Racjonalista - Strona głównaDo treści


Fundusz Racjonalisty

Wesprzyj nas..
Zarejestrowaliśmy
199.564.629 wizyt
Ponad 1065 autorów napisało dla nas 7364 tekstów. Zajęłyby one 29017 stron A4

Wyszukaj na stronach:

Kryteria szczegółowe

Najnowsze strony..
Archiwum streszczeń..

 Czy konflikt w Gazie skończy się w 2024?
Raczej tak
Chyba tak
Nie wiem
Chyba nie
Raczej nie
  

Oddano 246 głosów.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
Sklepik "Racjonalisty"

Złota myśl Racjonalisty:
Niech młodzieniec nie zaniedbuje filozofii, ale i starzec niech się nie czuje niezdolny do dalszego jej studiowania. Dla nikogo bowiem nie jest ani za wcześnie, ani za późno, aby zacząć troszczyć się o zdrowie swej duszy.
 Kultura » Sztuka » Filmy i filmoznawstwo

Żałosna AMERICANska PSYCHOdrama
Autor tekstu:

Kinematografia zza oceanu od początku swojej historii oscyluje między komercyjnym kinem z „górnej", „środkowej" i „dolnej" półki. Jednak jest również wiele utworów filmowych, które z przysłowiowej półki spadły i panoszą się gdzieś zakurzone i zabrudzone pod nogami. Jednym z takich oto przykładów jest dwuczęściowa opowieść (na razie dwuczęściowa?) o seryjnym mordercy Patricku Batemanie. Pierwsza odsłona pochodzi z roku 2000 i jej twórcą jest Mary Harron (adaptacja książki Bret Easton Ellis) natomiast druga pochodzi sprzed roku, a reżyserem sequela jest Morgan J. Freeman (nie mylić z Morganem Freemanem). Te dwa oto filmy świadczą — uważam — bardzo dobitnie o zjawisku bezmyślnego „klonowania" tematyki zabójców-psychopatów. Co więcej — tematyka ta nabiera sławy, ale w negatywnym tego słowa znaczeniu. "AMERICAN PSYCHO" (I jak i II) wspaniale uczy jak nie należy robić filmów, nawet w Stanach Zjednoczonych.

Do hybryd gatunkowych zdążyliśmy się chyba już przyzwyczaić, lecz w tym różnorodnym świecie filmowego postmodernizmu istnieją wciąż granice dobrego smaku. Granice przemyślanej choć nieco reżyserii i umiejętnego choć trochę potraktowania tematyki brutalnych morderstw oraz coraz bardziej skrajnych umysłów szaleńców. Owe bariery istniały zawsze i jestem przekonany o tym, iż istnieć będą dalej. Na tym polega między innymi cały sens kreacji recenzji filmowych (i nie tylko). Osobiście bardzo smuci mnie fakt istnienia wyżej przytoczonych filmów dających jasno do zrozumienia, że producenci spaczyli sobie gust już niemal całkowicie. Dlatego sądzę, iż do podjęcia się próby obejrzenia „American Psycho" powinny widzów skłonić tendencje raczej edukacyjne w postaci tematu rozważań: „Jak powinien wyglądać antyprzykład amerykańskiego thrillera psychologicznego?".

To, co razi w obu częściach niemal od samego początku to całkowite wymieszanie estetyki gatunkowej. Nie wiemy czy odczuwać strach, przerażenie, radość z błahości fabuły czy też przygotować umysł na niewielką intrygę kryminalną. Nie wiemy czy mamy pałać obrzydzeniem, wybuchnąć śmiechem, złościć się czy może po prostu poddać się znużeniu wynikającemu z przewidywalnej akcji. W obu częściach narracja prowadzona jest z perspektywy tego głównego bohatera — sprawcy wszystkich brutalnych i sadystycznych poczynań. Ale niestety brak w tym wszystkim konsekwencji. Narrator raz się odzywa, raz milknie. Raz mówi z sensem i opisuje to, co robi traktując przy tym widza jak pół-ślepca, innym razem wchodzi zupełnie niepotrzebnie i w nieodpowiedniej chwili w egocentryczne dysputy dotyczące własnej (jakże niezwykle) skomplikowanej osobowości. Kardynalnym jednak błędem całej mini-sagi „AMERICAN PSYCHO" jest brak motywacji czynów prawie wszystkich bohaterów wciągniętych w akcję, w tym także morderców: męskiego w części pierwszej, damskiego w części drugiej. Aktorstwo pozostawia bardzo wiele do życzenia. Ujawnia się tu ponownie rażący brak wyrazistości zachowań postaci, w głównej mierze morderców. Christian Bale z "Jedynki" nie nurtuje tylko irytuje, natomiast Mila Kunis z „Dwójki" nieludzko wkurza i krótko mówiąc — bardziej rozśmiesza niż straszy. Zaskakuje dodatkowo brak w tej całej niechlubnie uplecionej intrydze najmniejszych chociaż przejawów etyki pomijając paru stróżów prawa w charakterze raczej tła niż aktywnego czynnika fabuły. O co chodziło twórcom? Oto jest pytanie!

