Racjonalista - Strona głównaDo treści


Fundusz Racjonalisty

Wesprzyj nas..
Zarejestrowaliśmy
199.419.763 wizyty
Ponad 1065 autorów napisało dla nas 7364 tekstów. Zajęłyby one 29017 stron A4

Najnowsze strony..
Archiwum streszczeń..

 Czy konflikt w Gazie skończy się w 2024?
Raczej tak
Chyba tak
Nie wiem
Chyba nie
Raczej nie
  

Oddano 218 głosów.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:

Złota myśl Racjonalisty:
"Czysta wariacja ta demokracja."
Nowinki i ciekawostki naukowe

Rok 2010, Listopad (24)

Zdrowie
Zaangażowanie społeczności lokalnej kluczem do sukcesu profilaktyki alkoholowej (28-11-2010)
Szkodliwe używanie alkoholu przez młodzież jest poważnym problemem w wielu krajach wysoko rozwiniętych, w tym również w Stanach Zjednoczonych, gdzie wśród młodzieży uczęszczającej do college'ów rozwinęła się swoista kultura picia alkoholu, określana jako ''college drinking''. Niepokojące rozmiary zjawiska skłoniły tamtejsze uniwersytety, by we współpracy z publicznymi instytucjami naukowymi i badawczymi podjąć wysiłek w kierunku opracowania bardziej skutecznych programów profilaktyki alkoholowej wśród studentów. ''College drinking'' lub ''binge drinking'' polega na przyjmowaniu przez młodych ludzi wysokich dawek alkoholu w celu szybkiego osiągnięcia stanu upojenia ..(jeszcze 4995)»

Ekologia
Nanocząsteczki TiO2 na ulicach naszych miast (26-11-2010)
Materiały o właściwościach eliminujących brud i zanieczyszczenia są używane, między innymi, do pokrywania nawierzchni dróg i chodników. Tego rodzaju materiały zawierają nanocząsteczki ditlenku tytanu (TiO2). Czy te nanocząsteczki mogą zostać uwolnione do środowiska, a jeśli tak, to czy mogą mieć na nie niekorzystny wpływ?

Dr Anne Beeldens wraz ze swoimi współpracownikami z Belgian Road Research Centre przeprowadziła badania efektywności oczyszczania powietrza przez kostkę brukową zawierającą nanocząsteczki TiO2, używaną na pasach parkingowych w Antwerpii. Peter Van Mierloo - piastujący stanowisko ''continuous improvement officer'' w CRH Landscaping Europe pracuje z ..(jeszcze 4697)»

Neuronauki
Czytanie korzystnie wpływa na mózg (26-11-2010)
Od najmłodszych lat jesteśmy zachęcani do czytania i często słyszymy, że to z korzyścią dla naszego mózgu. Ale jak dokładnie czytanie wpływa na mózg? Międzynarodowy zespół neuronaukowców postanowił udzielić odpowiedzi na to pytanie i odkrył, że ludzie umiejący czytać, niezależnie od tego czy nabyli tę umiejętność w dzieciństwie, czy jako osoby dorosłe, wykazują bardziej zdecydowane reakcje na słowa pisane w różnych częściach mózgu. Wyniki badań zostały niedawno opublikowane w magazynie Science.

Naukowcy z Belgii, Brazylii, Francji i Portugalii, pracujący pod kierunkiem neuronaukowca kognitywnego Stanislasa Dehaene'a z Institut National de la Santé et de la Recherche ..(jeszcze 3751)»

