|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Prawo » Prawo wyznaniowe » Podręcznik dla kościołów
Rejestracja Kościoła i związku wyznaniowego [2] Autor tekstu: Paweł Borecki
Zmiany statutu związku wyznaniowego dokonuje się w trybie obowiązującym
przy jego rejestrowaniu. Decyzję o zmianie statutu podejmuje(ą) organ(y)
przewidziane w tym akcie. Statut musi zawierać postanowienia dotyczące jego
zmiany. Najczęściej do zmiany statutu są upoważnione naczelne kolegialne
organy stanowiące związku wyznaniowego. Następnie z wnioskiem w sprawie jej
zarejestrowania występuje do MSWiA organ upoważniony do tego w statucie, a w
razie braku jego określenia — kierowniczy organ związku wyznaniowego,
przewidziany do jego reprezentacji Organ rejestrowy bada, czy zmiany statutu
zostały wprowadzone zgodnie z dotychczasowym brzmieniem tego aktu, czy są
zgodne z przepisami prawa wskazanymi w ustawie o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. Do wniosku w sprawie zarejestrowania zmiany statutu należy zatem załączyć
dokumenty potwierdzające, że zmiana została dokonana zgodnie z obowiązującym
prawem wewnętrznym, czyli np. protokół z walnego zebrania członków danego
związku wyznaniowego. Nowe, zmienione normy statutu obowiązują i mogą być
stosowane dopiero po zarejestrowaniu zmiany przez MSWiA.
Z chwilą wpisu do rejestru, tzn. z dniem wydania decyzji MSWiA o wpisie,
związek wyznaniowy oraz przewidziane przez statut jego jednostki organizacyjne,
względnie zakony i diakonaty uzyskują osobowość prawną. Od tej chwili związek
wyznaniowy jako taki korzysta ze wszystkich uprawnień i podlega obowiązkom
określonym w ustawach. Datą wpisu do rejestru jest data widniejąca na piśmie z decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, dwukrotnie wymieniana w dokumencie — na wstępie tj. w nagłówku oraz w treści pisma.
Rejestr kościołów i związków
wyznaniowych jest jawny. Każdy ma
prawo w godzinach urzędowych przeglądać rejestr, księgi rejestrowe dla
poszczególnych jego działów oraz akta rejestrowe poszczególnych związków
wyznaniowych i organizacji międzykościelnych. Organy związku wyznaniowego,
określone w ksiedze rejestrowej, oraz inne osoby mające w tym interes prawny (np. banki, w których związek wyznaniowy zamierza otworzyć
rachunek lub zaciągnąć kredyt, strona umowy kupna-sprzedaży nieruchomości)
mogą żądać wydania urzędowo poświadczonych odpisów i wyciągów z rejestru.
Powyższe uwagi mają
odpowiednie zastosowanie do krajowych
organizacji międzykościelnych, jeżeli mają one mieć osobowość prawną.
Do utworzenia takiej organizacji jest wymagana deklaracja podpisana przez władze
co najmniej dwóch działających w Polsce kościołów i innych związków
wyznaniowych.
Wybrane, szczegółowe uprawnienia
zarejestrowanych związków wyznaniowych: Rejestracja związku wyznaniowego gwarantuje zwłaszcza oparcie stosunków z państwem na zasadach określonych w Konstytucji oraz w ustawie o gwarancjach
wolności sumienia i wyznania. W szczególności zarejestrowany związek
wyznaniowy: 1) posiada osobowość
prawną, czyli w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność może on
nabywać prawa, w szczególności prawa majątkowe, oraz zaciągać zobowiązania,
2) ma zdolność sądową (może być
stroną w procesie) oraz zdolność procesową (może dokonywać czynności
procesowych), 3)
ma prawo nauczania religii w szkole, 4)może wystąpić do
Rady Ministrów o zawarcie umowy stanowiącej podstawę uchwalenia ustawy określającej
stosunki między państwem a danym związkiem wyznaniowym, 5) może wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego ze skargami
konstytucyjnymi oraz wnioskami o zbadanie zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją, zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których
ratyfikacja wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, zgodności przepisów
prawa wydawanych przez centralne organy państwowe z Konstytucją ratyfikowanymi
