Racjonalista - Strona głównaDo treści


Fundusz Racjonalisty

Wesprzyj nas..
Zarejestrowaliśmy
200.038.557 wizyt
Ponad 1065 autorów napisało dla nas 7364 tekstów. Zajęłyby one 29017 stron A4

Najnowsze strony..
Archiwum streszczeń..

 Czy konflikt w Gazie skończy się w 2024?
Raczej tak
Chyba tak
Nie wiem
Chyba nie
Raczej nie
  

Oddano 290 głosów.
Próby (3 tomy)
Dziedzina: Światopogląd
Antykwariat (stan: 0 sztuk)
Autor: Michel de Montaigne
O autorze
Tłumacz: Tadeusz Żeleński-Boy
Przedmowa (posłowie, opracowanie): Zbigniew Gierczyński
Seria: Biblioteka Poezji i Prozy
Miejsce i rok wydania: Warszawa 1985, wyd. II
Wydawca: Państwowy Instytut Wydawniczy
Liczba stron: 447+460+347
Wymiary: 14x20 cm
ISBN: 83-06-01115-5
Okładka: Miękka
Ilustracje: Nie
Cena: 69,00 zł (bez rabatów)
[ Pozycja niedostępna ]
OpisIdeał starożytne j mądrości, rozpowszechniony przez humanizm w czasach Odrodzenia, znalazł swój najdoskonalszy wyraz w osobie i w dziele francuskiego pisarza z XVI wieku, Michała de Montaigne. Ten szlachcic, żyjący na południu Francji, już za życia otoczony był sławą mędrca, nazywano go Talesem francuskim, rady jego zasięgali nawet królowie i używali go chętnie jako pośrednika w trudnych sprawach politycznych. Mógł on rzeczywiście robić wrażenie postaci wskrzeszonej z czasów starożytnych, gdy go odwiedzano w jego uczonej siedzibie, urządzonej w wieży zamkowej, gdzie otoczony książkami pędził czas na medytacji filozoficznej, na czytaniu i pisaniu. Tam właśnie powstało jego dzieło, owe sławne „Essais”, w którym streściła się myśl późnego Renesansu w jej najbardziej radykalnej postaci - sceptyczno-racjonalistycznej, oznaczającej ostateczną likwidację przeszłości i początek czasów nowożytnych.
Wydane po raz pierwszy w roku 1580 „Essais”, po polsku „Próby”, wzbudziły od razu wielkie zainteresowanie wśród ludzi wykształconych, które jeszcze rosło, w miarę jak ukazywały się dalsze ich wydania, znacznie rozszerzone. Dzieło to zadziwiło współczesnych swą oryginalnością. Było niezwykłym połączeniem rozważań teoretycznych i wyznań autobiograficznych, a przez to stanowiło syntezę indywidualizmu renesansowego i nowatorskich poszukiwań myśli humanistycznej. Montaigne zarzucił język łaciński, używany najchętniej przez humanistów. Pisał językiem ojczystym, i to w sposób tak oryginalny, że stał się twórcą nowego gatunku literackiego, nazwanego od tytułu jego dzieła „Essais” - esejem. Ta nowa forma polega na swobodnym sposobie wyrażania myśli językiem zbliżonym do mowy potocznej, co pozwala autorowi nawiązać z czytelnikiem bezpośredni i żywy kontakt. Esej może być porównany do dialogu, jakim się często posługiwali współcześni pisarze, albo do listu literackiego, uprawianego przez moralistów i filozofów starożytnych, a ich śladem również przez licznych pisarzy renesansowych.
Montaigne obrał taki sposób pisania nie tylko idąc za swą naturą nie znoszącą żadnego przymusu, nawet w dziedzinie literackiej, ale chciał przede wszystkim wyrazić swą myśl jak najwierniej, nie fałszując jej żadnym retuszem. Wynikało to z jego zaufania do naturalnego światła rozumu ludzkiego - dlatego starał się pisać swoje dzieło jakby pod dyktando swej myśli. 
Forma eseju odpowiadała najlepiej głównemu zamiarowi Montaigne'a, jakim było wyrażenie własnej osobowości, a przez to ukazanie prawdy o człowieku. Postępował w ten sposób zgodnie z programem humanizmu, którego celem było „odkrycie człowieka”, to znaczy odnalezienie człowieka autentycznego, zniekształconego zdaniem humanistów przez tradycję kulturową średniowiecza. W swych poszukiwaniach Montaigne opierał się przede wszystkim na własnym doświadczeniu, dlatego pisał swe dzieło z dnia na dzień, w ciągu wielu lat, na sposób pamiętnika lub dziennika myśli. Stąd brak w nim zwartej struktury; jest zbiorem nie powiązanych ze sobą rozdziałów, co znalazło swe odbicie w tytule „Essais”, to znaczy „próby” lub „doświadczenia”.
Również filozofia, jaką „Próby” wyrażają, nie przedstawia się jako zamknięty system, ale ma postać filozofii wiecznie żywej, będącej w stanie ciągłego rozwoju. Montaigne dobrze wyraził ten charakter swej myśli mówiąc, że książkę swą mógłby pisać w nieskończoność, dopóki by mu starczyło atramentu i papieru. Na tym polega nowatorstwo tej filozofii, że jest wyrazem osobowości autora w jej konkretnym istnieniu - ma ona już wszystkie cechy filozofii egzystencjalnej. Inni humaniści, począwszy od Petrarki, też pisali o sobie i posługiwali się introspekcją, nikt jednak przed Montaigne'em nie stosował tej metody tak systematycznie i nie nakreślił tak wiernego autoportretu - on pierwszy mógł identyfikować się ze swym dziełem, mówiąc, że „Próby to ja”.
Dzieło Montaigne'a jest wyrazem tej wielkiej rewolucji filozoficznej, jaka się dokonała pod koniec średniowiecza na skutek przemian zachodzących w samej scholastyce średniowiecznej, jak i pod wpływem humanizmu. Polegała ona na odejściu od wielkich systemów metafizycznych i teologicznych średniowiecza i przejściu na pozycje minimalizmu filozoficznego: ograniczono znacznie zasięg poszukiwań filozoficznych, ale równocześnie starano się oprzeć je na pewniejszych podstawach. Było to zerwanie ze spekulacją metafizyczną i z irracjonalnymi źródłami poznania na rzecz prawdy czysto rozumowej, opartej na obserwacji i na doświadczeniu.
Ze Wstępu

