Racjonalista - Strona głównaDo treści


Fundusz Racjonalisty

Wesprzyj nas..
Zarejestrowaliśmy
200.580.269 wizyt
Ponad 1065 autorów napisało dla nas 7364 tekstów. Zajęłyby one 29017 stron A4

Najnowsze strony..
Archiwum streszczeń..

 Czy konflikt w Gazie skończy się w 2024?
Raczej tak
Chyba tak
Nie wiem
Chyba nie
Raczej nie
  

Oddano 346 głosów.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:

Złota myśl Racjonalisty:
"Mostem między przekonaniami oddzielonymi największą przepaścią jest szlachetność"
Nowinki i ciekawostki naukowe

In vitro - jedyny ratunek dla zagrożonych gatunków dzikich kotów? (22-02-2011)
Zespołowi Laboratorium Zapłodnienia Pozaustrojowego w Katedrze Rozrodu z Kliniką Zwierząt Gospodarskich Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu udało się przeprowadzić udane zapłodnienie pozaustrojowe kota domowego. W grudniu 2010 roku w Katedrze Rozrodu z Kliniką Zwierząt Gospodarskich Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu otwarte zostało Laboratorium Zapłodnienia Pozaustrojowego kierowane przez dr. hab. Wojciecha Niżańskiego. Już w pierwszych dniach działalności jednostki przeprowadzone zostało pierwsze udane zapłodnienie pozaustrojowe kota domowego, które udało się właśnie potwierdzić. ..(jeszcze 2274)»

W ławicy rybom raźniej (19-02-2011)
Czy wielkość stada ma wpływ na szybkość i trafność podejmowania decyzji, na przykład w sytuacji zagrożenia, przez zwierzęta bytujące w większych zbiorowościach? Naukowcy od dawna podejrzewali, że mogą tu zachodzić pewne powiązania, ale nadal brakuje wystarczająco rzetelnych dowodów naukowych na poparcie tej tezy. Ponadto, pozostawało kwestią nierozstrzygniętą, jaki jest mechanizm stadnego podejmowania decyzji - na przykład, czy podejmowanie decyzji w stadzie należy raczej do wąskiej grupy liderów, za którą podąża reszta osobników, czy też decyzje podejmowane są w jakiś inny sposób, a jeśli ..(jeszcze 4159)»

Po co płytki w zarodku? (18-01-2011)
Po co komu płytki krwi? Ach, to proste, wszak już w podstawówkach uczą, że płytki są po to, by krew krzepła. A po co płytki zarodkom? Cóż, do niedawna uważano, że po nic, ale... Płytki krwi (trombocyty) ssaków to skrajnie wyspecjalizowane, pozbawione jąder komórki kluczowe dla procesów krzepnięcia. Liczne dotychczasowe badania wskazywały także na ich udział w różnych formach odpowiedzi zapalnej i w angiogenezie (tworzenie nowych naczyń krwionośnych), do niedawna jednak niewiele wiedziano o mechanizmach płytkowych biorących udział bezpośrednio w formowaniu nowych naczyń. Zagadką było także, co dokładnie kieruje zjawiskiem wydzielania się odrębnej morfologicznie ..(jeszcze 4462)»

Myszy, które jedzą w porze, kiedy powinny spać, tyją bardziej niż inne (15-01-2011)
Planując komentowane badanie naukowcy wyszli od spostrzeżenia, że na przestrzeni dekad wzrostowi częstotliwości występowania otyłości (oraz zaburzeń metabolicznych) towarzyszy podwyższona ekspozycja na światło w nocy. Wiadomo, że jednym z czynników regulujących mechanizmy homeostazy energetycznej (bilansowanie wydatków energetycznych z poborem energii w postaci pokarmu) jest tzw. zegar biologiczny. Ilość światła w środowisku to czynnik regulujący działanie tego zegara. W dwóch sprytnych eksperymentach naukowcy postanowili przetestować hipotezę mówiącą, że podwyższona ilość światła w nocy wywiera wpływ na regulację homeostatyczną u myszy. Myszy to zwierzęta nocne - w normalnych ..(jeszcze 2909)»

