Ścieżka molekularna funkcjonująca w mózgowym układzie nagrody może być jednym z kilku ważnych czynników odpowiedzialnych za rozwijanie się uzależnienia od alkoholu. Wskazują na to badania przeprowadzone na myszach laboratoryjnych, których wyniki zostały opublikowane na łamach  Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) w wydaniu z dnia 1 listopada 2010. Wyniki badań sugerują, że opisana ścieżka molekularna może być również obiecującym celem dla nowych metod leczenia alkoholizmu.

Dr Kenneth R. Warren, dyrektor wykonawczy National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism (NIAAA) - instytucji, która partycypowała w przeprowadzeniu wspomnianych badań, zwraca uwagę, że "dzięki postępowi dokonującemu się w rozumieniu neuronalnego podłoża problemu alkoholowego i jego leczeniu otwierają się nowe możliwości prowadzenia badań i dokonywania odkryć naukowych w tej dziedzinie".

Kompleks mTORC1 to grupa białek, występujących w komórkach całego ciała, gdzie odpowiadają między innymi za przesyłanie sygnałów, które pomagają regulować wielkość i ilość komórek. Naukowcom udało się jednak ustalić, że mTORC1 bierze również udział w przebiegu innych procesów komórkowych. Na przykład, w  centralnym układzie nerwowym kompleks mTORC1 pozostaje zaangażowany w procesy pamięciowe i uczenie się. W związku z tym, że nieprawidłowości w funkcjonowaniu mechanizmów komórkowych odpowiedzialnych za uczenie się i pamięć mogą przyczyniać się do rozwoju zaburzeń związanych z nadużywaniem alkoholu, naukowcy współpracujący z NIAAA w  Ernest Gallo Clinic and Research Center of the University of California, San Francisco (UCSF) postawili hipotezę, że mTORC1 może być w jakiś sposób zaangażowany w rozwój problemu alkoholowego. W badaniach laboratoryjnych prowadzonych na myszach zespół badawczy działający pod kierunkiem dr Dorit Ron, profesor neurologii w UCFS i głównego badacza w Ernest Gallo Center, odnotował wzrost poziomu produktów komórkowych związanych z mTORC1 w jądrze półleżącym u myszy, które spożywały alkohol. Zaobserwowane zależności wskazują, że alkohol aktywuje ścieżkę molekularną mTORC1. Jądro półleżące jest okolicą mózgu, która tak u gryzoni, jak u ludzi pozostaje ważnym elementem układu nagrody, znanego również pod nazwą ośrodka przyjemności. Układ nagrody jest w dużej mierze odpowiedzialny za rozwijanie się pragnienia przyjmowania alkoholu i innych substancji. Zespół badawczy wykazał ponadto, że podawanie myszom rapamycyny, leku immunosupresyjnego blokującego ścieżkę molekularną mTORC1, skutkowało u nich spadkiem skłonności do nadmiernego spożywania alkoholu i niekontrolowanego picia, a także prowadziło do wygaszania zachowań ukierunkowanych na poszukiwanie alkoholu. Rapamycyna jest obecnie stosowana u pacjentów po przeszczepach jako lek zapobiegający odrzuceniu przeszczepionych organów przez organizm biorcy i nie była jak dotąd stosowana w leczeniu alkoholizmu. "Dokonane przez nas odkrycia pokazują, że ścieżka molekularna mTORC1 jest ważnym elementem mechanizmu, leżącego u podłoża zachowań ukierunkowanych na poszukiwanie alkoholu - mówi dr Ron - wskazują również, że nowe leki na bazie rapamycyny mogą być użyteczne w leczeniu zaburzeń związanych z nadużywaniem alkoholu".

[Tłum./oprac. Caden O. Reless]

Zob. więcej:
NIH-supported mice studies suggest treatment target for alcohol problems
Role for mammalian target of rapamycin complex 1 signaling in neuroadaptations underlying alcohol-related disorders