Michael Morgan, profesor filozofii i studiów żydowskich Indiana University, w swoim eseju „Responses to Auschwitz and the Literary imagination" ^{[ 20 ]} celnie wskazuje, że Wiesel nie angażuje się tu w refleksję teologiczną - co jest zresztą zgodne z samą intencją pisarza, wyrażaną wielokrotnie. Zarejestrował jedynie na kartach swej noweli zdarzenie, reakcję obserwatorów pytających o Boga, oraz swoją, złożoną odpowiedź na to pytanie. Nic więcej. Bowiem cóż może znaczyć to, że Bóg wisi na szubienicy? Że w Auschwitz ciągle istnieje (bądź istniało) dobro i zostało zamordowane wraz z chłopcem? Że skoro niewinny chłopiec został powieszony, to Bóg wart jakiejkolwiek wiary powinien zawisnąć na szubienicy wraz z nim? Że po ujrzeniu śmierci tego anioła nie można już nigdy uwierzyć w boską moc czy zbawienie? Że nic już nie jest takie jak kiedyś, a także, jeśli nie przede wszystkim, zmienia się relacja między Bogiem a człowiekiem? Literacki obraz dostarczony przez Wiesela wyraża to wszystko i jeszcze więcej. To obraz przepaści między przeszłością a przyszłością, dotychczasowym życiem, a życiem przyszłym. Jest to prawdopodobnie najczęściej przypominany i cytowany epizod w całej literaturze Zagłady, bowiem to z niego wyrasta idea, że obozy śmierci były radykalnym wstrząsem i przełomem, zarówno w życiu, jak i ludzkim myśleniu, nie tylko dla samych świadków, ale i dla nas wszystkich, i że życie dalej wymaga biegu życia w zupełnie innym kierunku.

*Tekst jest fragmentem przygotowywanej pracy doktorskiej.

Dodaj komentarz do strony..   Zobacz komentarze (9)..

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word