Prawo » Prawo wyznaniowe » Polskie konkordaty » Konkordat z 1993 » Prace nad konkordatem
Rządowy projekt Konkordatu z 12 marca 1993 [2]
Art. 5
1.
Tworzenie właściwych Kościołowi struktur należy do kompetentnej władzy
kościelnej; dotyczy to w szczególności erygowania, zmieniania i znoszenia
prowincji kościelnych, archidiecezji, diecezji, administratur apostolskich, prałatur
personalnych i terytorialnych, opactw terytorialnych, parafii, instytutów życia
konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego oraz innych kościelnych osób
prawnych.
2.
Żadna część terytorium polskiego nie będzie włączona do diecezji,
metropolii lub jednostki organizacyjnej instytutu życia konsekrowanego mającej
swą stolicę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
3.
Żadna diecezja mająca swą stolicę w Rzeczypospolitej Polskiej nie będzie
się rozciągała poza granice Państwa Polskiego.
4.
Biskupi diecezji polskich nie będą należeć do Konferencji Episkopatów, w których skład wchodzą biskupi diecezji położonych na terytorium innego
kraju.
Art. 6
1.
Mianowanie arcybiskupów, biskupów i innych ordynariuszy zrównanych
przez prawo kanoniczne z biskupem diecezjalnym, a także ich odwoływanie, należy
wyłącznie do Ojca Świętego.
2.
Przed mianowaniem wymienionych w ust. 1 ordynariuszy Stolica Apostolska
podaje ich nazwiska do wiadomości Rządu Rzeczypospolitej Polskiej.
3.
Mianowanie, wybór lub odwołanie osób będących organami pozostałych
osób prawnych wymienionych w art. 5 ust. 1 odbywa się wyłącznie w oparciu o prawo kanoniczne.
4.
Na urzędy, o których mowa w niniejszym artykule, będą mianowani
obywatele polscy.
Art. 7
1.
Rzeczpospolita Polska zapewnia Kościołowi katolickiemu wolność
sprawowania kultu zgodnie z art. 4.
2.
Organizowanie kultu publicznego należy do władzy kościelnej, zgodnie z przepisami wydanymi przez Stolicę Apostolską i prawem obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej.
3.
Miejscom przeznaczonym i poświęconym przez Kościół sprawowaniu kultu
publicznego władze państwowe gwarantują w tym celu nienaruszalność. Jedynie
kompetentna władza kościelna może przeznaczyć te miejsca na inny użytek.
4.
Sprawowanie kultu publicznego w miejscach innych niż określone w ust. 3
nie wymaga zezwolenia władz państwowych, chyba że prawo polskie stanowi
inaczej.
5. W przypadkach konieczności władze publiczne mogą wykonywać swe
funkcje w miejscach określonych w ust. 3 bez uprzedniego powiadomienia o tym władzy
kościelnej.
Art.
8
1.
Dniami wolnymi od pracy są niedziele i następujące dni święta
katolickie:
1) 1 stycznia -
uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi (dzień Nowego Roku),
2)
drugi dzień Wielkiej Nocy,
3) dzień Bożego Ciała,
4)
15 sierpnia -
uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny,
5) 1 listopada — dzień Wszystkich Świętych,
6) 25 grudnia — pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
7) 26 grudnia — drugi dzień Bożego Narodzenia,
2.
Po dokonaniu odpowiednich uzgodnień w trybie przewidzianym w art. 25
niniejszego Układu, wierni Kościoła katolickiego będą mogli obchodzić jako
dni wolne od pracy również inne święta kościelne, jednak bez prawa do
otrzymania za nie wynagrodzenia.
Art. 9
1.
Opiekę duszpasterską nad żołnierzami
wyznania katolickiego w czynnej służbie wojskowej, w tym również zawodowej,
sprawuje Biskup Polowy zgodnie ze statutem zatwierdzonym przez Stolicę
Apostolską w porozumieniu z kompetentnymi władzami Rzeczypospolitej Polskiej.
2.
Kapłani i diakoni po otrzymaniu
święceń oraz członkowie instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia
apostolskiego po złożeniu profesji wieczystej zostają przeniesieni do
rezerwy. Alumnom wyższych seminariów duchownych oraz nowicjuszom zakonnym
odracza się służbę wojskową ze względu na odbywanie nauki.
3.
Kapłani przeniesieni do rezerwy
mogą być powołani do odbywania ćwiczeń wojskowych tylko w celu
przeszkolenia do pełnienia funkcji kapelana wojskowego na wniosek właściwego
przełożonego kościelnego.
4. W czasie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny władza kościelna skieruje dodatkowych kapłanów do pełnienia
funkcji kapelanów wojskowych, a diakonów, alumnów wyższych seminariów
duchownych oraz członków instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia
apostolskiego do służby sanitarnej lub służby w obronie cywilnej.
Art. 10
1.
Małżeństwo zawarte zgodnie z prawem kanonicznym wywiera takie same
skutki jak małżeństwo zawarte zgodnie z prawem polskim. Kościół katolicki
zobowiązuje się do nieudzielania sakramentalnego małżeństwa, jeżeli między
nupturientami istnieją przeszkody wynikające z prawa polskiego. Przy-gotowanie
do zawarcia sakramentalnego małżeństwa obejmuje pouczenie nupturientów o przepisach państwowych dotyczących skutków cywilnych zawieranego małżeństwa. W ciągu trzech dni od zawarcia małżeństwa proboszcz lub jego delegat przesyła
Urzędowi Stanu Cywilnego zawiadomienie o zawartym małżeństwie celem
dokonania wpisu w aktach stanu cywilnego.