Ekologia
Wpływ nanocząsteczek na środowisko (25-11-2010)
Dostęp do produktów zawierających różne nanocząsteczki staje się coraz powszechniejszy. Zarówno w procesie produkcji, jak podczas używania i rozkładu zawarte w tych produktach nanocząsteczki wpływają na stan środowiska, w którym  żyjemy, a także - w konsekwencji - na nas samych. W niektórych przypadkach wpływ ten jest znaczący.
Na polu stosunkowo młodej dziedziny badań, za jaką należy uznać nanotoksykologię, badacze tacy jak dr Irina Blinova oraz jej współpracownicy z estońskiego Narodowego Instytutu Fizyki Chemicznej i Biofizyki (Keemilise ja Bioloogilise Füüsika Instituut, KBFI) zajmują się oceną wzajemnych interakcji nanocząsteczek i środowiska. Nanocząsteczki ..(jeszcze 4470)»

Biologia
Ile myszy z jednego zarodka? (25-11-2010)
Mysi zarodek, różnicując się wstępnie, jeszcze przed implantacją tworzy trzy pierwotne linie komórkowe - epiblast, prymitywną endodermę i trofoektodermę. Nie wiadomo jednak dokładnie, od którego momentu los komórek zostaje ostatecznie przypisany do wymienionych ścieżek rozwojowych. Zespół profesora Tarkowskiego badał tę kwestię, próbując hodowli pojedynczych blastomerów wyizolowanych z 16- i 32-komórkowych embrionów. Kluczowy moment w rozwoju zarodka to wytworzenie z grudkowatej moruli pęcherzykowatego tworu- czyli blastuli- poprzez wydzielenie trofoektodermy (TE)- zewnętrznej warstwy komórek odpowiedzialnych za kontakt z tkankami macicy, wewnątrz której, w jednym ..(jeszcze 3846)»

Biologia
Rośliny jak z Avatara? (24-11-2010)
Perspektywa uzyskania roślin świecących w ciemnościach mocno działa na wyobraźnię zarówno naukowców, jak i laików. Podczas, gdy bakterie potrafią samodzielnie emitować światło, bioluminescencja u roślin jest zależna od dostarczania substratów z zewnątrz, często toksycznych i bardzo drogich. Naukowcy postanowili sprawdzić, czy pozostałości mechanizmów ekspresji prokariotycznych genów pozwolą na uruchomienie operonu lux, dzięki któremu bakterie świecą. Chloroplasty powstały z bakterii, pochłoniętych przez przodków roślin. Naukowcom udało się wyhodować dwie linie samodzielnie świecącego tytoniu szlachetnego, które nie wykazywały wykrywalnych ..(jeszcze 500)»

Biologia
W jaki sposób ważka równoskrzydła uczy się wybierać najlepszego samca (23-11-2010)
Ważki równoskrzydłe uczą się, w jaki sposób wybierać odpowiedniego samca, kiedy lokalnie współegzystują dwa gatunki ważki - takiego zdania są naukowcy z Uniwersytetu w Lund w Szwecji, którzy odkryli, że samica wyrzuci swoje jajka w razie parzenia się z samcem nieodpowiedniego gatunku, ponieważ parzenie się poza jej własnym gatunkiem obniża liczbę potomstwa. Zatem wybór samca nie jest jedynie sprawą genetycznego i instynktownego zachowania, jak zakładano w przypadku tak niewielkich i krótko żyjących stworzeń. Wyniki badań zostały niedawno opublikowane w czasopiśmie naukowym Evolution.

Profesor Erik Svensson z Wydziału Biologii wraz z kolegami zbadał dwa współistniejące ..(jeszcze 3063)»

Astronomia
Opowieść o kosmicznym kanibalizmie (23-11-2010)
Po raz pierwszy naukowcy odkryli planetę, która powstała w innej galaktyce. Odkrycie nowej planety, która wielkością jest zbliżona do Jowisza, rodzi pytania o powstawanie i przetrwanie planet oraz przynosi wskazówki dotyczące możliwego losu naszego Układu Słonecznego. Wyniki badań prowadzonych przez naukowców z Holandii i Niemiec zostały opublikowane w internetowym wydaniu magazynu Science.