Inwazje biologiczne wprowadzą zamęt w przyszłych pokoleniach (01-01-2011)
Co jest motorem inwazji biologicznych? Nowe badania finansowane ze środków unijnych pokazują, że podczas gdy globalizacja i wzrost gospodarczy stanowią pożywkę dla tego typu inwazji, przyczyną problemu są raczej wcześniejsze fale obcych (nieautochtonicznych) gatunków, aniżeli te ostatnie. Zatem istnieje ścisłe powiązanie między schematami utrwalonego i zaadoptowanego bogactwa obcych gatunków a historycznym, więc niewspółczesnym, nasileniem czynników socjoekonomicznych. Badania, których wyniki zaprezentowano w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), wskazują, że konsekwencje obecnej, dużej aktywności socjoekonomicznej w postaci inwazji biologicznych pojawią ..(jeszcze 4121)»

W jaki sposób pszczoły miodne unikają toksyn w nektarze kwiatowym (27-12-2010)
Pszczelarze od dawna wiedzą, że pszczoły miodne mogą być podatne na pewne naturalne toksyny roślinne. Teraz naukowcy z Honeybee Lab Uniwersytetu w Newcastle w Wielkiej Brytanii po raz pierwszy wykazali, że serotonina - substancja neurochemiczna - odgrywa rolę w sposobie uczenia się przez pszczoły miodne, jak unikać nektaru zawierającego toksyny. W ramach badań, których wyniki zostały opublikowano w czasopiśmie Current Biology, wykazano że pszczoły po przypadkowym zjedzeniu nektaru, po którym źle się czuły, unikały później zapachu toksycznych kwiatów. Dr Jeri Wright, dyrektorka Honeybee Lab, mówi że poznanie sposobu, w jaki pszczoły miodne uczą się wykrywać toksyny ..(jeszcze 3764)»

Jelita z probówki (19-12-2010)
Komórki macierzyste (komórki pnia) to jeden z ulubionych tematów badawczych współczesnej biologii - i nic w tym dziwnego, wszak mają one docelowo dostarczyć rozwiązań większości trapiących nas trudności medycznych - pomóc zwalczać starość, nowotwory, zaradzić problemom transplantologii. Na razie są przede wszystkim obiektem badań. Szczególnie do tego celu przydatne zdają się być pluripotencjalne komórki macierzyste zdolne do różnicowania się w kierunku wszystkich trzech listków zarodkowych - ektodermy, mezodermy i endodermy, a w rezultacie - do tworzenia niemal wszystkich narządów człowieka. Zdolność tę udało się już wielokrotnie wykorzystać w praktyce, uzyskując ..(jeszcze 3077)»

Uwaga: zawał na cyferblacie! (04-12-2010)
Chronobiologia jest dziedziną nauki, która zajmuje się badaniem cyklicznych zjawisk zachodzących w organizmach, czyli tzw. rytmów biologicznych. Z jednej strony niektóre osiągnięcia chronobiologii nie uniknęły trywializacji, będącej skutkiem wykorzystania autorytetu nauki do promowania pseudonaukowej koncepcji ''biorytmów'', z drugiej strony - niektóre wyniki rzetelnych badań zdążyły już ''zbłądzić pod strzechy'' i zyskać status wiedzy popularnej, jak stało się w przypadku koncepcji typów porannych i wieczorny, dzielącej ludzi na tzw. ''skowronki'' i ''sowy''. Nie da się ukryć, że u zwierząt wiele procesów życiowych przebiega cyklicznie. Należą do nich bicie ..(jeszcze 5142)»

