Jak stworzyć naukową kontrowersję - Stephen Granade (17-11-2009)

Kiedy ludzie wykazują, że fakty nie potwierdzają twoich twierdzeń - ignoruj ich. Kiedy ci ludzie irytują się i krzyczą, powiedz z zadowolonym z siebie uśmieszkiem: "Oni mnie prześladują! Mają tak zamknięte umysły, że nie pozwalają nikomu na zadawanie pytań!" Dodatkowe punkty zyskujesz za powiedzenie, że nauka jest teraz religią. Jeśli bardziej cierpliwi naukowcy przeprowadzą badania, które obalają twoje twierdzenie, lub jeśli uda ci się zmusić rząd do jakiegoś działania, biorąc pod uwagę to, na co narzekasz, przesuń metę!
Czytaj...

Najhojniej wynagradzający siebie politycy w Europie - Wojciech Rudny (17-11-2009)

Zarobki naszych posłów stanowią aż pięciokrotność średniego wynagrodzenia w gospodarce. Pod względem wskaźnika zarobków do przeciętnych wynagrodzeń w tym sektorze plasuje to nasz kraj w ścisłej czołówce europejskiej! Nasi posłowie zarabiają mniej więcej tyle, co ich hiszpańscy koledzy. Z tą jednak różnicą, że przeciętne wynagrodzenie w Hiszpanii wynosi ok. 6500 zł, a w Polsce o ponad połowę mniej (a w większości przypadków jest jeszcze znacznie mniejsze). Co ciekawe dużo mniej (relatywnie) płacą swoim parlamentarzystom bogatsi od nas Niemcy, Francuzi i Brytyjczycy. W tych państwach nie ma aż takich dysproporcji jak w Polsce.
Czytaj...

Zaprzeczanie rzeczywistości czyli wysoki koszt poprawności politycznej - Ibn Warraq (16-11-2009)

Stoimy przed i>islamskim terroryzmem; i musimy poważnie traktować islamski składnik. Ludzie Zachodu ogólnie, a Amerykanie w szczególności wydają się już niezdolni do pojęcia żarliwych religijnych przekonań islamskich terrorystów. Ich siłą napędową są właśnie te żarliwe przekonania, skierowane przeciwko Zachodowi i przeciwko nie-muzułmanom. Oni są naprawdę i dosłownie odurzonymi Bogiem fanatykami. Jeśli odmawiamy zrozumienia tego, nie możemy ich zrozumieć.
Czytaj...

Adwentowa gorzka komedia czy czarny humor? - Agnieszka Ratuch (16-11-2009)

Uśmiałam się jak norka czytając z zapałem parafialny biuletyn. Pominę jego tytuł, jak również parafię, która go wydaje. Jak dobrze wiadomo, najważniejsza w życiu Kościoła jest wiara, nadzieja i miłość, więc wierzyłam, że coś tam ciekawego znajdę, moje nadzieje się spełniły, ale z miłością do tego co znalazłam już był kłopot. Refleksje, jakie w tym biuletynie są przedstawione postawiły na baczność moją luzacką godność ateistki.
Czytaj...

Strzeżcie się religijnych strażników moralności - Andrzej Koraszewski (15-11-2009)

Kościół nie zrezygnował dobrowolnie z popierania niewolnictwa, został do tego zmuszony; Kościół nie zrezygnował dobrowolnie z palenia czarownic, został do tego zmuszony; Kościół nie zrezygnował dobrowolnie z zakazu powszechnego nauczania czytania i pisania, został do tego zmuszony; Kościół nie zrezygnował dobrowolnie z oporu przeciw demokratycznym rządom, został do tego zmuszony; Kościół nie zrezygnował dobrowolnie z ukrywania swoich pedofilów przed prawem, został do tego zmuszony. Dzisiejsza, jakże zmieniona w stosunku do czasów średniowiecza, moralność Kościoła nie jest w najmniejszym stopniu jego zasługą.
Czytaj...

Wybredne motyle pokazują, jak jeden gatunek dzieli się na dwa gatunki - Ed Yong (14-11-2009)

Spacerując lasem deszczowym w Ekwadorze możesz natrafić na piękne motyle zwane Heliconius cydno. Bardzo się różnią, jeżeli chodzi o kolory. H.cydno alithea, możesz znaleźć osobniki z białymi lub żółtymi paskami na skrzydłach. Pomimo różnych barw ciągle są jednym gatunkiem... ale pewnie nie na długo. Mimo że te dwie postaci są genetycznie podobne i żyją na tym samym obszarze, Nicola Chamberlain z Uniwersytetu Harvarda odkryła, że jedna z nich - ta o żółtych paskach - chętniej parzy się z motylami o tym samym kolorze.
Czytaj...

Christopher Hitchens i Stephen Fry kontra katolicy - (14-11-2009)

Czy Kościół katolicki jest siłą na rzecz dobra w świecie? Pod tym hasłem BBC World zorganizowała niedawno w Londynie debatę, a bronił tej tezy katolicki biskup z Afryki, John Onaiyekan oraz brytyjska katoliczka, polityk partii konserwatywnej i posłanka do parlamentu - Ann Widdecombe. Przed rozpoczęciem debaty i po jej zakończeniu przeprowadzono sondaż wśród publiczności, więc w tym przypadku o zwycięstwie decydowali słuchacze, a nie sami uczestnicy debaty. Debatę rozpoczyna mowa obrończa biskupa i jak potem pisał jeden z internautów, warto jej było cierpliwie wysłuchać, żeby potem otrzymać nagrodę w postaci wystąpień Hitchensa i Fry'a.
Czytaj...

Czy islam rodzi przemoc? - Amil Imani (13-11-2009)

Jesteśmy podzieleni. Po jednej stronie jest politycznie poprawny rząd, lewicowa prasa głównego nurtu i grupki obrońców islamu. Przekrzykują się wzajemnie zapewniając nas, że mordercy tacy jak major Nidal Malik Hasan, samobójcy detonujący swoje kamizelki z dynamitu w tłumie na jarmarku czy nawet w meczecie to jednostkowe anomalie, zaś islam nie jest odpowiedzialny za ich czyny. Po drugiej stronie są ci, którzy mają dość niezliczonych, codziennych koszmarnych działań podejmowanych na całym świecie pod flagą islamu.
Czytaj...

Złożoność wyjaśniona. Część 6 - Vinod K. Wadhawan (13-11-2009)

Równowaga jest śmiercią, ponieważ równowaga oznacza stan maksymalnej entropii lub nieporządku. Żywe istoty są złożonymi układami, które potrzebują energii na zwalczanie entropii i trzymają się z dala od stanu termodynamicznej równowagi. Bezpośrednim skutkiem dopływu energii do układu będącego w równowadze, jest jego odejście od równowagi. W tym artykule omówię, jak wyłania się złożoność w układach odepchniętych daleko od równowagi.
Czytaj...

Kto zabił patriotyzm? - Łukasz Kołodziej (13-11-2009)

Pewnej części społeczeństwa w biało-czerwonej maskaradzie nie da się przebić. Poprzednia partia zostawiła po sobie pewien uraz wśród młodego pokolenia, nastąpił przesyt tradycyjnej symboliki narodowej i częściowe jej wypaczenie. Wszystkie wydarzenia z pierwszych stron gazet w ciągu ostatnich tygodniu dzieją się z orłem w tle. Dla młodego pokolenia patriotyzmem nie jest przywiązanie do ojczyzny, do symboli i treści ustawowo narzuconych  społeczeństwu. Patriotyzmem jest wyrażenie szacunku dla ludzi, którzy ją tworzyli i którzy zbudowali fundamenty kulturowe abyśmy mogli dzisiaj pisać, tańczyć, śpiewać, czytać, wierzyć, tworzyć to co chcemy i tak jak chcemy i gdzie chcemy.
Czytaj...

Religia i rynek - Amil Imani (12-11-2009)

Niedawno na forum ONZ Organizacja Konferencji Islamskiej (OIC), największa grupa narodów w ONZ, zaproponowała nową rezolucję. Rezolucja ta - O zniesławianiu religii - ma na celu zwerbowanie siły i prestiżu ONZ w obronie religii, wyłączając je spod krytyki, normalnej w dyskusjach, jakie mają miejsce w nie-teokratycznych dziedzinach. Celem rezolucji jest zakneblowanie ust ludziom, by nie wypowiedzieli choć słowa, które religianci mogliby uznać za zniesławiające lub obraźliwe.
Czytaj...