Warto skupić się jeszcze na paru cechach rozbieżnych, które tylko na zasadzie kontrastu stanowić mogą niewielki atut historii Batemana i jego naśladowcy. W wersji sprzed trzech lat adaptacja książki B. E. Ellis odkrywa przed nami świat nowojorskiej Wall Street. Ludzie ścigający się na marki garniturów, wizytówek i ilości żelu na głowie. Ludzie, którzy wewnątrz siebie posiadają wyłącznie ogromną pustkę wynikającą z konsumpcyjnego na kolosalną skalę trybu życia. Chodzące wytwory masowej urbanizacji. Dużo forsy, brak ciekawych zajęć prócz wciągania kokainy, korzystania z usług luksusowych prostytutek oraz godzin spędzanych w salonach piękności, prowadzi Batemana do poświęcenia się pasji zabijania.

Jeżeli podołaliśmy pierwszemu „odcinkowi", z przekory znieść da się „odcinek" następny. Po paru pierwszych minutach pogrążamy się w beznadziejności przywrócenia tematu Batemana. W rzeczywistości bowiem jest to historia zupełnie kogoś innego, zupełnie mdła i niewyraźna. Przyzwyczaić się idzie do komicznych morderstw i do dziwnych procedur w (jednej z wielu?) amerykańskiej szkole poświęconej seryjnym zabójcom. Skrajność wyrasta na skrajności. Casting do filmu Morgana J. Freemana przypominał chyba targ modeli nijakości.

Mała refleksja, jaka mnie naszła, to myśl, iż do popełniania sadystycznych i wymyślnych w stopniu swojej brutalności zabójstw nie jest już potrzebne żadne skrzywienie psychiczne. Teraz w XXI wieku zabija się już tak sobie, ot po prostu. Bez celu. Bezcelowość kręcenia takiego czegoś jak oba pokrótce omówione przez mnie filmy, jest już naprawdę irytującym faktem. Czas szybko zapomnieć o "AMERICAN PSYCHO" i długo kurować się kinem europejskim. Lecz po co generalizować? Nadzieję, że coś się zmieni w tej sferze należy mieć zawsze.


 Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też:
Zapaśnik czyli upadek mężczyzny męskiego
Slashery albo psychopata ukryty w łazience

 Dodaj komentarz do strony..   Zobacz komentarze (3)..   


« Filmy i filmoznawstwo   (Publikacja: 09-09-2003 )

 Wyślij mailem..   
Wersja do druku    PDF    MS Word

Jakub Jan Pudełko
Student filmoznawstwa na Uniwersytecie Śląskim. Zajmuje się historią i estetyką filmu. Ukończył 4-letnie warsztaty filmowe i dziennikarskie. Współpracuje z lokalnymi gazetami kulturalnymi. Mieszka w Jaworznie koło Katowic.

 Liczba tekstów na portalu: 11  Pokaż inne teksty autora
 Najnowszy tekst autora: "Powrót" i "Pojutrze" jako filmy o ludziach i dla ludzi
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl. Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie, bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
str. 2686 
   Chcesz mieć więcej? Załóż konto czytelnika
[ Regulamin publikacji ] [ Bannery ] [ Mapa portalu ] [ Reklama ] [ Sklep ] [ Zarejestruj się ] [ Kontakt ]
Racjonalista © Copyright 2000-2018 (e-mail: redakcja | administrator)
Fundacja Wolnej Myśli, konto bankowe 101140 2017 0000 4002 1048 6365