Racjonalista - Strona głównaDo treści


Fundusz Racjonalisty

Wesprzyj nas..
Zarejestrowaliśmy
199.559.022 wizyty
Ponad 1065 autorów napisało dla nas 7364 tekstów. Zajęłyby one 29017 stron A4

Wyszukaj na stronach:

Kryteria szczegółowe

Najnowsze strony..
Archiwum streszczeń..

 Czy konflikt w Gazie skończy się w 2024?
Raczej tak
Chyba tak
Nie wiem
Chyba nie
Raczej nie
  

Oddano 246 głosów.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
Sklepik "Racjonalisty"

Złota myśl Racjonalisty:
"Jeśli będziecie żądać tylko posłuszeństwa, to zgromadzicie wokół siebie samych durniów."
 STOWARZYSZENIE » Raporty i opracowania » Polska w UE a stos. wyznaniowe

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny a integracja europejska [1]
Autor tekstu: Jarosław Matwiejuk

Polska w Unii Europejskiej a stosunki wyznaniowe
Konferencja naukowa zorganizowana przez Stowarzyszenie Kultury Europejskiej SEC i Stowarzyszenie na Rzecz Państwa Neutralnego Światopoglądowo NEUTRUM, Warszawa, 31 maja 2004 r.

Poniżej prezentujemy referat przygotowany do wygłoszenia, rozdany uczestnikom Konferencji

Jarosław Matwiejuk (Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny a integracja europejska): Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny, podobnie zresztą jak i inne europejskie Kościoły prawosławne z wielką nadzieją odnosi się do procesu integracji europejskiej, traktując integrację z jednej strony jako naturalny element rozwoju cywilizacji europejskiej, a z drugiej strony jako szansę na prawdziwe i rzeczywiste zjednoczenie Europy. Jest to niewątpliwie olbrzymia szansa na powstanie Europy, która będzie wolna od wojen, nietolerancji, nierówności, niesprawiedliwości, różnego rodzaju szowinizmu oraz dyskryminacji. Europy, w której każdy człowiek będzie cieszył się godnością oraz szerokimi prawami i wolnością w tym wolnością sumienia i religii. Europy, w której jej chrześcijańskie korzenie i jej chrześcijańska dusza pozostaną zachowane w nienaruszonym stanie [ 1 ].

Jednocześnie wspólnie z innymi Kościołami prawosławnymi jednoczącej się Europy z pewnym niepokojem obserwuje objawiającą się i niestety narastającą w ostatnim okresie tendencję do odrzucenia i kwestionowania jej duchowego, religijnego dziedzic­twa w szczególności w toku prac nad europejską konstytucją.

W związku z przygotowywaniem projektu Traktatu Ustanawiającego Konstytucję dla Europy regulującego także problematykę mającą zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania Kościołów prawosławnych w jednoczącej się Europie, ich pozycji prawnej oraz w celu wypracowania wspólnego panprawosławnego stanowiska w tej sprawie w dniach 18-19 marca 2003 r. odbyła się w Heraklionie na Krecie konferencja zorganizowana przez Jego Świątobliwość Patriarchę Konstantynopolitańskiego Bartłomieja na temat „Proponowana przez Kościół prawosławny pozycja Konstytucji europejskiej wobec Kościołów i religii".

W konferencji uczestniczyli przedstawiciele następujących Kościołów prawosławnych: konstantynopolitańskiego, rosyjskiego, serbskiego, rumuńskiego, cypryjskiego, greckiego, polskiego, słowackiego i finlandskiego. Uczestniczyli zatem w konferencji: przedstawiciele Kościołów prawosławnych funkcjonujących w państwach należących do Unii Europejskiej od wielu lat tj. Grecja i Finlandia, przedstawiciele Kościołów prawosławnych funkcjonujących w państwach, które stały się członkami Unii Europejskiej 1 maja 2004 r. np. Polski i Czech oraz przedstawiciele Kościołów prawosławnych funkcjonujących w państwach ubiegających się o przyjęcie do Unii Europejskiej np. Serbii i Albanii oraz przedstawiciele Kościołów prawosławnych funkcjonujących w państwach, które nie wykluczają w dalekiej przyszłości członkostwa w Unii Europejskiej chociaż w chwili obecnej o członkostwo w Unii Europejskiej nie ubiegają się np. Rosji.

Uczestnicy konferencji postawili przed sobą następujące trzy cele. Po pierwsze określenie, jaki powinien być stosunek Zjednoczonej Europy do poznanych przez cały świat i funkcjonujących w nim religii i kościołów, wśród których znajduje się Kościół Prawosławny. Po drugie ustalenie kryteriów i warunków uznawania pozostałych nowych nurtów religijnych jako religii oraz przyznawania im lub też nie ustawowych praw i wolności, jakie posiadają tradycyjne religie europejskie. Trzecim celem konferencji było sprecyzowanie kryteriów zaliczania organizacji religijnych do destrukcyjnych i przestępczych organizacji, jak również określenia ogólnych zasad ich zwalczania.