Pamięć o stalinizmie - Arseni Rogiński (11-11-2009)

Od blisko 20. lat 30 października jest w Rosji dniem Pamięci Ofiar Stalinizmu. W tym roku, w wigilię tego, święta prezydent Miedwiediew wygłosił najostrzejsze od czasów Chruszczowa potępienie stalinowskiego terroru. W społeczeństwie rosyjskim pamięć o Stalinie trwa, a o stalinowskim terrorze wielu chętnie by zapomniało. O tym zjawisku w grudniu 2008 roku mówił na konferencji o historii stalinizmu Arsenii Roginski ze stowarzyszenia "Memoriał", które w tym roku otrzymało przyznawaną przez Parlament Europejski nagrodę im. Andreja Sacharowa.
Czytaj...

Materia a świadomość - Daniel Krzewiński (11-11-2009)

Od długiego już czasu ludzie zdają sobie sprawę z tego, że działalność psychiczna łączy się z systemem nerwowym, w szczególności zaś z mózgiem. Co ważne uznawali to również spirytualiści, utrzymując jednak, że właściwy podmiot świadomości stanowi dusza, mózg zaś jest tylko narzędziem, którym dusza się posługuje. W przeciwieństwie do spirytualistów, materialiści twierdzili zawsze, że mózg jest podmiotem myślenia. Aby spór ten rozstrzygnąć, należało zająć się badaniem mózgu i procesów w nim zachodzącym.
Czytaj...

Zanurzeni w kulturze - Radosław S. Czarnecki (11-11-2009)

Zewsząd słychać narzekania na brak więzi społecznych, dezintegrację zbiorowości czy powszechny egoizm bądź partykularyzm. Zamykanie się "w sobie", nie widzenie "Innego" człowieka sprzyja agresji, nienawiści, przemocy. Indywidualizacja wszystkich form życia jest na pewno jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy. Ilustracją tych procesów jest skoncentrowanie się etyki na jednostce, co z kolei sprzyja dalszej subiektywizacji opisu otaczającej nas rzeczywistości.
Czytaj...

Wywoływanie lęku przed szczepieniami przeciwko świńskiej grypie - Harriet Hall (11-11-2009)

Istnieją strony internetowe, na których autorzy z nienajlepszymi notowaniami w kwestii naukowej wiarygodności (np. Joseph Mercola czy Gary Null) odrzucają ideę szczepień. Ruch propagujący wolność "zdrowotną" (Health Freedom movement) chce, aby rządy odrzuciły pomysły ochrony społeczeństwa i aby dały nam pełną wolność do szkodzenia sobie poprzez stosowanie również nietestowanych metod leczenia, tych o udowodnionej nieskuteczności, bezużytecznych, a nawet niebezpiecznych.
Czytaj...

Święto podległości - Andrzej Koraszewski (10-11-2009)

Spotkania z młodzieżą przed 11 listopada są dla mnie niebezpieczne. Przy takich okazjach mam dziwną skłonność przekonywania, że umieranie za niepodległość jest kretyńskim hobby, jeśli nie mamy ochoty na zastanawianie się, co z tą niepodległością właściwie chcielibyśmy zrobić. Szczęśliwi ci, którzy zginęli, bo reszta ma po tym wyłącznie kaca.
Czytaj...

Krzyżować czy nie krzyżować? - Marcin Orliński (10-11-2009)

Szkoła pełni funkcję wychowawczą. Ma więc obowiązek nauczać, że istnieją różne religie i światopoglądy, które funkcjonują na takich samych prawach i nie są z góry uprzywilejowane. Tymczasem symbol religijny w miejscu publicznym może sugerować, że katolicka wizja świata z jakichś względów jest promowana, a więc że być może jest opcją jedynie słuszną. Co więcej, prosty rachunek semiotyczny pozwala stwierdzić, że w ten sposób promowana jest również instytucja Kościoła jako wyroczni w kwestiach społecznych. Przypomina, kto ma być autorytetem moralnym i autorytarnie rozstrzygać, co jest dobre, a co złe.
Czytaj...

Antykrucjata - Joanna Stanisławska, Mariusz Agnosiewicz (10-11-2009)

- Jako ateista chciałbym pobierać edukację pod państwowym godłem, a nie pod krzyżem. Czy Pan Bóg powinien patronować instytucji zajmującej się przyklejaniem znaczków do moich listów? Kiedy mówię o tym ludziom wierzącym, wielu z nich obcesowo rzuca: "Jak ci się tutaj nie podoba, to wynocha do Moskwy!". I faktycznie tak się dzieje, że wiele osób niewierzących opuszcza Polskę, bo całkowicie przestają się z nią utożsamiać. Tyle, że nie wyjeżdżają do Rosji, ale do Wielkiej Brytanii
Czytaj...

Pojęcie nonsensu i jego koncepcje - Tomasz Pawlik (10-11-2009)

Mówimy o bezsensownej sytuacji, absurdalnej decyzji, zastanawiamy się nad bezsensownością świata jaki nas otacza. Skoro słowo to na dobre zagościło w powszechnej mowie, nasuwa się pytanie co kryje w sobie wyraz nonsens, gdzie należy doszukiwać się jego korzeni? Początki nonsensu, odnajdujemy w krótkim sformułowaniu, nie rozumiem. Zbiór wszystkich zdań mogę podzielić na te, które są dla mnie zrozumiałe i na te, których nie rozumiem. Stwierdzenia nie rozumiem nie można jednak traktować na równi, z pojęciem nonsensu.
Czytaj...

Wirusy umysłu – spojrzenie na religię przez pryzmat memetyki - (10-11-2009)

Powyższy tytuł pochodzi z eseju, napisanego przez Richarda Dawkinsa, prekursora memetyki - nauki zajmującej się ewolucją kultury. Choć pojęcie memu Dawkins zaproponował już w roku 1976, koncepcja ta zyskuje na popularności dopiero w latach 90. Wtedy to właśnie powstaje wspomniany wyżej esej, a także książka Richarda Brodiego o prawie identycznym tytule - "Wirus umysłu". Co sprawiło, że Dawkins, znany biolog ewolucjonista, oraz Brodie, informatyk i były pracownik Microsoftu, zainteresowali się tym samym zagadnieniem?
Czytaj...

Negacjonizm AIDS w tygodniku „The Spectator” - Ben Goldacre (09-11-2009)

Mimo międzynarodowego oburzenia, między 2000 a 2005 rokiem RPA wprowadziła prawo oparte na wierze, że HIV nie powoduje AIDS i odmówiła dostarczania właściwych terapii antyretrowirusowych. W dwóch odrębnych badaniach oszacowano, że w tym czasie w RPA zmarło niepotrzebnie około 350 000 ludzi. Powinniśmy także pamiętać, że "uczenie kontrowersji" jest ulubioną taktyką amerykańskich kreacjonistów i ludzi działających przeciwko szczepionkom. Grupy te dobrze wiedzą, że w naszych współczesnych mediach, gdzie "prawda leży po środku, między dwoma ekstremami", wprowadzenie wątpliwości równa się zwycięstwu.
Czytaj...

Wychowaj dziecko na męczennika - (09-11-2009)

Egipscy duchowni w egipskiej telewizji uczą, jak kochać śmierć oraz wyjaśniają, jak i dlaczego trzeba wychowywać dzieci na męczenników i uczyć je nienawiści. Po śmierci w charakterze męczennika czeka na ciebie nieziemski seks z dziewicami przekonanymi, że jesteś najprzystojniejszy na świecie. Jeśli zginiesz jako męczennik dla Allaha, kule, które cię zabiją, będą jak pocałunki aniołów i natychmiast otoczy cię harem najpiękniejszych dziewczyn świata. Twoja rodzina na ziemi będzie z ciebie dumna.
Czytaj...

Czy homeopatia ma cokolwiek wspólnego z mechaniką kwantową? - Andrzej Gregosiewicz (08-11-2009)

Od dawna w środowisku homeopatów panuje opinia, że technologia produkcji "leków" homeopatycznych oraz "skuteczność" ich działania wynika z możliwości przesyłania "informacji leczniczej" (cokolwiek to znaczy) między cząstkami elementarnymi. W wielu periodykach homeopatycznych ukazują się publikacje na temat teleportacji kwantowej, a w trakcie licznych konferencji organizowanych przez homeopatów, ich uczestnicy odmieniają na wszelkie możliwe sposoby takie terminy jak: spin, splątanie, nielokalność itp.
Czytaj...

Podatek Belki, czyli belkowanie polskiego kapitalizmu - Wojciech Rudny (08-11-2009)

Ostatnie reklamy Banku ING sugerują, że w USA zauważono, iż Polacy to oszczędny naród. Polacy oszczędzają. Oczywiście w przeciwieństwie do Amerykanów, którzy żyją na kredyt i w rezultacie więcej wydają niż zarabiają. Nikt jakoś nie zauważył, że w Polsce oszczędzanie jest w ogóle nieopłacalne. Kolejne bowiem ekipy rządzące w wielce przemyślnym poszukiwaniu pieniędzy dla siebie, swoich urzędników i licznych wydatków budżetowych (w tym wojny w Afganistanie "za demokrację waszą i naszą"), zapędziły się aż do naszych kont oszczędnościowych i lokat.
Czytaj...