Do tej pory astronomowie odkryli niemal 500 egzoplanet (tj. planet znajdujących się poza Układem Słonecznym). Nowo odkryta planeta orbituje wokół gwiazdy HIP 13044, która znajduje się w odległości około 2000 lat świetlnych w konstelacji Fornax (Gwiazdozbiór Pieca). Planeta o nazwie ..(jeszcze 3150)»

Biologia
Echolokacja sprawia, że nietoperze mylą lustra z wodą (20-11-2010)
Wyniki nowych badań pokazują, że nietoperze są przekonane, iż wszystkie gładkie powierzchnie to woda, ponieważ bardziej polegają na swoim słuchu niż na jakichkolwiek innych zmysłach. Naukowcy z Instytutu Ornitologii im. Maxa Plancka w Niemczech odkryli, że z 15 gatunków nietoperzy wszystkie próbowały się napić z gładkich powierzchni, bazując na sposobie w jaki odbijają one sygnały echolokacyjne tych latających ssaków. Zwierzęta ignorowały sprzeczne informacje odbierane przez inne zmysły, takie jak wzrok, węch czy dotyk. Wyniki badań zostały niedawno zaprezentowane w czasopiśmie Nature Communications.

Woda jest jedyną występującą w naturze rozległą i gładką powierzchnią, ..(jeszcze 3657)»

Technika
"Edytor historii" przenosi peleryny-niewidki w czwarty wymiar (20-11-2010)
Naukowcy przenieśli peleryny-niewidki w czwarty wymiar poprzez stworzenie eksperymentalnego projektu peleryny, która ukrywa zdarzenia, zamiast obiektów. W artykule opublikowanym w czasopiśmie Journal of Optics wyjaśniają, że ich "peleryna czasoprzestrzeni", czy też "edytor historii", może okazać się przydatna w przetwarzaniu sygnału i informatyce. Może nawet zostać wykorzystana do stwarzania iluzji transportera Star Trek, w którym obiekty znikają w jednym miejscu, aby pojawić się od razu gdzie indziej - snują swoje przypuszczenia naukowcy.

Nowatorski projekt opiera się na metamateriałach, które można skonstruować w taki sposób, aby zniekształcały światło lub fale dźwiękowe. ..(jeszcze 4050)»

Antropologia
Neandertalczycy żyli szybko i umierali młodo (19-11-2010)
Wyniki międzynarodowych badań pokazują, że neandertalskie maluchy dorastały znacznie szybciej niż współczesne dzieci. Naukowcy są przekonani, że dzieci neandertalskie szybciej osiągały dojrzałość, ponieważ musiały walczyć o przetrwanie w bardziej ryzykownych warunkach, podczas gdy ich najbliżsi kuzyni dorastali wolniej, ale cieszyli się dłuższym życiem. Odkrycia zostały zaprezentowane w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

Zespół naukowców z Uniwersytetu Harvarda w USA, Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka (MPI-EVA) w Niemczech i Europejskiego Ośrodka Synchrotronu Atomowego (ESRF) we Francji, wykorzystał zaawansowane narzędzia, ..(jeszcze 3734)»

Różności
Wyniki projektu otwarcia grobowca Tycho Brahe'a (18-11-2010)
Tycho Brahe jest powszechnie uznawany za pioniera współczesnej astronomii, a jego skrupulatne obserwacje nieba zrewolucjonizowały naszą wiedzę o wszechświecie. Był również arystokratą, który poślubił plebejuszkę i nosił srebrną protezę nosa, po tym jak jego prawdziwy nos został odcięty w czasie pojedynku rzekomo o to, kto jest najlepszym matematykiem. Zmarł w czeskiej Pradze w 1601 r. w wieku 54 lat i został pochowany w praskiej katedrze Tyn.