Ile myszy z jednego zarodka? (25-11-2010)
Mysi zarodek, różnicując się wstępnie, jeszcze przed implantacją tworzy trzy pierwotne linie komórkowe - epiblast, prymitywną endodermę i trofoektodermę. Nie wiadomo jednak dokładnie, od którego momentu los komórek zostaje ostatecznie przypisany do wymienionych ścieżek rozwojowych. Zespół profesora Tarkowskiego badał tę kwestię, próbując hodowli pojedynczych blastomerów wyizolowanych z 16- i 32-komórkowych embrionów. Kluczowy moment w rozwoju zarodka to wytworzenie z grudkowatej moruli pęcherzykowatego tworu- czyli blastuli- poprzez wydzielenie trofoektodermy (TE)- zewnętrznej warstwy komórek odpowiedzialnych za kontakt z tkankami macicy, wewnątrz której, w jednym ..(jeszcze 3846)»

Rośliny jak z Avatara? (24-11-2010)
Perspektywa uzyskania roślin świecących w ciemnościach mocno działa na wyobraźnię zarówno naukowców, jak i laików. Podczas, gdy bakterie potrafią samodzielnie emitować światło, bioluminescencja u roślin jest zależna od dostarczania substratów z zewnątrz, często toksycznych i bardzo drogich. Naukowcy postanowili sprawdzić, czy pozostałości mechanizmów ekspresji prokariotycznych genów pozwolą na uruchomienie operonu lux, dzięki któremu bakterie świecą. Chloroplasty powstały z bakterii, pochłoniętych przez przodków roślin. Naukowcom udało się wyhodować dwie linie samodzielnie świecącego tytoniu szlachetnego, które nie wykazywały wykrywalnych ..(jeszcze 500)»

W jaki sposób ważka równoskrzydła uczy się wybierać najlepszego samca (23-11-2010)
Ważki równoskrzydłe uczą się, w jaki sposób wybierać odpowiedniego samca, kiedy lokalnie współegzystują dwa gatunki ważki - takiego zdania są naukowcy z Uniwersytetu w Lund w Szwecji, którzy odkryli, że samica wyrzuci swoje jajka w razie parzenia się z samcem nieodpowiedniego gatunku, ponieważ parzenie się poza jej własnym gatunkiem obniża liczbę potomstwa. Zatem wybór samca nie jest jedynie sprawą genetycznego i instynktownego zachowania, jak zakładano w przypadku tak niewielkich i krótko żyjących stworzeń. Wyniki badań zostały niedawno opublikowane w czasopiśmie naukowym Evolution.

Profesor Erik Svensson z Wydziału Biologii wraz z kolegami zbadał dwa współistniejące ..(jeszcze 3063)»

Echolokacja sprawia, że nietoperze mylą lustra z wodą (20-11-2010)
Wyniki nowych badań pokazują, że nietoperze są przekonane, iż wszystkie gładkie powierzchnie to woda, ponieważ bardziej polegają na swoim słuchu niż na jakichkolwiek innych zmysłach. Naukowcy z Instytutu Ornitologii im. Maxa Plancka w Niemczech odkryli, że z 15 gatunków nietoperzy wszystkie próbowały się napić z gładkich powierzchni, bazując na sposobie w jaki odbijają one sygnały echolokacyjne tych latających ssaków. Zwierzęta ignorowały sprzeczne informacje odbierane przez inne zmysły, takie jak wzrok, węch czy dotyk. Wyniki badań zostały niedawno zaprezentowane w czasopiśmie Nature Communications.