Złożoność wyjaśniona. Część 5. - Vinod K. Wadhawan (07-11-2009)

Nie ma w nauce prawa, które powiada, że kosmiczna złożoność w ogóle, a ziemska złożoność w szczególe, musi zawsze wzrastać. W rzeczywistości treść tego artykułu, jak również Części 4, powinna była wystarczająco wyjaśnić, że nie możemy nawet zdefiniować stopnia złożoności układu w kategoriach niezależnych od perspektywy i tła obserwatora czy eksperymentatora. Problem potęguje się następnie z powodu faktu, że nie rozumiemy jeszcze dobrze przetwarzania informacji jakie zachodzi w mózgach eksperymentatorów lub ludzi komunikujących sobie wzajemnie informację.
Czytaj...

Po co powstała (samo)świadomość? - Bernard Korzeniewski (06-11-2009)

Moim zdaniem (samo)świadomość jako taka nie pełni u człowieka żadnej biologicznie istotnej funkcji i powstała jedynie jako "produkt uboczny", epifenomen wykształcenia się obwodów neuronalnych leżących u podłoża samonakierowania na siebie ośrodka poznawczego w mózgu. Biologiczno-ewolucyjna funkcja i celowość tego samonakierowania związana jest zapewne z bogatą siecią relacji społecznych, wykształceniem się bogatego języka symbolicznego i być może innymi, nieznanymi jeszcze czynnikami.
Czytaj...

Wspomnienie o Tadeuszu Kotarbińskim (1886-1981) - Daniel Krzewiński (06-11-2009)

Etyka Kotarbińskiego, jaką głosił publicznie, jest etyką laickiego ateisty. Centralnym wzorem tej etyki, jest spolegliwy opiekun ograniczonego kręgu bliskich - rodziny, przyjaciół, znajomych, na którym zawsze można polegać. Każdy, zdaniem Kotarbińskiego, zobowiązany jest tylko do tego, by pomagać, okazywać życzliwość, solidarność, lojalność, nie zaś by ,,miłować, jak siebie samego".
Czytaj...

Nawet diabeł zapłacze… - Kamil Szpyt (06-11-2009)

Siedzieli w bezruchu, ramię przy ramieniu, brat koło brata. Pogoda była naprawdę piękna, co chwilę powiewał delikatny wietrzyk, ochładzając rozgrzane, lipcowe powietrze. Po niebie przesuwały się leniwie chmury, zupełnie nieświadome zachodzących pod nimi zmian. Mężczyźni znajdowali się na wzgórzu Anavan, które górowało nad Świętym Miastem. Nie rosły tutaj żadne drzewa czy krzewy, jedyną roślinność stanowiła wybujała, panosząca się wokoło trawa.
Czytaj...

Asceza średniowieczna - Agata Niegowska (06-11-2009)

Czy rzeczywiście asceza, traktowana jako umartwianie ciała, nieraz doprowadzane do skrajności, była realizacją nakazu, by naśladować życie Chrystusa i towarzyszyć mu w jego cierpieniach? Otóż, jak twierdzi J. P. Roux, życie Jezusa nie wydaje się być życiem ascety. W NT również nie ma wzmianki o tym, jakoby apostołowie sami sobie zadawali cierpienia. Ubóstwo, którego żądał Chrystus, miało być ubóstwem serca, nie zaś pogrążaniem się w skrajnej biedzie! Sam Jezus nie był ubogi, ani jego najbliższe otoczenie. Czym więc wytłumaczyć chrześcijańskie upodobanie do cierpienia?
Czytaj...

Widok z Vanuatu na zmianę klimatyczną - Bjørn Lomborg (05-11-2009)

Wyzwanie globalnego ocieplenia pochłania uwagę polityków na całym świecie. Poniższy artykuł jest częścią serii przed grudniową konferencją w Kopenhadze o tym, jak zwykli ludzie w różnych krajach patrzą na tę sprawę: Większość szacunków sugeruje, że globalne ocieplenie narazi na ryzyko malarii dodatkowe 3% populacji Ziemi do roku 2100. Jeśli zainwestujemy w najbardziej skuteczne, globalne cięcia emisji - zaprojektowane do utrzymania wzrostu temperatury poniżej dwóch stopni Celsjusza - będziemy wydawać potężne 40 trylionów dolarów rocznie do roku 2100. Według tego najlepszego scenariusza, zredukujemy populację zagrożoną o zaledwie 3 %.
Czytaj...

Boski Zapychacz, czyli wojna religijno-naukowa pod flagą Stwórcy - Krzysztof Kotecki (04-11-2009)

27 i 28 października miały miejsce w Poznaniu dwa wykłady prof. Richarda Carharta, emerytowanego już wykładowcy uniwersytetu w Chicago: "Czego uczymy się o Bogu prowadząc badania naukowe?" i "Czy nauka wyklucza zdarzenia nadnaturalne?". Wykłady te były na tyle zbliżone tematycznie, że można śmiało omówić je razem. Gospodarzem było Chrześcijańskie Forum Pracowników Naukowych, co w moim mniemaniu wpłynęło pozytywnie na spotkania, ośmielę się stwierdzić, że jeśli chodzi o jakość to w stosunku do wykładów organizowanych przez Biblijne Towarzystwo Kreacjonistyczne to poprzeczka przesunęła się zdecydowanie do góry.
Czytaj...

Zabierzcie sobie swoich bigotów i męskich szowinistów - Andrzej Koraszewski (04-11-2009)

Watykański ekumenizm ukazał ostatnio swoje dobroduszne oblicze, kiedy Benedykt XVI zatwierdził nowe zasady ułatwiające anglikanom przechodzenie do Kościoła katolickiego. Nie chodzi tu już o pojedynczych wiernych czy kapłanów, ale o całe stada owieczek na bezdrożach, które dałoby się zwabić na własne pastwiska. Stolica apostolska gotowa jest stworzyć odrębne, dostosowane struktury dla byłych anglikanów. Jak łatwo się domyśleć, bez celibatu dla nawróconych anglikańskich pastorów, co ma swoje liczne precedensy, chociażby w postaci Kościoła greko-katolickiego, o który inni prawosławni do dziś mają w sercu urazę.
Czytaj...

Muzułmańskie karykatury antyterrorystyczne - E. Glass (03-11-2009)

Islamski terroryzm uderza wielokrotnie silniej w społeczeństwa muzułmańskie niż w społeczeństwa zachodnie. Nie ma dnia bez zamachów w Iraku, terroryści w Afganistanie zabijają częściej swoich rodaków niż żołnierzy zachodnich, ostatnio coraz częściej celem zamachów terrorystycznych jest ludność w Pakistanie, w Gazie organizacja Hamas niedawno zaatakowała wiernych w meczecie, granica Arabii Saudyjskiej z Iranem jest pilnie strzeżona w obawie przed irańskimi zamachowcami. 27 sierpnia 2009 roku zamachowiec samobójca próbował dokonać zamachu na saudyjskiego zastępcę ministra spraw wewnętrznych do spraw bezpieczeństwa księcia Muhammada bin Naifa, który jest odpowiedzialny za saudyjską kampanię skierowaną przeciwko Al -Kaidzie.
Czytaj...

Ulrike Meinhof i rewolucyjny zwrot - Marcin Punpur (02-11-2009)

Lata sześćdziesiąte w Niemczech Zachodnich to epoka cudu gospodarczego i dynamicznej modernizacji. Rozwój ekonomiczny był nie tylko środkiem bogacenia się coraz liczniejszej klasy średniej, ale także narzędziem terapeutycznym służącym wyparciu nazistowskiej przeszłości. Denazyfikacja miała charakter prowizoryczny, kończąc się w zasadzie na pokazowych procesach norymberskich. Starsza generacja milczała o swym narodowosocjalistycznym zaangażowaniu, a ludzie dawnego aparatu władzy przejęli stanowiska w biznesie i polityce. Najlepszym tego dowodem była nominacja byłego wysoko postawionego nazisty - Kurta Georga Kiesingera - na kanclerza RFN w 1966 r.
Czytaj...

Wybory w Afganistanie - Andrzej Koraszewski (01-11-2009)

Wszyscy obserwatorzy niedawnych wyborów prezydenckich w Afganistanie zgodnie twierdzili, że w niczym nie przypominały one wyborów uczciwych. Po wielu sporach rządząca partia Karzaia zgodziła się, że może nie wszystko było w porządku i że być może dotychczasowy prezydent nie uzyskał wystarczającej liczby głosów do ogłoszenia zwycięstwa. W tej sytuacji zdecydowano się na drugą turę, która powinna się odbyć 7 listopada, ale chyba jednak się nie odbędzie.
Czytaj...