umowami międzynarodowymi i ustawami; wniosek może jednak dotyczyć tylko aktów
normatywnych dotyczących spraw objętych zakresem działania związku
wyznaniowego, 6) osoby prawne związków
wyznaniowych są zwolnione od opodatkowania z tytułu przychodów ze swej
statutowej działalności niegospodarczej (tace, ofiary) i w tym zakresie nie
mają obowiązku prowadzenia dokumentacji podatkowej, 7) zwolnione od podatku dochodowego są także dochody z działalności
gospodarczej osób prawnych związków wyznaniowych oraz spółek, których
udziałowcami są wyłącznie te osoby, w części w jakiej zostały
przeznaczone w roku podatkowym lub w roku następnym na cele kultowe, kulturalne,
naukowe, oświatowo — wychowawcze, działalność charytatywno-opiekuńczą,
punkty katechetyczne, konserwację zabytków oraz na inwestycje sakralne i inwestycje kościelne, których przedmiotem są punkty katechetyczne i zakłady
charytatywno-opiekuńcze, jak również ich remonty, sumy te powinny być podane w zeznaniach podatkowych, 8) osoby
prawne związków wyznaniowych są zwolnione od podatku od nieruchomości lub
ich części, stanowiących własność tych osób lub używanych przez nie na
podstawie innego tytułu prawnego (np. najmu, dzierżawy) na cele niemieszkalne
(kultowe, oświatowo-wychowawcze, charytatywne itp.), z wyjątkiem części
zajmowanej na wykonywanie działalności gospodarczej, 9)
wolne od opłat celnych są przesyłane z zagranicy dla osób prawnych związków
wyznaniowych dary przeznaczone na cele kultowe, charytatywno-opiekuńcze, i oświatowo-wychowawcze, z wyjątkiem wyrobów akcyzowych (np. alkohol, papierosy, paliwa) oraz samochodów
osobowych, a także maszyny, urządzenia, materiały poligraficzne i papier, 10)
duchowni zarejestrowanych związków wyznaniowych mogą korzystać na szczególnych
zasadach z ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, 11)
Kodeks karny penalizuje złośliwe przeszkadzanie publicznemu wykonywaniu
aktu religijnego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej (w szczególności — zarejestrowanego), 12) nabywanie i zbywanie rzeczy i praw majątkowych przez wyznaniowe osoby prawne w drodze
czynności prawnych oraz spadkobrania, zapisu czy zasiedzenia jest zwolnione od
podatków od spadków i darowizn oraz opłaty skarbowej, jeżeli ich przedmiotem
są: rzeczy i prawa nieprzeznaczone do działalności gospodarczej, a także
sprowadzane z zagranicy maszyny, urządzenia i materiały poligraficzne oraz
papier; nabywanie rzeczy i praw majątkowych wolne jest od opłat sądowych i notarialnych, z wyjątkiem opłat kancelaryjnych, 13)
darowizny na kościelna działalność charytatywno-opiekuńczą są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńcy podatkiem dochodowym, jeżeli wyznaniowa
osoba prawna przedstawi darczyńcy pokwitowanie odbioru oraz w okresie 2 lat od
dnia przekazania darowizny sprawozdanie z przeznaczenia jej na tę działalność
[proponuję zamieścić wzór umowy
darowizny], 14) zgromadzenia
odbywane w ramach działalności zarejestrowanych związków wyznaniowych nie
podlegają rygorom i ograniczeniom przewidzianym w ustawie z 5 lipca 1990 r. o zgromadzeniach (Dz. U. Nr 51, poz. 297, z późn. zm.), 15)
nie stosuje się ustawy z 15 marca 1933 r. o zbiórkach publicznych do zbierania
ofiar na cele religijne, działalność charytatywno-opiekuńczą związków
wyznaniowych, a także naukową, oświatowa i wychowawczą oraz utrzymanie
duchownych i członków zakonów, jeżeli odbywają się w obrębie terenów kościelnych,
kaplic oraz w miejscach i okolicznościach zwyczajowo przyjętych w danej
okolicy i w sposób tradycyjnie ustalony (np. tzw. kolęda), 16
działalność osób prawnych związków wyznaniowych, służąca celom
humanitarnym, charytatywno-opiekuńczym, naukowym i oświatowo-wychowawczym,
jest zrównana pod względem prawnym z działalnością służącą analogicznym
celom, prowadzoną przez instytucje państwowe, 17)
osoby fizyczne przy określeniu wysokości podatku dochodowego mogą odliczyć
od dochodu darowizny na cele kultu religijnego do wysokości nieprzekraczającej
