzna religijność nie załatwi nam zbawienia, które jest tylko kaprysem Boga 4. Pascal nie zapewnia skuteczności swojego zakładu, gdyż wszystko w rękach Boga, on wybierze tych których zechce zbawić. Ależ jestem okrutny — burzę Wam ostatnią nadzieję niedowiarkowie — założenia probabilistyczne w kwestii istnienia Boga i jego nakazów są mala fides. Wiara nie może być letnia, musi być gorąca. I gdyby się okazało, że Bóg istnieje — zasilacie wraz ze mną pokłady Hadesu (zapewniam Was jednak, że bawić będziemy się pysznie!) A co do dawania nadziei — czy pisałem, że właśnie nawiedziłeś najlepszy w sieci kram z nadziejami dla wraków psychicznych i dzieci duchowych? Jeśli poszukujesz tego, kosztem libido sciendi, to nie powinieneś mieć problemu z odnalezieniem lepszych miejsc w sieci niż ta. Jeśli jesteś klientem wymagającym — nie idź do katolików. Choć koszta niskie — towar lichy. Można udać się do protestantów, a już najlepiej do jakiejś sekty półlegalnej. O, tam dostaniesz nadzieję jak cholera! A że dobry towar kosztuje trochę, będziesz musiał liczyć się z kosztami.