Spis treści

O niestałości naszych postępków 
O pijaństwie 
O pewnym zwyczaju na wyspie Cea 
Na jutro ze sprawami 
O sumieniu 
O ćwiczeniach 
O zaszczytnych odznaczeniach 
O miłości ojców do dzieci 
O broni Partów 
O książkach 
O okrucieństwie 
Apologia Rajmunda Sebond 
O sposobie sądzenia czyjejś śmierci 
Jako nasz umysł sam sobie staje w poprzek 
Iż pragnienie nasze wzmaga się od przeciwności 
O sławie 
O zarozumiałości 
O zadawaniu kłamstwa 
O wolności sumienia 
Iż nie należy udawać choroby 
O kciukach 
Tchórzostwo matką okrucieństwa 
Wszystkie rzeczy mają swoją porę 
O cnocie 
O poczwarnym dziecięciu 
O gniewie 
Obrona Seneki i Plutarcha 
Historia Spuryny 
Uwagi nad sposobem wojowania Juliusza Cezara 
O trzech zacnych niewiastach 
O największych ludziach 
O podobieństwie dzieci do ojców 

Trzynaście rozdziałów tworzących Księgę Trzecią „Prób” zostało napisanych po długiej, trwającej prawie pięć lat przerwie, w czasie której Montaigne był najpierw zajęty podróżą włoską (powstał wówczas jego „Dziennik podróży do Włoch”), a później sprawowaniem urzędu burmistrza Bordeaux. Wspomnienia włoskie będą liczne w tej księdze, ale przede wszystkim znajdą w niej wyraz doświadczenia zdobyte przez pisarza w życiu publicznym. 

Spis treści
O pożytecznym i o uczciwym 
O żalu
O trzech rodzajach obcowania 
O dywersji
O wierszach Wergilego 
O pojazdach
O ciężarach wielkości 
O sztuce rozmawiania 
O próżności 
O oszczędzaniu woli O kulawych
O fizjonomii 
O doświadczeniu

Podziel się swoją opinią o tej książce..


:
 
 :
 
  OpenID
 Załóż sobie konto..

Koszyk jest pusty

Pobierz katalog pozycji
1. Wojciech Giełżyński - Wschód Wielkiego Wschodu
2. Anatol France - Bogowie pragną krwi
3. John Brockman (red.) - Nowy Renesans
4. Jan Wójcik, Adam A. Myszka, Grzegorz Lindenberg (red.) - Euroislam – Bractwo Muzułmańskie
5. Wiktor Trojan - Axis Mundi
6. Barbara Włodarczyk - Nie ma jednej Rosji
1. Mariusz Agnosiewicz - Kościół a faszyzm. Anatomia kolaboracji
2. Mariusz Agnosiewicz - Heretyckie dziedzictwo Europy
3. Friedrich Nietzsche - Antychryst
4. Mariusz Agnosiewicz - Kryminalne dzieje papiestwa tom I
5. Mariusz Agnosiewicz - Zapomniane dzieje Polski
6. Andrzej Koraszewski - I z wichru odezwał się Pan... Darwin,..
7. John Diamond - Cudowne mikstury. Podręcznik sceptyka
8. Mariusz Agnosiewicz - Kryminalne dzieje papiestwa tom II
9. Vinod K. Wadhawan - Nauka złożoności. Trudne pytania,..
10. Kazimierz Czapiński - Dokąd kler prowadzi Polskę? Laickie..
1. Mariusz Agnosiewicz - Zapomniane dzieje Polski
2. Tadeusz Dołęga-Mostowicz - Kiwony
3. Wanda Krzemińska i Piotr Nowak (red) - Przestrzenie informacji
4. Katarzyna Sztop-Rutkowska - Próba dialogu. Polacy i Żydzi w..
5. Ludwik Bazylow - Obalenie caratu
6. Kerstin Steinbach - Były kiedyś lepsze czasy... (1965-1975)..
[ Regulamin publikacji ] [ Bannery ] [ Mapa portalu ] [ Reklama ] [ Sklep ] [ Zarejestruj się ] [ Kontakt ]
Racjonalista © Copyright 2000-2018 (e-mail: redakcja | administrator)