ONR przed wojną był najbardziej antysemicką organizacją polityczną, natomiast w czasie wojny jego przywódcy czynnie zaangażowali się w pomoc Żydom. W Ogrodzie Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata w Jerozolimie rośnie dziś drzewko na cześć twórcy ONR, który ratował Żydów. Kryje się za tym pewien większy paradoks, otóż pierwszy publiczny protest przeciwko zagładzie Żydów wyszedł nie od politycznych sojuszników Żydów, lecz od polskich nacjonalistów. Inicjatorka Żegoty, Zofia Kossak, wystąpiła z głośnym protestem przeciwko Holocaustowi, kiedy wszyscy inni milczeli, choć była ona polską nacjonalistką i antysemitką. Po wojnie obraz Polaka współodpowiedzialnego za Holocaust wytworzyli ci, którzy w czasie Zagłady milczeli tak długo jak się tylko dało.