U schyłku XIX w. najsilniej Polaków zintegrował spór polsko-węgierski o Morskie Oko. Toczył się on w latach 1890-1902 i zakończył się wyrokiem sądu polubownego w Grazu, przyznającym Morskie Oko stronie polskiej. Po wojnie jednym z pierwszych skrawków niepodległej Polski stała się Rzeczpospolita Zakopiańska. Na jej prezydenta wybrano Żeromskiego, który pisał po latach: "Powierzono [mi] niemal «dyktaturę» nad Zakopanem i przyległymi dolinkami. Sprawowałem ten zapomniany, śmieszny i wzniosły urząd przez jedenaście dni, gdy mama Austria waliła się w gruzy. Zaprzysiągłem uroczyście wojsko, policję, szpiclów, gminę, pocztę i telegraf na wierność nowemu Państwu, a nawet prowadziłem wojnę o odzyskanie wsi Głodówki i Sucha Góra od inwazji czeskiej. Mile wspominam te moje przewagi wojenne i dyktatorskie, gdyż zawierają morze wesela".