Czy ludzie nadal ewoluują? - Jerry Coyne (01-11-2009)

Zawsze, kiedy mam publiczny wykład o ewolucji, ktoś zadaje mi pytanie: "Czy nadal ewoluujemy?" Ludzie chcą wiedzieć czy nasz gatunek zmienia się. Wiele genów, które zostałyby wyeliminowane, trwa. Jestem krótkowidzem i nie byłbym dobrym myśliwym. Geny krótkowidztwa niewątpliwie akumulują się w naszym gatunku. Tak więc pod pewnymi względami degenerujemy się genetycznie. Jak długo jednak istnieją źródła śmiertelności- i odmiany genetyczne na nie oporne - będziemy ewoluować. Na przykład w Afryce tysiące dzieci rocznie umiera na choroby zakaźne. Jest wysoce prawdopodobne, że geny dające odporność na te choroby stają się liczniejsze.
Czytaj...

Sekwencjonowanie genomu zmienia błędną diagnozę wady genetycznej - Ed Yong (01-11-2009)

Historia rodziny Baby T sugerowała, że cierpi on z powodu wady genetycznej, a jego lekarz uznał, że jest to zespół Barttera. By się upewnić, pobrali próbkę krwi chłopca i wysłali ją tysiące kilometrów do laboratorium Uniwersytetu Yale celem przeprowadzania testów genetycznych. Dokładne przeskanowanie genomu chłopca ujawniło prawdziwy powód jego choroby - inną chorobę genetyczną zwaną wrodzonym niedoborem laktazy (CLD). Był to pierwszy przypadek, gdy choroba została zdiagnozowana dzięki sekwencjonowaniu ludzkiego genomu i oznacza on dramatyczną premierę nowej technologii genetycznej zwanej całościowym sekwencjonowaniem egzotu, rozwiniętej przez Murima Choi i innych badaczy z Yale.
Czytaj...

Homo sovieticus – spór o człowieka - Patrycja Walter (31-10-2009)

Dramat homo sovieticusa rozgrywa się w dwóch aktach. Pierwszy akt przypada na okres sprzed upadku systemu - powiedziałabym, że homo sovieticus pozostaje w błogiej nieświadomości. Przypomina to niewinny sen bez cienia odpowiedzialności za własne czyny, myśli, bez konieczności podejmowania skomplikowanych wyborów życiowych czy moralnych. Wszystko jest proste. Akt drugi rozpoczyna się z chwilą, gdy system totalitarny wypiera, nazwijmy to, system wolności. Homo sovieticus zostaje gwałtownie wyrwany ze spokojnego snu. Nagle w jego nieprzygotowane ramiona wpychana jest wolność.
Czytaj...

Chrzest Konstytucji - (30-10-2009)

Kilka dni temu zapanowało poruszenie opinii publicznej nierozumnym zachowaniem pewnego prokuratora, który w piśmie do oskarżonego powołał się na naruszenie przezeń Dekalogu. Wypada więc przypomnieć w jaki sposób argumentowali nasi sejmowi konserwatyści w projektach zmiany najwyższego aktu prawnego Rzeczypospolitej: "Warto w tym miejscu przytoczyć słowa Sługi Bożego Ojca Świętego Jana Pawła II wygłoszone podczas homilii w Kaliszu (...), a także słowa wygłoszone podczas homilii w Łowiczu w dniu 14 czerwca 1999 r. (...) Kardynał Stefan Wyszyński, Prymas Tysiąclecia powiedział: (...) Zgodnie z Katechizmem Kościoła Katolickiego: (...)".
Czytaj...

Materializm a spirytualizm - Daniel Krzewiński (30-10-2009)

Człowiek, który pragnie zrozumieć otaczający go świat, staje przed bardzo ważnym problemem, a mianowicie, czy materialny świat, składający się z rzeczy dostępnych nam bezpośrednio i oddziałujących na nasze zmysły, jest jedyną rzeczywistością, czy też jak twierdzą niektórzy, poza nią znajduje się inna niematerialna rzeczywistość, coś ukrytego i niedostępnego dla wzroku i słuchu, w dodatku rzeczywistość ta jest zupełnie odmienna od przedmiotów jakie obserwujemy w życiu codziennym.
Czytaj...

Galerianki, czyli o niskiej i wysokiej kulturze (współ)życia - Elżbieta Binswanger-Stefańska (30-10-2009)

O ile, owszem, czasami chodzi jeszcze o zapewnienie sobie podstawowego bytu, o tyle raczej jest wręcz odwrotnie w porównaniu z prostytucją wynikającą z biedy i niewiedzy poprzednich wieków. Dziś dziewczęta finansują sobie studia z tak pozyskanych pieniędzy. Studia, książki, kosmetyki, ubrania... I tak doszliśmy do najnowszej odmiany prostytucji, prostytucji ery konsumpcji. Napędzana nadprodukcją i reklamami konsumpcja szybko przybiera formę rozbuchaną, konsumpcjonizmu. Już nie wystarczy "mieć", hasło czasów to "zmieniać".
Czytaj...

Lud, motłoch, motłoszenie - Jerzy Drewnowski (29-10-2009)

Elity umysłowe na ogół głoszą, iż tak zwane masy nie są i nie będą nigdy zdolne do kierowania sobą. Rzecz to zresztą tym niebezpieczniejsza, że w obecnej epoce globalnej retenebracji mamy po raz kolejny w dziejach szczególne powody ku temu, by wiarę w suwerenny lud utracić w istotnej mierze: programowe i zmasowane przywracanie społeczeństw do stanu niedorosłości, umacniającej oligarchiczny porządek zawłaszczania, ma szansę na dopasowanie rzeczywistości do jej ideologicznych obrazów.
Czytaj...

Więź społeczna i dziedzictwo przesądów - Andrzej Koraszewski (28-10-2009)

O więzi społecznej pisze się współcześnie mało, chociaż w mojej młodości była gwoździem kilku socjologicznych sezonów. Trudno o wątpliwości, że nasze myślenie podporządkowane jest grupie, a nasza zdolność formułowania samodzielnych sądów ograniczana jest przez język, przez przekaz wizji świata w wielopokoleniowej tradycji, przez częstotliwość występowania pewnych opinii w danym środowisku, a wreszcie przez niebezpieczeństwo ostracyzmu ze strony środowisk, z którymi jesteśmy związani emocjonalnie i od których jesteśmy uzależnieni materialnie.
Czytaj...

Złożoność wyjaśniona. Część 4. - Vinod K. Wadhawan (28-10-2009)

Natura informacji. Stopień złożoności układu może być z grubsza zdefiniowany jako ilość informacji potrzebnej do zdefiniowania budowy i funkcji tego układu. Ale co rozumiemy przez "informację"? W tym artykule wprowadzam podstawy teorii informacji, naświetlam odwrotność związku między informacją a entropią i omawiam komputacyjną naturę wszystkich zjawisk naturalnych.
Czytaj...

Kinezjologia edukacyjna czyli nasz pierwszy kontakt z pseudonauką w szkole - Tomasz Witkowski (28-10-2009)

Historia twórcy kinezjologii edukacyjnej zaczyna się niczym łzawa opowieść wyjęta wprost z czasopism dla kobiet. Chłopiec imieniem Paul cierpi na dysleksję. Ma kłopoty w nauce, naśmiewają się z niego rówieśnicy. W końcu, niezwykle po amerykańsku, postanawia wziąć los w swoje ręce. Zaczyna eksperymentować ze sobą, ćwiczyć. W wyniku tych prób wypracowuje metodę, która pozwala mu poradzić sobie z własną słabością i dzięki temu przezwycięża dysleksję. Dziś kinezjologia edukacyjna jest przykładem pseudonauki, która pomimo zmasowanej krytyki naukowej nadal świetnie się rozwija. W Polsce rozgościła się głównie w obszarach nauczania przedszkolnego, wczesnoszkolnego i w terapii psychologiczno-pedagogicznej. Funkcjonuje tam z błogosławieństwem Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Czytaj...

Lekcja wyniesiona z Kabulu - Phyllis Chesler (27-10-2009)

Jest już niemal rok 2010 i wielu muzułmanów (i ich zachodnich sympatyków) nadal zaprzecza, że islam lub muzułmanie są w jakikolwiek sposób odpowiedzialni za zbrodnie przeciwko ludzkości, które popełniają - a większość z nich przeciwko innym muzułmanom. Twierdzą oni, że to Izrael ich do tego zmusił, że zmusiły ich do tego obnażone, zachodnie kobiety, szczególnie te z nagimi twarzami w mundurach bojowych (w Kuwejcie). Żydowska i zachodnia obecność na świętej muzułmańskiej ziemi, obrazy przekazywane przez satelity telewizyjne i przez Internet zmusiły bin Ladena do obrony honoru ummah przed zdeprawowanymi wartościami Zachodu.
Czytaj...