Woda jest jedyną występującą w naturze rozległą i gładką powierzchnią, ..(jeszcze 3657)»

Serotonina a postawy moralne (02-10-2010)
Reakcje związane z unikaniem wyrządzania realnych lub jedynie wyobrażonych krzywd w sytuacjach społecznych mają istotne znaczenie w przebiegu myślenia moralnego i motywowaniu zachowań prospołecznych. Ostatnio przeprowadzone badania, opublikowane na łamach Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, których autorami są Molly J. Crockett, Luke Clark i Trevor W. Robbins z Behavioural and Clinical Neuroscience Institute, Department of Experimental Psychology, University of Cambridge oraz Marc D. Hauser z  Department of Psychology and Human Evolutionary Biology, Harvard University, wskazują, że serotonina, jeden z najważniejszych neuroprzekaźników ..(jeszcze 2697)»

Nieśmiertelność biologiczna (30-09-2010)
Organizmy rozwijają się przez serię etapów prowadzącą do pełnej dojrzałości płciowej. W kilku przypadkach odwrócenie rozwoju osobniczego jest możliwe, ale nie występuje zwykle po rozpoczęciu rozmnażania płciowego. Na wszystkich stadiach meduzy Turritopsis nutricula, zwanej hydromeduzą, od nowo wyłonionej po pełni dojrzałego płciowo osobnika, mogą się transformować z powrotem do stadium hydropolipa (przedmeduzowa forma morfologiczna tego parzydełkowca) - bezpośrednio lub przez etap spoczynkowy, co pozwala im na uniknięcie śmierci i potencjalną nieśmiertelność. Choć gatunek tej meduzy znany jest od 1857 r., to dopiero w latach 90. XX w. odkryto jego niezwykłe właściwości. ..(jeszcze 4139)»

Pamięć immunologiczna u Anopheles gambiae (28-09-2010)
Wyniki najnowszych badań naukowych, prowadzonych w National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID) sugerują, że Anopheles gambiae - gatunek komara najczęściej roznoszący malarię - posiada immunologiczną "pamięć", której rozszyfrowanie może być pomocne w zwalczaniu infekcji wywołanych przez pasożytnicze pierwotniaki. Ludzki organizm jest zdolny do rozwinięcia swoistej odpowiedzi odpornościowej - na przykład osoby, które były narażone na kontakt z wirusem odry, tylko raz w życiu zapadają na tę chorobę, a później system odpornościowy rozpoznaje wirusa, co zapobiega ponownemu zakażeniu. Przez lata naukowcy utrzymywali, że organizm owadów nie ..(jeszcze 2206)»

Badania nanofizjologicznej reakcji biedronek na stymulację światłem z wykorzystaniem mikroskopu sił atomowych (26-09-2010)
Owady stanowią dla człowieka ważną grupę zwierząt, którą należy jak najlepiej poznać. Oprócz tego, że udało im się skolonizować tak ogromną powierzchnię Ziemi wchodzą one w szereg powiązań z ludźmi: niszczą uprawy, przenoszą patogeny, a z drugiej strony są zapylaczami roślin i drapieżnikami szkodników. To tylko kilka przykładów skłaniających do wzięcia owadów pod lupę, a dokładniej pod mikroskop i to nie byle jaki. Dzięki mikroskopii sił atomowych - atomic force microscopy (AFM) naukowcy mogli się przyjrzeć owadom z niespotykaną dotąd precyzją - w skali nano. Za obiekt badań posłużyły biedronki (Hippodamia convergens) pospolicie występujące na terenie ..(jeszcze 1700)»

Dlaczego samice słoni afrykańskich symulują ruję? (25-09-2010)
Samice słoni afrykańskich sygnalizują ruję za pomocą środków chemicznych w moczu oraz charakterystycznych zmian w posturze, sposobie chodzenia i zachowaniu. Samice, które urodziły już conajmniej raz, czasami wysyłają takie sygnały wizualne, chociaż nie mają rui. Nie wzbudza to też zainteresowania samców. Przez 28 lat naukowcy prowadzili badania w celu wyjaśnienia symulowanej rui. Zauważyli, że starsze udają ruję głównie w obecności spokrewnionych z nimi młodych słonic, które pierwszy raz wchodzą w okres rui. Chociaż nie wszystkie obserwacje popierają tę hipotezę, naukowcy sugerują, że starsze samice najprawdopodobniej udają ruję, aby pokazać młodym krewnym, jak ..(jeszcze 440)»

