|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Kultura » Historia
Polska a ziemie ruskie za dynastii Piastów [2] Autor tekstu: Bartłomiej Gajek
Sojusznikiem króla polskiego od roku 1325 stał się także książę litewski
Giedymin. Przymierze zostało zawarte po raz kolejny małżeństwem pomiędzy córką
władcy litewskiego, Aldoną, a Kazimierzem III Wielkim [ 14 ].
Polityka ruska odegrała niezmiernie ważną rolę w czasie panowania Kazimierza Wielkiego, ostatniego władcy z dynastii Piastów.
Na II zjeździe w Wyszehradzie, w roku 1339, kniaź Bolesław Jerzy Trojdenowicz obiecał Kazimierzowi tron
halicki w przypadku jego bezpotomnej śmierci. W zamian król Polski miał go
wspierać w polityce wewnętrznej. Niedługo potem, kniaź umarł. Kazimierz
ruszył na Ruś. Najpierw zajął Lwów, skąd zabrał ze skarbca kniaziowskiego
łupy, wyprowadził ludność katolicką, po czym spaliwszy gród, wrócił do
Polski. Walka o Ruś Halicko-Włodzimierską była o tyle ważna, że przez jej
tereny przebiegał trakt handlowy łączący Morze Bałtyckie z Czarnym. W roku
1340 Kazimierz wyruszył na kolejną wyprawę w kierunku Rusi z zamiarem podporządkowania
Polsce Rusi Halicko-Włodzimierskiej [ 15 ]. W tym samym czasie Kazimierz włączył do kraju ziemie sanocką. W 1349 roku król
zorganizował kolejną ofensywę na Ruś. Wykorzystuje niedawną porażkę Litwy z Zakonem Krzyżackim, chciał się po prostu pozbyć przeciwników. Ofensywa
zakończyła się pełnym sukcesem. Opanowano cały obszar księstwa Halicko -
Włodzimierskiego. Litwini nie dali sobie spokoju z ziemiami ruskimi. Po wielu
walkach, odzyskali Ruś Włodzimierską z wyjątkiem ziemi lwowskiej. W 1358 roku
rozpoczęto rozmowy na temat zawarcia małżeństwa wnuka Kazimierza — Kaźka
IV Słupskiego z Kenną, córką wielkiego księcia litewskiego Olgierda
[ 16 ].
Takie małżeństwa dość mocno utwierdzały sojusze. W tym wypadku z Litwą.
Jednak pokój ten nie trwał długo. Kazimierz odbył wówczas udaną wyprawę
na Ruś, skutkiem czego było podpisanie pokoju przyznającego Polsce kolejne
zdobycze.
Kazimierz chciał, by Kościół na Rusi nie był powiązany z innymi państwami,
lecz służył sprawie Polski. W tym celu wysłał list do patriarchy
konstantynopolskiego o odnowienie metropolii halickiej, która przestała istnieć w roku 1347. Dokonano tego rok po śmierci Kazimierza. Dążył również do
podporządkowania arcybiskupowi gnieźnieńskiemu trzech biskupstw: chełmińskiego,
włodzimierskiego i lwowskiego, przedsięwzięcie to nie zostało jednak
zrealizowane [ 17 ].
Jeśli weźmiemy pod uwagę konflikty i współpracę z Rusią na przełomie
wieków, to zauważymy, iż więcej było konfliktów niż sojuszy (najbardziej
znane to małżeństwa członków rodzin królewskich Polski i Rusi). Zależało
od zachłanności władców, jak i od możliwości danego kraju. Ruś toczyła
wojny domowe, tzn. spory o koronę, co również ją osłabiało, ale czy
musimy, my jako Polacy, szukać tak daleko? Nie. Wystarczy zerknąć na czas po
Bolesławie Krzywoustym. Te same problemy. Więcej nas jednak dzieli z Rusią,
niż łączy. Nie było państwa w średniowieczu, które nie chciałoby się
wybić na wyżyny, być mocne i mieć ogromne połacie terenu. Szczególnie, jeśli
mówimy o początkach średniowiecza, kiedy to państwa dopiero się tworzą.
Czy Polska miała większą siłę uderzenia, większe możliwości? Zajmowaliśmy
sporo terenów należących do ziemi ruskich, co znaczyło o potędze naszego
wojska, ale i Ruś nie mogła pogardzić swoim. Musze podkreślić kwestię
polityki wschodniej Kazimierza Wielkiego. To, co dokonał pozwoliło na
przeniesienie środka ciężkości naszego kraju z Zachodu na Wschód.
Prawdopodobnie, gdyby nie jego decyzje, to nie doszłoby do Unii z Litwą. W następnych
latach, Polska nie będzie miała problemów z granicą zachodnią, lecz z południową i wschodnią. Katolicyzm na Rusi rozwijał się poprzez misje zakonów Dominikanów i Franciszkanów, gdyż zakony te cieszyły się względami Kazimierza
Wielkiego. Król ten starał się, by podnieść dobrobyt miejscowej ludności,
oraz połączyć te ziemie z Polską. Oprócz tego, na terenach ruskich,
Kazimierz lokował miasta i wsie na prawie niemieckim, co na pewno przyczyniło
się do ogólnego dobrobytu kraju. Sprawa ruska posiada jednak dość ważne
znaczenie dla wewnętrznych dziejów Polski. Kapłani dostawali misję niesienia
Dobrej Nowiny na wschód, przed rycerzami stawała szansa na urodzajną ziemię, a kupcy
Polscy uzyskiwali nowe rynki i korzyści handlowe. Może gdyby nie niektórzy władcy
na ziemiach polskich, jak np. Bezprym, to polityka zagraniczna i podboje wyglądałyby o wiele lepiej. Ale to tylko spekulacje, co by było gdyby. Zawsze takie pytania
można zadawać, najlepiej do wydarzeń historycznych, lecz nie uzyskamy nigdy
klarownej, jednej jedynej odpowiedzi.
1 2
Przypisy: [ 14 ] pl.wikipedia.org/wiki/Władysław_I_Łokietek#Wyprawa_na_Ru. C5.9B_i_wojna_z_Brandenburgi. C4.85,
30 października 2012 [ 15 ] H.
Paszkiewicz, Polityka ruska Kazimierza
Wielkiego, Kraków 2002, s. 46-209. « Historia (Publikacja: 17-06-2013 )
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 9038 |
|