Racjonalista - Strona głównaDo treści


Fundusz Racjonalisty

Wesprzyj nas..
Zarejestrowaliśmy
204.819.242 wizyty
Ponad 1065 autorów napisało dla nas 7364 tekstów. Zajęłyby one 29017 stron A4

Wyszukaj na stronach:

Kryteria szczegółowe

Najnowsze strony..
Archiwum streszczeń..

 Czy konflikt w Gazie skończy się w 2024?
Raczej tak
Chyba tak
Nie wiem
Chyba nie
Raczej nie
  

Oddano 725 głosów.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
Sklepik "Racjonalisty"

Złota myśl Racjonalisty:
Twierdzenia, których zasadniczo nie można sprawdzić, są jako wyjaśnienia pozbawione wartości.
 Światopogląd » Sceptycyzm, agnostycyzm

Agnostycyzm
Autor tekstu:

W najszerszym znaczeniu jest to pogląd, iż na pewne fundamentalne pytania człowiek nie potrafi znaleźć odpowiedzi, gdyż ludzkie władze poznawcze — rozum i doświadczenie — są ograniczone i ułomne. Jednakże słowo to zostało wprowadzone do języka filozofii (przez T. H. Huxleya w połowie XIX w.) i nadal jest używane głównie w węższym znaczeniu, przy którym odnosi się do poglądu, iż kwestii istnienia Boga nie sposób zasadnie rozstrzygnąć.

Filozofowie, którzy żywią przekonanie, że nauka dostarcza pełnowartościowej wiedzy, przynoszącejnie tylko korzyści praktyczne, lecz także coraz lepsze rozumienie świata, nie podzielają tezy o istnieniu nieprzekraczalnych granic ludzkiego poznania. Są oni oczywiście świadomi faktu, iż nasza wiedza o świecie w żadnym stadium swego rozwoju nie będzie kompletna; nigdy nie będziemy wiedzieli wszystkiego o wszystkim, bo zmienia się zarówno świat, jak i język, w którym go opisujemy, co pozwala formułować coraz to nowe pytania. Co więcej, filozofowie ci podkreślają, że żadna teoria, prawo czy twierdzenie naukowe nigdy nie stanie się niepodważalne; nowe obserwacjemogą nas skłonić do skorygowania go lub odrzucenia. Taka jest natura całej naszej wiedzy. Jeśli jednak jakieś pytanie ma ustalony sens, to można znaleźć nań odpowiedź.

Pytanie o istnienie Boga na ogół nie ma określonego sensu, ponieważ nie ma go samo pojęcie Boga. Wyjątek stanowią mitologiczne konteksty tego pojęcia, odpowiadające ludowej lub dziecięcej wersji wiary religijnej; tak rozumiany Bóg (czy bogowie) jest jednak bytem baśniowym, którego istnienie nasza wiedza o świecie pozwala wykluczyć z taką samą pewnością, z jaką wykluczamy istnienie czarnoksiężników, dobrych wróżek i złotych rybek spełniających trzy życzenia. Wiemy więc, że nie ma takiego Boga. Natomiast teologiczne konteksty pojęcia Boga są notorycznie mętne i nie nadają mu sensu dostatecznie wyraźnego, by można było podejść poważnie do szukania odpowiedzi na pytanie o istnienie Boga. Dlatego agnostyczna odpowiedź „Nie wiem" jest również niezbyt sensowna; jedyną rozsądną odpowiedzią byłoby „Nie rozumiem pytania".

W języku potocznym miano agnostyka nadaje się zarówno tym, którzy kwestię istnienia Boga uważają za nierozstrzygalną, jak i tym, którzy sądzą, że dotychczas nie została ona rozstrzygnięta, ale nie wykluczają, że zostanie. Dość często jednak miano to jest jedynie „odzieżą ochronną" ateisty. W społecznościach lub środowiskach, w których dominują teiści, często fanatyczni i skrajnie nietolerancyjni wobec ludzi niewierzących, otwarte przyznawanie się do ateizmu grozi ostracyzmem. Agnostycy traktowani są mniej wrogo, na równi z tymi, którzy tylko wątpią i jako tacy stanowią dla religii mniejsze zagrożenie niż ci, którzy ją zdecydowanie odrzucają. Dlatego wielu ateistów woli mówić o sobie, że są agnostykami. Trudno pochwalać tę oportunistyczną postawę, ale też trudno ją potępiać u osób żyjących w takich krajach jak Polska, gdzie wysokiemu urzędnikowi państwowemu wolno publicznie powiedzieć o ateizmie, iż jest „najgorszą z religii, pustoszącą umysły i serca".


 Zobacz także te strony:
Agnostycyzm
Światopoglądy: między religią a ateizmem
 Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też:
Agnostycyzm
Światopoglądy: między religią a ateizmem

 Dodaj komentarz do strony..   Zobacz komentarze (15)..   


« Sceptycyzm, agnostycyzm   (Publikacja: 14-04-2004 Ostatnia zmiana: 26-08-2004)

 Wyślij mailem..   
Wersja do druku    PDF    MS Word

Barbara Stanosz
Filozof, logik, publicystka; emerytowany profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka popularnych książek i podręczników do logiki oraz prac z dziedziny logicznej teorii języka. Współzałożycielka i redaktor naczelny czasopisma Bez Dogmatu. Tłumaczka literatury filozoficznej. Ostatnia książka: "W cieniu Kościoła czyli demokracja po polsku" (2004)
 Strona www autora

 Liczba tekstów na portalu: 19  Pokaż inne teksty autora
 Najnowszy tekst autora: Filozoficzne podstawy ateizmu
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl. Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie, bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
str. 3370 
   Chcesz mieć więcej? Załóż konto czytelnika
[ Regulamin publikacji ] [ Bannery ] [ Mapa portalu ] [ Reklama ] [ Sklep ] [ Zarejestruj się ] [ Kontakt ]
Racjonalista © Copyright 2000-2018 (e-mail: redakcja | administrator)
Fundacja Wolnej Myśli, konto bankowe 101140 2017 0000 4002 1048 6365