Niemowlęta dopasowują słowa do ludzkich twarzy, a krzyki małp do małpich twarzy - Ed Yong (27-10-2009)

Dzieci prawdopodobnie mają wrodzoną zdolność przewidywania typów odgłosów, które łącza się  z określonymi wizerunkami i vice versa. Anatomia kształtuje dźwięki zawołań w "audio-podpisy", które są charakterystyczne dla każdego gatunku. Ludzkie struny głosowe nie mogą wytworzyć tego samego repertuaru dźwięków, co małpy i odwrotnie. Małpy mogą wytwarzać dźwięki o szerszej skali częstotliwości niż ludzie, ale dzięki innowacjom w budowie naszych ust i języka, jesteśmy lepsi we wprowadzaniu niewielkich zmian w dźwiękach w obrębie naszego węższego zakresu.
Czytaj...

Heraklit z Efezu - Daniel Krzewiński (27-10-2009)

Ogromną sławą cieszy się przypisywane Heraklitowi powiedzenie: ,,wszystko płynie". Stwierdzenie ogólnej płynności rzeczy, oraz zmienności zjawisk, jest zasadniczym elementem poglądu Heraklita. Wszystko płynie, wszystko się zmienia, nie ma nic stałego. Dla wyrażenia tej myśli Heraklit ucieka się do obrazowego porównania ulegającego zmianom wszechświata, z płynącą rzeką. Ruch jest właściwy wszystkiemu co istnieje. Cała natura bez przerwy zmienia swój stan.
Czytaj...

Zombi będą ucztować na Karen Armstrong przez słomkę - PZ Myers (25-10-2009)

Nie sprzeciwiam się religii dlatego, że uważam wszystkich jej wyznawców za ludzi dosłownie odczytujących pisma święte lub za przeciwników nauki; wiem, że większość myśli mętnie lub są pragmatycznymi oportunistami, którzy chętnie używają produktów nauki i inżynierii bez wielkiej troski o procesy, które potrzebne były, by je rozwinąć. Uważam religię za wroga nauki, ponieważ powoduje ona krótkie spięcie myśli krytycznej i daje wierzącym ucieczkę w zabobony. Jak długo religia uczy, że odpowiedzi na kwestie realnego świata można znaleźć w objawieniu, autorytecie i interpretacji świętych tekstów, tak długo wiara jest nieprzyjazna wobec naukowego myślenia.
Czytaj...

Czym różnią się republikańska i liberalna wizja społeczeństwa obywatelskiego? - Patrycja Walter (25-10-2009)

Liberałowie postulują budowę społeczeństwa obywatelskiego, gdyż tylko ono może zrównoważyć siłę państwa. Akcentują, że wspólnota składa się z wolnych jednostek o różnych przekonaniach, wyznaniach, światopoglądach, współistniejących ze sobą w ramach prawa i szanujących się nawzajem. Jednostka - liberalna jest wolna, rozumna moralnie i autonomiczna, zaś jednostka komunitarianów - jest zakorzeniona we wspólnocie i jest produktem socjalizacji. Dla liberałów zbiorowość jest wtórna wobec jednostki, dla komunitarianów, wspólnota jako pierwotna kształtuje tożsamość jednostek. Społeczeństwo w koncepcjach liberalnych to zatem sieć wzajemnych współzależności i interakcji między jego członkami, którego podstawowym zadaniem jest zapewnienie wolności indywiduum, poprzez pewien katalog zasad współistnienia, który zapobiega samowoli, chaosowi czy tyranii.
Czytaj...

Ida znokautowana - Jerry Coyne (24-10-2009)

Jeśli śledziliście blogi o ewolucji, to wiecie, że odkrywcy skamieliny cudownego naczelnego, Darwinius masillae, ogłosili, iż jest to kluczowa "forma przejściowa" w ewolucji człowieka: ogniwo łączące dwie główne gałęzie ewolucyjne naczelnych, z jednej strony antropoidów, a z drugiej lemurów i lorisów. Wielu blogerów, którzy przeczytali pierwszy artykuł, miało wątpliwości, stwierdzając, że analiza filogenetyczna jest zbyt wyrywkowa. No cóż, wygląda na to, że blogerzy mieli rację, a naukowcy, którzy opisali Idę, mylili się.
Czytaj...

Raport o Rozwoju Społecznym w Państwach Arabskich - Nimrod Raphaeli (23-10-2009)

ONZ-owska komórka badawcza ds. rozwoju wydała piąty tom w serii "Raport o Rozwoju Społecznym w Państwach Arabskich" (Human Development Report) autorstwa intelektualistów i uczonych z krajów arabskich, którzy nie mają szans na to, by ich głos był wysłuchany we własnych krajach. We wstępie autorzy ubolewają nad faktem, że w siedem lat po publikacji pierwszego HDR (2002) "linia spadku prześledzona w tej analizie mogła się pogłębić". Obecny HDR jest nastawiony na ustalenie, dlaczego przeszkody rozwoju społecznego "okazały się tak oporne".
Czytaj...

Jan Duns Szkot i konstruktywny krytycyzm w filozofii średniowiecznej - Daniel Krzewiński (23-10-2009)

Jan Duns Szkot przyznaje rozumowi samodzielność i w filozofii widzi zwartą przedmiotowo i metodycznie dyscyplinę, dla której jedynym kryterium pozostaje rozum. Ile więc razy wypowiada się on jako filozof, tyle razy ściśle przestrzega zasady, by nie wykraczać poza dane doświadczalne i posługiwać się jedynie metodą racjonalnego myślenia przy ich ujmowaniu. Równocześnie nie dopuszcza, aby teolog bez zastrzeżeń usłużebniał sobie filozofię, a filozof wkraczał w obręb teologii.
Czytaj...

Śmiertelna spirala - Colin Brewer (22-10-2009)

Dla mnie jednak najrozkoszniejszą ironią był zawsze sposób, w jaki przeciwnicy aborcji ujawniają swoją fundamentalną nieuczciwość i hipokryzję w małej sprawie milionów bardzo maleńkich "nienarodzonych dzieci" (lub potencjalnych Beethovenów, jak imputują niektórzy), które są - by użyć ich określenia - mordowane co roku przez działania środków antykoncepcyjnych, szczególnie, choć nie wyłącznie, wkładki domacicznej (IUD) czyli "spirali". Rozkoszność ironii wzrasta, ponieważ część tej nieuczciwej argumentacji (chociaż bez żadnej hipokryzji) powtarzana jest czasem przez zwolenników wolności wyboru przez kobietę.
Czytaj...

Wielowymiarowość filozofii Stanisława Brzozowskiego - Radosław Paweł Wiśniewski (22-10-2009)

Filozofii Brzozowskiego nie sposób jednoznacznie sklasyfikować, nie da się jej zamknąć w jakichkolwiek ramach. Okresy identyfikacji autora Idei z nietzscheanizmem, marksizmem, z filozofią pracy czy z ideami Sorela, były wprawdzie bardzo emocjonalne i głębokie, ale zawsze przejściowe, służyły jako kolejny szczebel ku urzeczywistnianiu jego własnych intelektualnych projektów. Ryzykownie jest też określać Brzozowskiego mianem modernisty, czy przedstawiciela Młodej Polski, gdyż wtedy znaczyłoby to, że cały dorobek filozoficzny polskiego myśliciela da się sprowadzić do zamkniętej już epoki, że nie można w nim dostrzec jakichkolwiek odniesień do współczesności.
Czytaj...

Delegalizacja Obozu Narodowo-Radykalnego - Maciej Twardowski (22-10-2009)

13 października doszło do bezprecedensowego wydarzenia. Sąd Rejonowy w Opolu zdelegalizował Obóz Narodowo-Radykalny z Brzegu. Mainstreamowe media bardzo szybko podjęły temat, niemal natychmiast dochodząc do jednoznacznej konkluzji - że stało się dobrze. Zastanawiam się jednak, czy jest to do końca słuszne, czy święcenie zwycięstwa nad nacjonalistycznym ekstremizmem nie może okazać się w tym kontekście myśleniem życzeniowym lub dziecięcą naiwnością.
Czytaj...

