 |
         |
|
 |
Nauka » Astronomia » Budujemy własny teleskop Wykonanie statywu Dobsona, złożenie i kolimacja teleskopu [2] Gdy pająk zostanie umieszczony prawidłowo, dalsza regulacja ma miejsce za pomocą nakrętek motylkowych na śrubach kolimacyjnych celi. Ich dokręcanie lub poluźnianie powoduje przechylanie się zwierciadła głównego. Ten etap kolimacji może być dość mozolny, jeśli wykonywany jest przez jedną osobę, gdyż trzeba odrywać wzrok od okularu aby dosięgnąć nakrętek. 
Rycina 113. Druga faza kolimacji to ustawienie przechyłu zwierciadła głównego i najlepiej jest ją wykonywać w dwie osoby. Jedna osoba patrzy przez okular i wydaje polecenia osobie operującej śrubami kolimacyjnymi celi. Po lewej widać, że wszystkie elementy umieszczone są prawidłowo, oprócz kropki, która nie znajduje się w środku odbicia zwierciadła wtórnego. Poprzez kręcenie nakrętkami motylkowymi śrub kolimacyjnych celi, należy zmienić przechył zwierciadła głównego, tak aby znalazła się ona pośrodku. Rycina po prawej przedstawia prawidłowo ustawioną optykę teleskopu. Po ustawieniu zwierciadła głównego, należy zwrócić ponownie uwagę na prawidłowe umiejscowienie zwierciadła wtórnego i w razie potrzeby powtórzyć cały proces od nowa. Kolimacja powinna stać się nawykiem, należy sprawdzać optykę teleskopu zawsze zanim wyciągamy sprzęt na obserwacje, a zwłaszcza gdy teleskop był przewożony. Czasami korekta nie jest potrzebna przez długi czas. Kolimacja z użyciem okularu kolimacyjnego i kropki na środku zwierciadła głównego jest wystarczająca dla codziennego użytku. Aby jednak perfekcyjnie dostroić optykę, można spróbować wykonać jeszcze dodatkowy test gwiazdowy. 
Rycina 114. Test gwiazdowy. Po tym jak zwierciadło osiągnie temperaturę otoczenia (30-45 minut) i jeśli warunki do obserwowania są dobre, należy użyć okularu, który daje powiększenie około 200 — 400x (albo 1-2 x średnica zwierciadła głównego w milimetrach). Teleskop należy skierować na jasną gwiazdę (najlepiej Polaris, aby nie 'uciekała' z okularu), która powinna znajdować się na samym środku pola widzenia i wysunąć okular, pozbawiając obraz ostrości. Teleskop jest perfekcyjnie skolimowany, jeśli koncentryczne pierścienie dyfrakcyjne są rozmieszczone symetrycznie od środka. Rycina po lewej pokazuje, że teleskop wymaga dodatkowej, precyzyjnej kolimacji. Należy wtedy przesunąć tubus i znaleźć punkt, gdzie pierścienie będą symetryczne (rycina po prawej), po czym używając śruby kolimacyjnej celi przywrócić obraz do środka pola widzenia. 4. WykończenieGdy już wiadomo, że teleskop sprawuje się doskonale, czas na jego wykończenie. Należy wymontować wszystkie elementy optyczne, aby nie uległy przypadkowemu zabrudzeniu lub uszkodzeniu. Sklejkę należy wygładzić papierem ściernym o drobnej ziarnistości. 
Rycina 115. Dołki, w których schowane są łby śrub oraz głębsze bruzdy i niedoskonałości można zamaskować za pomocą wypełniacza do drewna. Po wyschnięciu nierówności usuwa się łatwo papierem ściernym. Teleskop najłatwiej pomalować farbą w sprayu, powinna być wodoodporna i trwała. Można użyć np. emalii antykorozyjnej, która jest odporna na wszelkie zjawiska atmosferyczne. Najlepiej nałożyć kilka cienkich warstw niż jedną grubą, aby uniknąć zacieków. Należy pamiętać, aby zasłonić wloty tubusu, jak i również otwór na wyciąg i śruby mocujące pająka oraz celę. Do tego celu można użyć tektury i taśmy malarskiej. Po całkowitym wyschnięciu farby należy dokończyć budowę łożysk, przytwierdzając teflonowe paski oraz zainstalować przesłony na początku tubusu. 