Częściowo bezpłciowe muszki owocowe (20-09-2010)
Morfologicznie muszki owocowe są samcami albo samicami. Determinacja płci jest wieloetapowym procesem. Wszystko zależy od tego, czy zapłodnione jajko ma tylko jeden chromosom X (rozwinie się jako samiec) czy dwa chromosomy X (rozwinie się jako samica). Następnie uruchamia się kaskada genów regulatorowych. Każda muszka owocowa produkuje białka charakterystyczne dla swojej płci - te szczególne białka kierują rozwojem m.in. drugorzędowych cech płciowych, dzięki którym samiec i samica różnią się wyglądem. U muszek, tak jak u większości zwierząt, tylko niektóre tkanki w oczywisty sposób różnią się u samca i samicy. W związku z tym naukowcy zadali sobie pytanie, czy wszystkie komórki ..(jeszcze 680)»

Najmocniejszy znany ludzkości naturalny materiał (17-09-2010)
Dzięki swojej wytrzymałości i elastyczności, pajęczy jedwab jest niezwykle mocny. Istnieje ponad 41 tysięcy opisanych gatunków pająków, z których większość przędzie różne rodzaje pajęczyn. Zatem dostępnych jest ponad 200 tysięcy unikalnych rodzajów pajęczego jedwabiu. Jednak dotychczas scharakteryzowano tylko jedwabie produkowane przez kilkadziesiąt gatunków, najczęściej wybranych przypadkowo. Czy poszukując najniezwyklejszych pajęczyn, jesteśmy skazani na metodę prób i błędów? Czy naukowcy mogą jakoś przewidzieć, które gatunki pająków przędą jedwabie o najlepszych właściwościach? Ingi Agnarsson ze współpracownikami sprawdzili właściwości biomechaniczne jedwabiu ..(jeszcze 897)»

Populacje drożdży potrzebują "oszustów" (16-09-2010)
Czy świat byłby piękniejszy, gdyby wszyscy zgodnie ze sobą współpracowali? No cóż, naukowcy odkryli w laboratorium, że populacje drożdży wzrastają szybciej, kiedy obok "altruistów" żyją "oszuści". Komórki "altruistów" wydzielają na zewnątrz białko (inwertazę), które rozkłada większe cząsteczki cukru, tak, że stają się dostępne dla każdej komórki grzyba. "Oszuści" zjadają rozłożony cukier, ale nie zużywają swoich zasobów na produkcję inwertazy. Jak to możliwe, że populacje drożdży rozwijają się najlepiej, kiedy takie samolubne komórki są w nich powszechne? Aby rozwiązać ten problem, naukowcy stworzyli model matematyczny. Okazuje się, że aby "oszuści" mieli ..(jeszcze 922)»



Nauka - sondaż Racjonalisty

 Neuroenhancement, czyli chemiczne wspomaganie pracy mózgu to:
sposób na optymalne wykorzystanie ludzkiego potencjału
pożyteczna dziedzina badań naukowych
kolejny krok ku dehumanizacji człowieka
chwyt marketingowy przemysłu farmaceutycznego
zwykła życiowa konieczność
nie mam zdania
  

Oddano 26241 głosów.
:
 
 :
 
  OpenID
 Załóż sobie konto..
Wyszukaj

Wprowadzenie
Indeks artykułów
Książka: Racjonalista
Napisz do nas
Newsletter
Promocja Racjonalisty

Racjonalista w Facebooku
[ Regulamin publikacji ] [ Bannery ] [ Mapa portalu ] [ Reklama ] [ Sklep ] [ Zarejestruj się ] [ Kontakt ]
Racjonalista © Copyright 2000-2018 (e-mail: redakcja | administrator)
Fundacja Wolnej Myśli, konto bankowe 101140 2017 0000 4002 1048 6365