Ostatnio czesko-duński zespół naukowców przeprowadził ekshumację ciała Tycho Brahe'a podejmując próbę lepszego poznania zarówno jego życia, jak i powodu śmierci, którą przypisuje się zatruciu rtęcią. Nie po raz pierwszy zakłócany ..(jeszcze 4231)»

Archeologia
Prehistoryczni ludzie byli bardzo sprawnymi wytwórcami narzędzi (18-11-2010)
Wyniki najnowszych badań wskazują, że ludzie dysponowali wyrafinowanym repertuarem technik wyrabiania narzędzi znacznie wcześniej niż dotąd sądzono. Badania zostały częściowo dofinansowane z projektu TRACSYMBOLS (Odnajdywanie śladów ewolucji zachowań manifestowanych symbolicznie w zmiennych środowiskach Europy i Afryki Południowej), który otrzymał grant Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERBN) dla zaawansowanych naukowców w wysokości 2,5 mln EUR z budżetu Siódmego Programu Ramowego (7PR). Odkrycia zostały niedawno opublikowane w magazynie Science.

Naukowcy odkryli, że wymagające dużej zręczności i delikatności metody ostrzenia i obrabiania kamiennych artefaktów ..(jeszcze 4071)»

Genetyka
Zidentyfikowano nowy gen bólu (16-11-2010)
Nasza wrażliwość na ból zależy w znacznym stopniu od komponentów genetycznych organizmu, niemniej informacja na temat faktycznych "genów bólu" i ich funkcji nie jest łatwo dostępna. Z problemem zmierzył się zespół naukowców badający powiązanie między bólem a zmiennością genów. Naukowcy odkryli, że niewielkie zmiany w pewnym genie przekładają się na różnice we wrażliwości ludzi na ostry i przewlekły ból. Badania, których wyniki zostały zaprezentowane w czasopiśmie Cell, zostały częściowo dofinansowane z grantu Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERBN) dla doświadczonych naukowców.

Zespół, którym współkierowali naukowcy z amerykańskiego Children's Hospital w Bostonie, ..(jeszcze 3793)»

Biotechnologia
Europejczycy wobec biotechnologii (16-11-2010)
Wyniki ogólnoeuropejskiego sondażu wskazują na społeczne poparcie dla wprowadzanych w sposób odpowiedzialny innowacji w dziedzinie biologii i biotechnologii Przeprowadzone ostatnio przez Eurobarometr badanie w sprawie biologii i biotechnologii wykazało, że Europejczycy są nastawieni pozytywnie do biotechnologii. 53 proc. respondentów jest przekonanych, że biotechnologia przyniesie korzystne zmiany w przyszłości, a tylko 20 proc. uważa, że będą to zmiany negatywne. Badanie ujawnia również poważne braki w wiedzy, wskazując tym samym, że konieczna jest jej popularyzacja w tej dziedzinie: większość respondentów nigdy nie słyszała o niektórych obszarach ujętych w ..(jeszcze 5726)»

Ewolucja
Wzrost zdolności mózgu podstawą postępu technologicznego w epoce kamienia (15-11-2010)
Wyniki badań współfinansowanych ze środków unijnych sugerują, że za wytwarzaniem coraz bardziej złożonych narzędzi przez ludzi z epoki kamienia stoi wzrost zdolności mózgu. W artykule opublikowanym przez "PLoS ONE" naukowcy wyjaśniają, w jaki sposób doszli do tego wniosku na podstawie obserwacji pracy współczesnego kamieniarza. Źródłem unijnego wsparcia badań był projekt HANDTOMOUTH (Z dnia na dzień: droga do zrozumienia danych archeologicznych i skamielin w kontekście kognitywnej ewolucji człowieka), który otrzymał 1,1 mln EUR z budżetu "Nowe i pojawiające się technologie" (NEST) Szóstego Programu Ramowego (6PR). Na początku dolnego paleolitu, ..(jeszcze 3602)»