Rycina 116. Wykończenie łożyska. Na widełkach należy umieścić dwa paski teflonu, im większy będzie ich rozstaw tym mniej tarcia będzie występowało na ich powierzchni. Krawędź krążka nośnego należy okleić laminatem — taśmą do wykańczania półek. 
Rycina 117. Gotowe łożysko. Jeśli tarcie jest zbyt małe (tubus „spada" przy najmniejszym dotknięciu), wtedy paski teflonu należy umieścić bliżej siebie. Tarcie nie może być też zbyt duże, tak aby można było z łatwością operować teleskopem jedną ręką. 
Rycina 118. Na koniec należy zainstalować również pozostałe przesłony i wyczernić pozostałe elementy. 
Rycina 119. Skończony teleskop. W celu łatwiejszego przenoszenia na obudowie tubusu można zamocować uchwyt. Z przodu tubusu warto również przytwierdzić gałki, którymi można będzie regulować ustawienie teleskopu. 5. Dodatki
Tak jak pisałem na początku artykułu — budowa własnego teleskopu
nigdy się nie kończy. Po pewnym czasie, gdy np. dokupimy większe okulary lub
zainstalujemy cięższy wyciąg czy nowy szukacz, mogą pojawić się kłopoty z wyważeniem. Same okulary z soczewkami Barlowa mogą nie sprawiać problemów,
lecz każdy 'niestandardowo' ciężki element może spowodować, że przód
tubusu będzie opadał pod jego ciężarem. Jednym z rozwiązań jest przesunięcie
tubusu w dół względem obudowy. Może to jednak zaburzyć równowagę w drugą
stronę, poza tym istnieje ryzyko, że koniec tubusu będzie zahaczał o podstawę.
Problem ten można rozwiązać za pomocą balastu i odpowiednich sprężyn. 
Rycina 120. Problem z wyważeniem można rozwiązać instalując sprężyny, które naciągają się tym bardziej, im niżej znajduje się tubus (na górze po lewej — tubus skierowany pionowo, po prawej - blisko poziomu). Poza tym do końca tubusu można dodać ołowiane ciężarki lub po prostu ciężką śrubę i nakrętki.
Aby usprawnić chłodzenie zwierciadła, można zainstalować wiatraczek
12V na tył celi. Może on pracować godzinami zasilany tylko przez baterie.
Należy upewnić się tylko, aby charakteryzował się on przepływem powietrza
co najmniej 33 CFM. Poniżej
prototyp takiego urządzenia. 
Rycina 121. Zwierciadło główne osiągnie temperaturę otoczenia szybciej, jeśli do celi dołączymy wentylator. Odsysa on powietrze od zwierciadła, co przyspiesza jego schładzanie. Wentylator nie powinien być instalowany bezpośrednio do celi, gdyż jego drgania mogą przenosić się na zwierciadło. Pozostaje mi tylko życzyć Czytelnikom powodzenia w ich własnych projektach oraz niezapomnianych wrażeń podczas wędrówek po nocnym niebie. Życzę wszystkim entuzjastom eksploracji kosmosu bezchmurnych nocy! Podziękowania:Dziękuję przede wszystkim mojej żonie Eli za wsparcie, wyrozumiałość i anielską cierpliwość. Dziękuję Jarkowi za cenne rady i pomoc przy złożeniu teleskopu. I would like to thank Tom Simmons for being a patient tutor; Bob Chester, William Earl, Doug Scobel, Jason Lane, Floyd Blue for valuable tips and support and all other members of Astromart forum, I have missed here.
« Budujemy własny teleskop (Publikacja: 09-08-2006 Ostatnia zmiana: 11-08-2006)
str. 4981 |
 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ukończył biologię molekularną na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracował jako Research Specialist in Health Science w Department of Anatomy and Cell Biology na University of Illinois w Chicago. Obecnie pracuje jako Associate Cell Biologist / Histologist w Abbott Laboratories (Illinois). Specjalizuje się w ekspresji białek 'od zera', hodowlach linii komórkowych, symulacji in vitro procesów zachodzących w komórkach. Jego pasją jest teoria ewolucji, w szczególności ewolucja systemów biochemicznych i pochodzenie życia we Wszechświecie.
| [ Regulamin publikacji ] [ Bannery ] [ Mapa portalu ] [ Reklama ] [ Sklep ] [ Zarejestruj się ] [ Kontakt ] Racjonalista © Copyright 2000-2018 (e-mail: redakcja | administrator) | ||
 | ||