Po długiej i wnikliwej dyskusji przedstawiciele europejskich Kościołów prawosławnych uczestniczących w konferencji przyjęli i podpisali oficjalne ogólnoprawosławne, siedmiopunktowe stanowisko odnośnie projektu Traktatu Ustanawiającego Konstytucję dla Europy oraz zasad integracji europejskiej w ogóle [ 2 ].

Zgodnie z przyjętymi ustaleniami europejskie Kościoły prawosławne stoją na stanowisku, zgodnie z którym treść Konstytucji Europejskiej powinna zawierać wyraźne odniesienie do chrześcijańskiego dziedzictwa Europy, dzięki któremu uwieczniły się zasady i wartości biblijnej i grecko — rzymskiej tradycji, które też wraz z późniejszymi cechami kulturowymi stanowią fundamenty, na których zbudowana jest współczesna cywilizacja europejska.

Europejskie Kościoły prawosławne uczestniczące w konferencji uznały, że potwierdzenie praw człowieka, uznanych i gwarantowanych przez europejskie i międzynarodowe porozumienia oraz inne akty normatywne prawa międzynarodowego oraz które skodyfikowane zostały w Karcie Praw Podstawowych Człowieka, powinny w dalszym ciągu stanowić wewnętrzne prawo Unii Europejskiej.

Zdaniem uczestników konferencji zagwarantowane w projekcie konstytucji europejskiej prawa człowieka powinny posiadać nie tylko indywidualny, lecz zbiorowy i instytucjonalny swój wyraz. W szczególności dotyczy to świętości i nienaruszalności osoby ludzkiej oraz misterium życia, a w konsekwencji odpowiedzialnego dysponowania wiedzą biotechnologiczną, ochrony instytucji małżeństwa i rodziny, zgodne z powyższymi zasadami i wartościami ukierunkowanie oświaty i wychowania, itp.

Europejskie Kościoły prawosławne opowiedziały się za potwierdzeniem i rozumieniem wolności religijnej nie tylko jako prawa jednostki, lecz także jako prawa tradycyjnych kościołów i religii Europy.

Zdaniem uczestników panprawosławnej konferencji w Heraklionie Deklaracja XI Układu w Amsterdamie dotycząca ustroju kościołów i związków niewyznaniowych powinna być wniesiona do Konstytucji i zagwarantować, że zawarte w niej rozstrzygnięcia normatywne nie zostaną pogwałcone przez prawodawstwo państw — członków Unii. Proponowany zapis odpowiedniego zapisu powinien być następujący: „Unia Europejska szanuje i nie narusza, zgodnych z prawem narodowym, istniejących w poszczególnych krajach, stosunków państwa i kościoła jak również międzynarodowych zasad wolności religijnej, jednostki, kościołów oraz religijnych związków lub wspólnot w krajach, będących jej członkami" [ 3 ].

Europejskie Kościoły prawosławne opowiedziały się również za niezwłocznym określeniem rygorystycznych kryteriów zaliczania organizacji parareligijnych (sekt) w ramy wolności religijnej, jak też normatywnego określenia ich działalności i praktykowania nie legalnego prozelityzmu w krajach ­członkach Unii.

Wreszcie zdaniem Kościołów prawosławnych Unia Europejska powinna również szanować status związków filozoficznych i niewyznaniowych uznając przy tym za nie przeczące zasadzie tolerancji nie przyznanie przez państwa — członków Unii powyższym związkom przywilejów nadawanym Kościołom czy też religiom.

Podsumowując stanowisko Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego odnośnie integracji europejskiej i projektu Traktatu Ustanawiającego Konstytucję dla Europy jest dokładnie takie samo jak innych europejskich Kościołów prawosławnych wyrażone na konferencji w Heraklionie zakończonej przyjęciem i podpisaniem 19 marca 2003 r. wspólnego panprawosławnego stanowiska w tej sprawie.