Obnośne sado-maso - Mariusz Agnosiewicz (21-10-2009)

W założeniu ascetyczny i pokutny ruch na pograniczach Kościoła nie zdołał utrzymać swojego charakteru i wkrótce przerodził się w swoje całkowite przeciwieństwo: ruch seksualnego wyzwolenia. Sadomasochistyczna natura seksualna nie jest jakąś marginalną dewiacją, ale pojawia się u bardzo wielu osób, choć tylko u niektórych znajduje swą ekspresję. W słynnych badaniach seksualności ludzkiej Kinseya aż 22% mężczyzn i 12% kobiet przyznało, że reaguje podnieceniem na opowiadania zawierające treści sadomasochistyczne. 55% mężczyzn i 50% kobiet stwierdziło, że reaguje seksualnie na gryzienie. Badacze zajmujący się zjawiskiem sadomasochizmu szacują dziś, że ok. 10% ludzi stosuje praktyki sadomasochistyczne. Aktualnie sadomasochizm w większości krajów traktowany jest jako zaburzenie seksualne, choć w 2009 roku Szwedzi usunęli je z krajowej klasyfikacji chorób.
Czytaj...

Złożoność wyjaśniona. Część 3 - Vinod K. Wadhawan (21-10-2009)

W samym momencie Wielkiego Wybuchu i wkrótce potem było bardzo mało lub w ogóle nie było złożoności. Dlaczego więc widzimy tak wiele złożoności wokół nas? I dlaczego złożoność wzrasta nieustannie? Odpowiedzi na te pytania wymagają nieco pracy przygotowawczej, szczególnie jeśli chcemy uniknąć niewyjaśnionego żargonu. Przeprowadzam tę pracę przygotowawczą w tym i w kilku następnych artykułach z tej serii. Wyjaśnieniem powodu nieustannego wzrostu złożoności naszej ekosfery jest to, iż Słońce bombarduje ją energią z niską entropią lub energią wysokiej jakości.
Czytaj...

Mrówki rozprzestrzeniają kolektywną odporność poprzez kontakt - Ed Yong (21-10-2009)

Wyobraź sobie, że dostajesz silnego przeziębienia, ale i tak odważnie decydujesz się pójść do pracy. Zamiast w żartach zakrywać usta i drwiąco trzymać się od ciebie z daleka, twoi koledzy zachowują się całkowicie normalnie, a niektórzy z nich zaczynają cię nawet o ciebie ocierać. Jest to dziwny scenariusz, ale nie w przypadku mrówek. Olbrzymie kolonie i zintensyfikowaną współpraca mrówek powoduje, że są to dobre środowiska do rozwoju pasożytów i infekcji. Choroby zakaźne w ściśle powiązanych koloniach są kłopotliwe i nie jest zaskoczeniem, że owady społeczne wyewoluowały sposoby na zatrzymywanie rozprzestrzeniania się infekcji.
Czytaj...

Kreacjoniści w Polsce - Krzysztof Kotecki (21-10-2009)

Wiele nieporozumień na linii kreacjoniści-ewolucjoniści bierze się niewątpliwie z braku zainteresowania tym, co druga strona ma do powiedzenia. Dlatego, by nie powielać tak poważnego błędu, jak usłyszałem, że w Poznaniu odbędzie się wykład pod jakże wciągającym hasłem "Czego Darwin nie wiedział" uznałem, że warto się pofatygować. Nim udałem się na samo spotkanie, odwiedziłem stronę internetową informującą o spotkaniu. Można tam było znaleźć zdjęcie zaproszonego gościa, dr. Geoffa Barnarda, biochemika z Cambridge, notkę o tym, że organizatorem spotkania jest Biblijne Towarzystwo Kreacjonistyczne i szczerze mówiąc niewiele więcej użytecznych informacji. Nie zrażony takim brakiem danych udałem się na spotkanie, zainteresowany tym, co kreacjoniści mogą nowego nam powiedzieć.
Czytaj...

Były przewodniczący Human Rights Watch krytykuje tę organizację - Robert Bernstein (20-10-2009)

Jako założyciel Human Rights Watch i przez 20 lat jej aktywny przewodniczący, obecnie zaś emerytowany, honorowy założyciel-przewodniczący, muszę zrobić coś, czego nigdy nie przewidywałem: muszę publicznie przyłączyć się do krytyków tej organizacji. Od początku misją Human Rights Watch było zmuszanie zamkniętych społeczeństw do otwierania się, głoszenie podstawowych wartości i wspieranie dysydentów. Ale ostatnie raporty HRW o konflikcie izraelsko-arabskim pomagają tym, którzy chcą zamienić Izrael w pariasa.
Czytaj...

Racjonalizm jako religia - Andrzej Koraszewski (20-10-2009)

Co i rusz albo czytam, albo słyszą, że ateizm to tylko inna religia, racjonalizm to też religia, wierzycie w naukę itp. itd.. Bardziej uczeni w wikipedii marszczą intelektualnie czoła i powiadają, że racjonalizm to religijny scjentyzm. No i masz babo placek. Kiedy takie cosik głosi stworzenie głęboko religijne, sprawa wydaje się jasna - wyuczony do pogardy dla wszelkich innych religii wyznawca religii prawdziwej (czyli odziedziczonej po dziadkach) ma powody, by sądzić, że każda istota ludzka posiada wiarę religijną, ale niektórych dziadkowie zbłądzili, więc ich wnukowie wierzą w złego boga i pójdą do piekła, a innych znowu szatan zwiódł z bożej drogi i jeszcze bardziej za swoje dostaną.
Czytaj...

Emisje – szukanie winnych - Bjørn Lomborg (20-10-2009)

Panika szerzy się wśród działaczy na rzecz drastycznych cięć emisji dwutlenku węgla. Zaczyna być oczywiste, że szeroko roztrąbione spotkanie w Kopenhadze w grudniu tego roku nie dostarczy wiążącej umowy międzynarodowej, która doprowadziła by do istotnej zmiany w kwestii globalnego ocieplenia. Po wzniosłej retoryce i wielkich obietnicach politycy rozpoczęli szukanie winnych. Kraje rozwijające się obwiniają o brak postępu kraje bogate. Wielu obwinia USA, które przed spotkaniem w Kopenhadze nie będą miały gotowych przepisów prawnych o ustalaniu limitów i handlu emisjami (cap-and-trade).
Czytaj...

List otwarty rolników w sprawie GMO - (20-10-2009)

Rolnicy jak i Organizacje, które ich reprezentują - Stowarzyszenie "Koalicja Na Rzecz Nowoczesnego Rolnictwa", Polski Związek Producentów Kukurydzy, Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych, nie mogą patrzeć obojętnie na tych, którzy nie przedstawiają faktów dotyczących uprawy kukurydzy z genem MON 810bt , siejąc grozę i niepokój wśród rolników, a przede wszystkim konsumentów, którzy chcą mieć żywność zdrową, dostępną i tanią. Poniżej publikujemy list trzech organizacji rolniczych do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego oraz Ministra Środowiska Macieja Nowickiego.
Czytaj...

Modlitwa przed dzwonkiem - Monika Stogowska (19-10-2009)

Rzecz nie jest szeroko rozgłaszana. Na którejś przerwie przypadkowo podsłuchałam rozmowę koleżanek: - Ale ja tam muszę coś mówić, przedstawić się, czy coś? - dopytywała się jedna. - Nie, co ty, tam jest fajnie, bardzo przyjazna atmosfera, spodoba ci się - uspokajała druga. Myślałam wtedy, że chodzi o spotkanie jakiegoś kółka filozoficznego. Jednak po chwili ktoś wyjaśnił nieobecność dziewczyn: poszły się modlić. Odpowiedzi na pytanie szukam u Moniki, koleżanki z klasy, która niedawno zaczęła odwiedzać modlitewną salę na przerwach. Mówi, że o spotkaniach dowiedziała się jeszcze przed rozpoczęciem nauki w czwórce - w czasie wiosennych rekolekcji, od znajomych ze Wspólnoty Odnowy w Duchu Św.
Czytaj...

Zróżnicowanie psiej sierści, odkrycie dziedziczenia - (19-10-2009)

Sztuczna selekcja stosowana przez dziewiętnastowiecznych hodowców była dla Darwina kluczem do zrozumienia selekcji naturalnej jako siły, która potrafi spowodować pozornie ukierunkowane zmiany ewolucyjne. I wytłumaczenie to jest o wiele bardziej przekonujące niż cokolwiek, co są w stanie wymyślić zwolennicy kreacjonizmu. Choć psy i ludzie żyją razem od około 15 000 lat, "chów" psów jest bardzo świeżym wynalazkiem - liczącym sobie niespełna 200 lat. Kiedy mówimy o psiej sierści, w ciągu kilkuset lat sztuczna selekcja wyłącznie trzech genów zaowocowała niezwykłą różnorodnością fenotypów.
Czytaj...