Medycyna
Zażywanie środków przeciwbólowych w czasie ciąży a problemy prokreacyjne mężczyzn (14-11-2010)
Wyniki nowych badań unijnych sugerują, że stosowanie łagodnych środków przeciwbólowych w ciąży wydaje się podwyższać ryzyko wnętrostwa (niezstąpienie jąder) u chłopców. Odkrycia wyjaśniają, dlaczego wnętrostwo, będące największym czynnikiem ryzyka słabej jakości nasienia i nowotworu jądra w późniejszym okresie życia, staje się coraz bardziej powszechne. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie Human Reproduction. Źródłem unijnego wsparcia badań były projekty DEER (Rozwojowe oddziaływanie środowiska na zdrowie prokreacyjne) i CONTAMED (Mieszaniny czynników skażających a zdrowie prokreacyjne człowieka - nowe strategie w zakresie wpływu na zdrowie i oceny ..(jeszcze 4640)»

Genetyka
1000 Genomes Project – wyniki fazy pilotażowej (14-11-2010)
Niewielkie różnice genetyczne, występujące między indywidualnymi osobami, mogą nie tylko decydować o tym, że u jednej z nich będzie występować wyższe ryzyko zachorowania na takie choroby, jak różne rodzaje nowotworów, choroby nerek czy cukrzyca, ale mogą również decydować o skuteczności podejmowanego leczenia. Jak istotne mogą być niewielkie różnice genetyczne występujące między ludźmi dla efektywności farmakoterapii pokazuje przykład leku klopidogrel (Clopidogrelum, Plavix), preparatu przeciwzakrzepowego, stosowanego przez osoby cierpiące z powodu miażdżycy, zagrożone wystąpieniem zawału serca i udaru. Wyniki przeprowadzonych niedawno badań klinicznych, ..(jeszcze 6589)»

Neuronauki
Dopamina, impulsywność i uzależnienia (13-11-2010)
Impulsywność - cecha temperamentu, biegun przeciwny refleksyjności - przejawia się w zachowaniu ograniczoną zdolnością hamowania reakcji i odraczania gratyfikacji związanej z zaspokojeniem potrzeb. W związku z tym traktowana jest jako cecha odpowiedzialna za podwyższone ryzyko uzależnień - od alkoholizmu po patologiczny hazard i niektóre zaburzenia odżywiania. Nic więc dziwnego, że neurochemiczne podłoże osobowościowej cechy impulsywności stało się naturalnym celem badań w dziedzinie profilaktyki i leczenia uzależnień. Ludzie wykazują znaczne różnice indywidualne pod względem prezentowanego stylu podejmowania decyzji. Impulsywność wpływa na przebieg tego procesu, ..(jeszcze 2347)»

Różności
UNESCO Science Report 2010 (11-11-2010)
Zamiarem twórców kolejnej edycji UNESCO Science Report było przedstawienie w sposób miarodajny stanu i warunków rozwoju nauki współczesnej w poszczególnych rejonach świata, a także zaproponowanie wiarygodnej prognozy odnośnie warunków jej rozwoju w najbliższej przyszłości. Jak w imieniu twórców dokumentu  referuje sprawę Dyrektor Generalny UNESCO, Irina Bokowa, aktualny raport ma odzwierciedlać zmiany w stanie nauki na świecie, które wystąpiły od czasu opublikowania poprzedniej wersji dokumentu, co miało miejsce w 2005 r. Główne wnioski płynące z raportu można przedstawić w postaci kilku tez. Po pierwsze, mimo nadal dużych dysproporcji, występujących ..(jeszcze 3511)»

Medycyna
Mózgowe ścieżki alkoholizmu (08-11-2010)
Ścieżka molekularna funkcjonująca w mózgowym układzie nagrody może być jednym z kilku ważnych czynników odpowiedzialnych za rozwijanie się uzależnienia od alkoholu. Wskazują na to badania przeprowadzone na myszach laboratoryjnych, których wyniki zostały opublikowane na łamach  Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) w wydaniu z dnia 1 listopada 2010. Wyniki badań sugerują, że opisana ścieżka molekularna może być również obiecującym celem dla nowych metod leczenia alkoholizmu. Dr Kenneth R. Warren, dyrektor wykonawczy National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism (NIAAA) - instytucji, która partycypowała w przeprowadzeniu wspomnianych badań, ..(jeszcze 3089)»