Prezentowana przez europejskie Kościoły prawosławne wizja naszej zjednoczonej Europy to zatem spójna wizja Europy chrześcijańskiej, pokojo­wej, postępowej, mającej wspólną cywilizację, cywilizację silną i peł­ną miłości, tolerancji, solidarności z każdym człowiekiem i dobrobytu. Jest to wizja Europy dobrze pro­sperującej w przyszłości i silnej duchowo ze sprawiedliwością społeczną i tolerancją, Europy szanującej innego człowieka i tego obcego i tego słabszego [ 4 ]. Tym bardziej, że my Europejczycy mamy liczne wspólne cechy charakterystyczne, które nas wyraźnie odróżniają od innych cywilizacji współczesnego świata. Zaliczyć do nich możemy przede wszystkim: chrześcijańską tradycję, demokratyczny ustrój, wspólną, ale wielowymiarową historię pełną różnych napięć i przeciwieństw, szacunek do odmienności każdego narodu, do jego szczególnej tożsamości kulturowej oraz historii i tradycji, wykształcone społeczeństwo, wysoki poziom edukacji i technologii, tolerancję w stosunku do mniejszości [ 5 ] oraz poziomu naszej kultury i sztuki.

Warto przy tej okazji w tym miejscu podkreślić szczególną rolę i działania podejmowane na europejskiej arenie międzynarodowej przez Grecki Kościół Prawosławny w celu właściwego uregulowania materii wyznaniowych w europejskich aktach normatywnych i zachowania chrześcijańskiej tradycji w Europie. Przypomnijmy w tym miejscu, że już w toku wstępnych, studyjnych prac nad projektem Traktatu Ustanawiającego Konstytucję dla Europy Kościół prawosławny w Grecji wysłał do członków Zgromadzenia Europejskiego oficjalne stanowisko, w którym domagał się umieszczenia w projekcie konstytucji europejskiej trzech następujący­mi propozycji. Po pierwsze Kościół wnioskował, aby konstytucja europejska zagwarantowała wolność religij­ną i fundamentalne prawa oraz zabraniała prozelityzmu. Po drugie domagał się zachowania i zapisania istniejącego w świadomości krajów europejskich szacunku do korzeni chrześcijańskich. Po trzecie wskazywał na konieczność zapisania prawa każdego kraju członkowskiego do swobodnego regulowania stosunków państwa z kościołami i związkami wyznaniowymi, tak jak przewiduje to Deklaracja XI przyjęta przez sygnatariuszy Traktatu Amsterdamskiego w celu uszanowania odmienności kulturowej i tradycji historycznej każdego narodu.

Przyjęte brzmienie art. 51 [ 6 ] oraz art. II-10 ust. 1 [ 7 ]. Traktatu Ustanawiającego Konstytucję dla Europy normującego status kościołów i organizacji niewyznaniowych w Unii Europejskiej wyraźnie wskazuje na uwzględnienie zasadniczej części greckich propozycji.


1 2 Dalej..

 Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też:
Sytuacja prawna innych wyznań
Prawosławie


 Przypisy:
[ 1 ] Abp. Chrystodulos, Arcybiskup Aten i całej Grecji, Europa i chrześcijaństwo, Elpis 2003 r., s. 150.
[ 2 ] Materiały pokonferencyjne pt. Rezultaty Panprawosławnej Konferencji dotyczące projektu Konstytucji Unii Europejskiej.
[ 3 ] j.w., s. 2.
[ 4 ] Wykład wygłoszony w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie 22 sierpnia 2003 r. przez ks. Abp. Chrystodolusa, Arcybiskupa Aten i Całej Grecji.
[ 5 ] Ugrupo­wania ekstremistów są raczej marginesem współczesnej Europy.
[ 6 ] Art. 51 Status Kościołów i organizacji niewyznaniowych
1.Unia szanuje status przyznany na mocy prawa krajowego kościołom i sto­warzyszeniom lub wspólnotom religijnym w państwach Członkowskich i nie narusza go.
2.Unia szanuje na równi status organizacji filozoficznych i niewyznaniowych.
3.Uznając tożsamość i szczególny wkład tych kościołów i organizacji, Unia utrzymuje z nimi otwarty, przejrzysty i regularny dialog.
[ 7 ] Art. II-10 Wolność myśli, sumienia i religii
1. Każdy ma prawo do wolności myśli, sumienia i religii. Prawo to obejmuje wolność zmiany religii lub światopoglądu oraz wolność uzewnętrzniania, indywidualnie lub wspólnie z innymi, publicznie lub prywatnie, swej religii lub światopoglądu poprzez uprawianie kultu, nauczanie, praktykowanie i uczestniczenie w obrzędach.

« Polska w UE a stos. wyznaniowe   (Publikacja: 03-09-2004 )

 Wyślij mailem..   
Wersja do druku    PDF    MS Word
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl. Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie, bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
str. 3611 
   Chcesz mieć więcej? Załóż konto czytelnika
[ Regulamin publikacji ] [ Bannery ] [ Mapa portalu ] [ Reklama ] [ Sklep ] [ Zarejestruj się ] [ Kontakt ]
Racjonalista © Copyright 2000-2018 (e-mail: redakcja | administrator)
Fundacja Wolnej Myśli, konto bankowe 101140 2017 0000 4002 1048 6365