Chrześcijańska prawica: przydawanie konserwatyzmowi złej sławy - Edmund Standing (19-10-2009)

Konserwatyzm nie opiera się na szalonych zasadach, religijnym fundamentalizmie ani pseudonauce. Jednak ten rodzaj konserwatyzmu znowu daje znać o sobie po wyborze demokratycznego prezydenta. Jest to haniebne i głęboko zawstydzające i nie wróży dobrze przyszłości sensownego konserwatyzmu w USA. Butterflies & Wheels w przeglądzie nowości dał link do artykułu o amerykańskiej "konserwatywnej" alternatywie do Wikipedii, miejscu nazwanym 'Conservapedia', które chełpi się tym, że jest "wiarygodną encyklopedią".
Czytaj...

Postawa religijna socynian w konfrontacji z rzeczywistością późnej Reformacji - Jerzy Kolarzowski (18-10-2009)

Dla socynian ich odrębna religia miała podobnie ważkie znaczenie jak dla innych odłamów protestantyzmu luteran czy kalwinistów. Na ich ukształtowaną religię składał się system podstawowych treści, formujący wszechobejmujące trwałe nastroje i motywacje, którym nadano status takiej faktyczności, że nastroje te i motywacje stawały się rzeczywiste. Socynianie akceptowali cywilizacyjno-kulturowe zdobycze zarówno Renesansu jak i Reformacji i uważali, że nie można ich od siebie oddzielić. W imię przyszłości z tradycji chrześcijańskiej pozostawili zaledwie kilka koniecznych prawd do wierzenia i Pismo Święte traktowane jako wyłączny fundament ich religijności.
Czytaj...

Darwinopterus i mozaikowa, modularna ewolucja - PZ Myers (18-10-2009)

U pterodaktyli czaszki najpierw wyewoluowały wyspecjalizowaną morfologię, a procesy ewolucyjne ukształtowały ciało później. Podobną zasadę widzimy w akcji także w linii rodowej hominidów, ale zmiany następowały odwrotnie. Najpierw rozwinęliśmy dwunożność w gatunkach takich jak Ardipithecus i Australopithecus, a specjalizacja naszych czaszek (do pomieszczenia tego wielkiego mózgu, z którego jesteśmy tacy dumni) przyszła później.
Czytaj...

Popularność szarlatanerii w obliczu nieskuteczności polskiej służby zdrowia - Maciej Twardowski (18-10-2009)

Medycyna to prawdopodobnie jedna z najbardziej racjonalnych dziedzin nauki. Wszakże to od związanej z nią odkryć w dużym stopniu zależy nie tylko postęp cywilizacyjny, ale przede wszystkim jakość naszego życia. Dzięki dokonaniom pokoleń lekarzy cywilizacja ludzka uczyniła ogromny krok naprzód. Niestety doświadczenie dnia codziennego wskazuje na spory dysonans między nauką jako taką, a tworem zwanym szumnie polską "służbą zdrowia".
Czytaj...

Wywiad z Russellem Blackfordem i Udo Schüklenkiem - Tauriq Moosa (18-10-2009)

Nie wątpię, że niektórzy ateiści potrafią być uparci lub zadufani, jak każdy inny, ale wyrażenie, którym naprawdę gardzę, to "fundamentalistyczny ateista". Fundamentalistycznym ateistą musiałby być ktoś, kto trzyma się dosłownie czegoś podobnego do księgi świętej, także w obliczu dowodów. No dobrze, mogą istnieć tacy ateiści gdzieś w świecie (może na przykład doktrynerscy marksiści), ale są oni rzadkością. Są bardzo nietypowi dla tego, co widzimy w obecnej fali otwartego ateizmu, reprezentowanego przez ludzi takich jak Dawkins i Dennett. Na ogół ludzie zostają ateistami z powodu braku dowodów dla pewnych przekonań religijnych lub z powodu istnienia pozytywnych dowodów przeciwko pewnym przekonaniom.
Czytaj...

Polański i nieprzedawnianie - Dominique Strebel (17-10-2009)

Sprawa Polańskiego postawiła społeczeństwo szwajcarskie przed pytaniem: Czy jest sens jeszcze dziesiątki lat po popełnionym czynie bezwzględnie ścigać winnego? Mimo że ofiara chce zapomnieć i spoglądać w przyszłość. I mimo, że dziś 76-letni winny tamtego czynu przez 32 lata nie zrobił niczego niegodnego z prawem - i tym samym prawdopodobnie nie stanowi zagrożenia społecznego przez resztę życia. Więc co jest celem takiego bezwzględnego ścigania? Najczęściej służy to tylko potrzebie zemsty ze strony społeczeństwa
Czytaj...

Znaturalizujmy estetykę - Denis Dutton (17-10-2009)

Bell mylił się śmiertelnie. Nie tylko odnośnie tego, czy jesteśmy predysponowani do zwracania uwagi na tematykę obrazów; jako gatunek mamy uporczywą skłonność do preferowania niektórych tematów bardziej od innych. Wyrobionym modernistom fakt ten może nie przypaść do gustu, podobnie jak postmodernistycznej załodze, która kładzie nacisk na redukowanie wszystkiego do polityki ekonomicznej, rasowej lub genderowej. Ale znajomość naturalnych podstaw estetycznej reakcji jest czymś, czego, jako profesja, raczej nie możemy sobie pozwolić ignorować.
Czytaj...

Od religii do racjonalizmu - Andrzej Zastawny (17-10-2009)

Wychowany w wierze rzymsko-katolickiej, byłem bardzo wierzący i skrupulatnie przestrzegałem praktyki obowiązujące wiernych. Tak też wychowałem moje dzieci. Pierwszym istotnym momentem, kiedy formułowałem świadomie światopogląd, były pierwsze lata studiów w drugiej połowie lat 50., kiedy uczęszczałem na obowiązkowe zajęcia z marksizmu-leninizmu. Miałem obowiązek zapoznać się z wybranymi fragmentami prac Engelsa, chyba Materializm a empiriokrytycyzm, albo Materializm dialektyczny. Wtedy doszedłem do konstatacji, że problem, co jest pierwotne - duch czy materia, jest problemem aksjologicznym, nie do rozstrzygnięcia na drodze naukowej, i wolę wierzyć w ducha niż w "kamień". Dopiero w czasie przedemerytalnym sięgnąłem innej literatury zajmującej się tymi sprawami.
Czytaj...

Ile kosztuje wykształcenie teologa? - Beata Zielińska (17-10-2009)

Na polskich państwowych uczelniach, wszędzie tam, gdzie powołano do życia wydziały teologiczne (co samo w sobie jest nadużyciem pieniądza publicznego) można zaobserwować interesujący przykład ukrytego dotowania. Otóż na innych wydziałach zaczynają się wówczas pojawiać i mnożyć nowe przedmioty, takie jak np. "Etyka marketingu", "Moralność w zarządzaniu" i tym podobne. Jak można się domyślić, zajęcia z takich przedmiotów prowadzą pracownicy wydziałów teologicznych, nierzadko w koloratkach. W ten sposób dochodzi do częściowego rozprowadzenia kosztów funkcjonowania wydziału teologicznego na inne wydziały.
Czytaj...

Partyzanci czytają - Ed Yong (16-10-2009)

W latach 1990., po trwającym dziesięciolecia konflikcie, Kolumbia ponownie włączyła do społeczeństwa pięć lewackich grup partyzanckich. Największym priorytetem była edukacja - wielu partyzantów spędziło na walce całe życie i byli bardziej obeznani z karabinem niż z piórem. Reintegracja po raz pierwszy w życiu dawała im szansę nauczenia się czytania i pisania, ale dała także szansę Manuelowi Carreiras zbadania, co dzieje się w mózgu ludzkim, kiedy przestajemy być analfabetami.
Czytaj...

Grozi nam wielki głód - Andrzej Koraszewski (16-10-2009)

W marcu 2009 roku zmarł Norman Ernest Borlaug, amerykański rolnik, agronom, twórca zielonej rewolucji, który nie lubił widoku ludzi głodnych, a miał dziwne hobby uszlachetniania roślin, zaś szczególnie dobrze znał się na kukurydzy i pszenicy. O zmarłym twierdzi się, że uratował pół miliarda osób przed śmiercią głodową. (Sławy Matki Teresy nie osiągnął, ale niektórzy zetknęli się z jego nazwiskiem.) Zielona rewolucja zadziałała w nękanym ciągłymi suszami Meksyku, ale nie dotarła do Wschodniej Afryki, gdyż jej warunkiem są w miarę stabilne rządy pozwalające na uprawianie jakiejkolwiek polityki.
Czytaj...