2.
Urzędnik Stanu Cywilnego ma obowiązek dokonania wpisu w ciągu trzech
dni od dnia powiadomienia przez właściwą władzę kościelną. O dokonanym
wpisie urzędnik informuje tę władzę.
3.
Do orzekania w sprawach małżeńskich w zakresie skutków określonych w prawie polskim właściwe są wyłącznie sądy państwowe.
4.
Celem wprowadzenia w życie niniejszego artykułu dokonane zostaną
konieczne zmiany w prawie polskim.
Art. 11
1.
Państwo gwarantuje, że szkoły publiczne podstawowe i ponadpodstawowe
prowadzone przez organy administracji państwowej i samorządowej organizują w ramach planu zajęć szkolnych naukę religii. W szkole podstawowej o uczestniczeniu ucznia w lekcjach religii decydują jego rodzice lub opiekunowie
prawni, a w szkole ponadpodstawowej -
sam uczeń. Uczestniczenie lub nieuczestniczenie w nauce religii nie może być
powodem dyskryminacji przez kogokolwiek i w jakiejkolwiek formie.
2.
Program nauczania religii katolickiej oraz kryteria wyboru podręczników
będą opracowane w drodze porozumienia Ministerstwa Edukacji Narodowej z Konferencją Episkopatu Polski.
Nauczyciele
religii katolickiej muszą posiadać upoważnienie kościelne (missio
canonica). Nauczyciele ci muszą również spełniać kryteria wykształcenia
przedmiotowego i pedagogicznego, zgodnie z wymogami dla nauczycieliszkół
publicznych odpowiedniego szczebla. Forma i tryb uzupełniania tego wykształcenia będą przedmiotem dalszych
uzgodnień kompetentnych władz państwowych z Konferencją Episkopatu Polski.
3. W sprawach treści nauczania religii nauczyciele religii podlegają
przepisom i zarządzeniom kościelnym, a w innych sprawach przepisom państwowym.
Art. 12
1.
Kościół katolicki ma prawo zakładać i prowadzić placówki oświatowe i wychowawcze oraz szkoły wszystkich typów na zasadach określonych przez
odpowiednie ustawy.
2. W realizowaniu minimum programowego przedmiotów obowiązkowych i w
wystawianiu druków urzędowych szkoły te kierują się przepisami prawa
polskiego. W realizowaniu programu nauczania pozostałych przedmiotów
szkoły te mogą kierować się przepisami kościelnymi. Szkoły te mają
prawo wystawiać własne świadectwa szkolne z wyjątkiem świadectwa ukończenia
szkoły podstawowej i świadectwa maturalnego.
3.
Nauczycielom, wychowawcom, pracownikom administracyjnym i obsługi oraz
uczniom szkół i placówek wymienionych w ust. 1 -
jeśli są one szkołami publicznymi lub mają uprawnienia szkół publicznych -
przysługują te same uprawnienia, co analogicznym osobom w szkołach i placówkach
publicznych.
4.
Szkoły i placówki wymienione w ust. 1 będą dotowane przez państwo
lub organy samorządu terytorialnego w przypadkach i na zasadach określonych
przez odpowiednie ustawy.
Art. 13
1.
Rzeczpospolita Polska gwarantuje Kościołowi katolickiemu prawo do
swobodnego zakładania i prowadzenia uniwersytetów, akademii, wydziałów
filozoficznych i teologicznych, seminariów duchownych oraz innych instytutów
naukowych i dydaktycznych.
2.
Status prawny uniwersytetów, akademii, wydziałów filozoficznych i teologicznych, o których mowa w ust. 1, a także tryb i zakres uznawania przez
Państwo kościelnych stopni i tytułów naukowych regulują umowy między Rządem
Rzeczypospolitej Polskiej a Konferencją Episkopatu Polski upoważnioną przez
Stolicę Apostolską. Status prawny wydziałów teologii katolickiej w uniwersytetach państwowych określi umowa kompetentnych władz państwowych z Konferencją Episkopatu Polski.
3.
Papieskie akademie, katolickie uniwersytety oraz wydziały filozoficzne i teologiczne działają na zasadach wspólnych dla uznanych prawnie uczelni niepaństwowych.
Art. 14
1.
Rzeczpospolita Polska stwarza warunki do wykonywania praktyk religijnych i korzystania z posług religijnych osobom przebywającym w zakładach karnych,
aresztach śledczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz
zakładach opieki zdrowotnej i opieki społecznej.
2.
Osobom, o których mowa w ust. 1 stwarza się w szczególności możliwość
uczestniczenia we Mszy świętej w niedzielę i święta oraz w katechizacji i rekolekcjach, a także korzystania z indywidualnych posług religijnych w sposób,
który powinien być zgodny z celami pobytu tych osób w zakładach karnych,
aresztach śledczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz
zakładach opieki zdrowotnej i opieki społecznej.
3.
Dzieciom i młodzieży katolickiej przebywającym na koloniach i obozach
oraz korzystającym z innych form zbiorowego wypoczynku zapewnia się możliwość
wykonywania praktyk religijnych, a w szczególności uczestniczenia we Mszy świętej w niedziele i święta.
4.
Dla realizacji uprawnień osób, o których mowa w ust. 1, biskup
diecezjalny skieruje kapelanów, z którymi odpowiednia instytucja zawrze
stosowną umowę.
1 2 3 Dalej..
« Prace nad konkordatem (Publikacja: 18-05-2002 Ostatnia zmiana: 18-11-2003)
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 257 |