350 zł. tego dochodu, ograniczenie
to nie dotyczy kościołów i związków wyznaniowych posiadających
indywidualne ustawy, 18) tworzone
przez związki wyznaniowe w zakresie wypełniania funkcji religijnych
organizacje, mające na celu działalność na rzecz formacji religijnej, kultu
publicznego oraz przeciwdziałania patologiom społecznym i ich skutkom, o ile
nie mają osobowości prawnej, nie podlegają Prawu o stowarzyszeniach; przepisy
ustawy o zgromadzeniach stosuje się do nich jedynie w zakresie dotyczącym
zebrań na drogach i placach publicznych oraz w pomieszczeniach użyteczności publicznej, 19) pomimo, że nie są
organizacjami pozarządowymi, to zgodnie z ustawą z 24 kwietnia 2003 r, o działalności
pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873) mogą prowadzić
działalność pożytku publicznego osoby prawne i jednostki organizacyjne działające
na podstawie przepisów ustaw o stosunku państwa do poszczególnych kościołów i związków wyznaniowych oraz ustawy o gwarancjach sumienia i wyznania, pod
warunkiem że ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego, 20) mogą uzyskać
wsparcie ze środków Funduszu Kościelnego w zakresie i na zasadach określonych w ustawie z 20 marca 1950 r. o przejęciu przez Państwo dóbr martwej ręki,
poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego
(Dz. U. Nr 9, poz. 87 z późn. zm.), w rozporządzeniu Rady Ministrów z 23
sierpnia 1990 r. w sprawie rozszerzenia celów Funduszu Kościelnego (Dz. U. Nr
61, poz. 354) oraz w uchwale nr 148 Rady Ministrów z 7 listopada 1991 r. w sprawie statutu Funduszu Kościelnego (M.P. Nr 39, poz. 279).
Obowiązki
zarejestrowanych związków wyznaniowych: Zasadniczym obowiązkiem każdego
związku wyznaniowego jest przestrzeganie w jego działalności przepisów ogólnie
obowiązujących ustaw, chroniących bezpieczeństwo publiczne, porządek,
zdrowie lub moralność publiczną, władzę rodzicielską albo podstawowe prawa i wolności innych osób. Ponadto zarejestrowany związek wyznaniowy ma głównie
obowiązki o charakterze informacyjnym względem państwowej administracji
wyznaniowej; winien: 1) zgłosić
organowi rejestrowemu wszystkie zmiany statutu, 2)
na żądanie MSWiA dokonać aktualizacji danych warunkujących wpis do rejestru,
określonych w art. 32 ust. 1 pkt. 2-5 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, 3) zwłaszcza w ciągu
trzech lat odpowiedzieć na żądanie organu rejestrowego i zaktualizować wpis
do rejestru w zakresie dotyczącym adresu związku wyznaniowego, imion, nazwisk,
dat urodzenia, adresów zamieszkania, numerów i cech dokumentów tożsamości
osób wchodzących do kierowniczych organów wykonawczych związku, 4) jeżeli
odrębna ustawa lub umowa międzynarodowa nie stanowi
inaczej władze władze związku wyznaniowego powiadamiają: a) właściwy organ administracji państwowej o utworzeniu, zmianie
nazwy, siedziby, granic lub połączeniu, podziale i zniesieniu diecezji (okręgów i porównywalnych jednostek organizacyjnych) oraz parafii (zborów, gmin i porównywalnych
jednostek organizacyjnych), b) w terminie 30 dni właściwy organ administracji rządowej o zmianie siedziby oraz o objęciu i odwołaniu osób wchodzących do kierowniczych organów
wykonawczych, podając ich imiona i nazwiska, obywatelstwo i miejsce
zamieszkania; zasady te stosuje się odpowiednio do parafii i diecezji oraz do
jednostek organizacyjnych porównywalnych wobec nich. 5)
jeżeli odrębna ustawa lub umowa międzynarodowa nie stanowi inaczej, władze
związku wyznaniowego mają obowiązek upewnić się przed objęciem przez
cudzoziemca stanowiska w kierowniczych organach wykonawczych związku lub w jego
jednostkach organizacyjnych wyżej wymienionych, czy Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji nie wyraża wobec tego zastrzeżeń. Niezgłoszenie zastrzeżeń w terminie 60 dni uważa się za wyrażenie zgody.
1 2 3 Dalej..
« Podręcznik dla kościołów (Publikacja: 01-09-2002 Ostatnia zmiana: 04-02-2004)
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 2683 |
|