Neuronauki
Potrzeba tylko kilka. Postępy w badaniach nad interfejsem mózg-komputer (07-11-2010)
Wyniki najnowszych badań naukowych wskazują, że jest możliwe manipulowanie obrazami cyfrowymi za pomocą impulsów elektrycznych rejestrowanych w pojedynczych komórkach nerwowych w mózgu. Oznacza to, że w różnych urządzeniach elektronicznych klawiatura czy panel dotykowy może zostać w przyszłości, przynajmniej w niektórych przypadkach, zastąpiony przez interfejs sterowany myślą, a dokładnie aktywność neuronów. Wyniki badań zostały opublikowane w "Nature" w wydaniu z dnia 28 października 2010. Mózgi osób badanych podłączano za pomocą specjalnej aparatury do komputera, na którego monitorze wyświetlano jednocześnie dwa obrazy. Osoby badane mogły wydać komputerowi ..(jeszcze 5608)»

Ekologia
Skutki wad słuchu u waleni (05-11-2010)
Przyczyny osiadania delfinów i wielorybów na mieliźnie są często trudne do ustalenia. Zębowce posługują się echolokacją, zatem pogorszenie słuchu może być zgubne. Naukowcy sprawdzili wyniki badań słuchu u ośmiu gatunków zębowców, których przedstawicieli znaleziono uwięzionych na mieliźnie bądź zaplątanych w rybackie sieci w latach 2004-2009. Około 57% delfinów butlonosych i 36% delfinów długonosych miało poważne wady słuchu, porównywalne z ciężkim lub całkowitym uszkodzeniem słuchu u ludzi. Jedyny gatunek grindwala krótkopletwego, którego znaleziono na mieliźnie, był całkowicie pozbawiony słuchu. U innych badanych gatunków nie wykryto wad słuchu. Wady ..(jeszcze 512)»

Ewolucja
Ewolucja komarów utrudnia walkę z malarią (01-11-2010)
Wyniki najnowszych badań wskazują, że jeden z gatunków komarów, odpowiedzialnych za przenoszenie malarii, Anopheles gambiae, w procesie specjacji ewoluuje obecnie w dwa oddzielne gatunki, posiadające różne cechy. Zjawisko to może poważnie zagrozić wysiłkom podejmowanym w kierunku kontrolowania występowania malarii, jak również może wymusić opracowanie nowych metod zapobiegania rozprzestrzenianiu zakażeń. Badania zostały opublikowane na łamach "Science", w wydaniu z dnia 22 października 2010. Anopheles gambiae jest najczęstszym wektorem choroby (organizmem przenoszącym ją z osób zarażonych na osoby zdrowe) w regionie Afryki Subsaharyjskiej, w którym ..(jeszcze 1742)»



Nauka - sondaż Racjonalisty

 Neuroenhancement, czyli chemiczne wspomaganie pracy mózgu to:
sposób na optymalne wykorzystanie ludzkiego potencjału
pożyteczna dziedzina badań naukowych
kolejny krok ku dehumanizacji człowieka
chwyt marketingowy przemysłu farmaceutycznego
zwykła życiowa konieczność
nie mam zdania
  

Oddano 26222 głosów.
:
 
 :
 
  OpenID
 Załóż sobie konto..
Wyszukaj

Wprowadzenie
Indeks artykułów
Książka: Racjonalista
Napisz do nas
Newsletter
Promocja Racjonalisty

Racjonalista w Facebooku
[ Regulamin publikacji ] [ Bannery ] [ Mapa portalu ] [ Reklama ] [ Sklep ] [ Zarejestruj się ] [ Kontakt ]
Racjonalista © Copyright 2000-2018 (e-mail: redakcja | administrator)
Fundacja Wolnej Myśli, konto bankowe 101140 2017 0000 4002 1048 6365