Gimnazjalista nowy wróg publiczny - Łukasz Kołodziej (16-10-2009)

Chcąc zdefiniować ucznia gimnazjum z wykorzystaniem jakiejkolwiek przeglądarki zgromadzimy materiał, który nadaje się bardziej dla prokuratora, kuratora i patologa niż zainteresowanego systemem kształcenia. Głównym źródłem tych informacji są oczywiście media. Te same, na których wychowuje się dzisiejsza młodzież, pobierając z nich treści, które następnie są wykorzystane wtórnie. Osoba młoda, w fazie intensywnego rozwoju fizycznego i emocjonalnego, kreśli obraz samej siebie w oparciu o obserwację otoczenia, dając jednocześnie obraz samej siebie dla otoczenia. Obraz wtórny jest jaki jest: lecą ,,faki'' na koncertach hiphopowych, ktoś tam wystrzelił kota z maszyny rolniczej, w galeriach robi się dość tłoczno a z półek aptek znika omnadren.
Czytaj...

Powabny urok klientyzmu - Radosław S. Czarnecki (15-10-2009)

Nieformalne i społecznie naganne praktyki nie są wymysłem czy emanacją naszych czasów. Nie są też przypisane jednoznacznie konkretnemu ustrojowi, formacji społeczno-ekonomicznej czy wspólnocie religijnej. Są raczej immanentne każdej publicznej działalności, ukierunkowanej na dochód indywidualny. Fetysz rynku i zysku (będącego jego nieodłączną funkcją) był, jest i zawsze będzie, bezpośrednim sprawcą takich zachowań i takich postaw. Samo prawo, zajmujące się zachowaniami, lub sama etyka, odnoszona tylko do przekonań tu nie pomogą.
Czytaj...

Złożoność wyjaśniona, część 2, Inteligencja roju - (15-10-2009)

Kiedy więc zadajemy pytania, jak powstało życie i dlaczego żywe systemy są takie, a nie inne - to jest to rodzaj pytań zasadniczo fundamentalnych dla zrozumienia czym jesteśmy i co różni nas od materii nieożywionej. Im więcej wiemy o tych rzeczach, tym bardziej zbliżamy się do takich fundamentalnych pytań jak: "Jaki jest cel życia?". W nauce nigdy nie możemy nawet próbować frontalnego podejścia do takich pytań. Ale zajmując się innym pytaniem - dlaczego istnieje niepowstrzymany wzrost złożoności? - możemy być w stanie dowiedzieć się czegoś fundamentalnego o życiu, co sugeruje jego cel, w ten sam sposób, w jaki Einstein rzucił światło na to, czym są przestrzeń i czas dzięki próbie zrozumienia grawitacji.
Czytaj...

Polańskiego taniec z Furiami - (15-10-2009)

Erynie-Furie, odrażające staruchy z przekrwionymi oczami, psimi twarzami, wężami we włosach i skrzydłami nietoperzy miały za zadanie ściganie śmiertelników łamiących prawo. A prawo było boskie. Tak więc bogowie z jednej strony decydowali o ludzkich losach i od ich decyzji nie było odwołania, przed przeznaczeniem nikt uciec nie zdołał, z drugiej, ścigali nieszczęśników bez litości i stawiali przed sądem. Nie inaczej było z Orestesem. Choć uciekał po same krańce starożytnego świata, w końcu stanął przed trybunałem obywateli ateńskich. I nawet sam Apollo, jego obrońca, nie zdołałby mu uratować skóry, gdyby nie decydujące słowo Ateny, bogini mądrości. To ona położyła kres "furiackim" oskarżeniom i wyprowadziła go z błędnego koła. Mam nadzieję, że sędziom Romana Polańskiego bliżej będzie do Ateny, niż do zaślepionych mściwością Furii.
Czytaj...

Pismo do Prokuratora Generalnego ws. tzw. cudu w Sokółce - (10-11-2009)

Zwracamy się z prośbą o zapoznanie się z załączonymi kopiami odpisów postanowień o odmowie wszczęcia śledztw przez Prokuratury Rejonowe w Sokółce i Białystok Południe. Ich poziom merytoryczny, brak logiki oraz niechlujność zmuszają nas do zadania Panu pytania w jaki sposób resort sprawiedliwości sprawdza kompetencje urzędników organów ścigania i dlaczego te kompetencje są na tak niskim poziomie, a ich decyzje pozbawione należnego obiektywizmu, najprawdopodobniej dzięki bezkrytycznej akceptacji przesłanek światopoglądowych.
Czytaj...

Zażalenie na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa - (10-11-2009)

Prawo ściśle wskazuje miejsca, gdzie ludzkie serce i inne szczątki mogą się znajdować. Serce lub jego fragmenty, poza klatkami piersiowymi żywych ludzi, mogą przebywać w następujących miejscach: na cmentarzach, w szpitalach (jako odpad medyczny lub narząd do przeszczepu), prosektoriach, medycznych placówkach naukowych (jako preparaty do badań naukowych).
Czytaj...

Współczesny racjonalizm i Polskie Stowarzyszenie Racjonalistów - Elżbieta Binswanger-Stefańska (09-11-2009)

W ramach współczesnego międzynarodowego ruchu racjonalistycznego również w Polsce doszło do zrzeszenia się ludzi o światopoglądzie opartym na racjonalnym stosunku do świata obejmującym etyczny i filozoficzno-naukowy ogląd świata. Polskie Stowarzyszenie Racjonalistów (PSR) powstało w 2005 roku. Tegoroczny, V już Festiwal Racjonalistyczny połączony ze Zjazdem Delegatów, odbędzie się 5-6 grudnia w Pobierowie k. Szczecina. Organizatorzy - Oddział Szczeciński PSR - zaproponowali, by tematem wiodącym Festiwalu była racjonalność w przestrzeni społecznej. I takie też hasło będzie przyświecało temu zjazdowi.
Czytaj...

Ocalić od zapomnienia - Joanna Rutkowska (31-10-2009)

Tadeusz Kotarbiński spoczywa na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie, Ludwik Krzywicki kilka ulic dalej, na cmentarzu ewangelicko-augsburskim przy ul. Okopowej, a Jan Baudouin de Courtenay zaraz obok - na ewangelicko-reformowanym przy Żytniej. A co z pozostałymi wybitnymi wolnomyślicielami? Lista polskich wolnomyślicieli tworzących ruch laicki jest długa, otwierają ją nazwiska z końca XIX w. Niestety, spora jest też luka w naszej wiedzy o ich działalności, problemach i dokonaniach. A przecież chodzi tu o naszych prekursorów. Jeśli podczas wizyty na cmentarzu natkniesz się na grób któregoś z nich - zatrzymaj się, zapal znicz, a jeśli grób jest zaniedbany - posprzątaj.
Czytaj...

Zażalenie na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa - (30-10-2009)

Prokuraturę z urzędu powinna zastanowić koincydencja ogłoszenia "cudu eucharystycznego" i obchodów kilku innych wydarzeń - 400-lecia Sokółki, 25-lecia śmierci Jerzego Popiełuszki i 31-lecia pontyfikatu Jana Pawła II. Daty tych wydarzeń są zbieżne z momentem nagłośnienia sprawy tzw. "cudu eucharystycznego". Sprokurowanie takiego zdarzenia mogło więc leżeć w interesie osób związanych z Kościołem Katolickim, jak też i włodarzy miasta.
Czytaj...

Pismo do Rektora Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku ws. cudu - (22-10-2009)

Doceniamy naukowe osiągnięcia Pani Profesor, szanujemy również jej prawo do ekspresji własnych poglądów religijnych. Nasze zastrzeżenia budzi jedynie fakt, że Pani Profesor korzysta z autorytetu Uczelni wypowiadając sądy nie mające nic wspólnego z nauką. Sprawia to wrażenie, że zjawiska nadprzyrodzone są przez naukę, a szczególnie przez nauki medyczne, uznawane za rzeczywiste.
Czytaj...

Korespondencja z Prokuraturą Okręgową w Białymstoku ws. cudu - (22-10-2009)

W nawiązaniu do otrzymanego do wiadomości listu Prokuratury Okręgowej w Białymstoku do Prokuratury Rejonowej w Białymstoku sygnowanego I Dsa 254/09 pragniemy wyrazić swoją aprobatę dla działania Prokuratury Okręgowej, które jest dowodem na prawidłowość działania przynajmniej niektórych organów państwowych i skuteczność społecznej kontroli, której narzędziem jest między innymi nasze Stowarzyszenie.
Czytaj...

Kreacjonizm na polskich uczelniach - (17-10-2009)

Prosimy Pana Rektora by zapobiegł w stosowny sposób nadużyciu autorytetu nauki dla celów propagowania światopoglądu religijnego pod przykrywką teorii naukowej. Kreacjonizm, jako pogląd niefalsyfikowalny i de facto ewangelizacyjny, nie jest w żaden sposób związany z zasadami, którymi kierują się nauki przyrodnicze, przeto nie może być w jakikolwiek sposób wiązany z nauką.
Czytaj...