|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Kultura » Etnologia
Kultura Indusu i mity indyjskie [4] Autor tekstu: Joanna Żak-Bucholc
Aneks
W pismach Indii pojawia się wiele nazw niearyjskich, w tym odnoszących się do plemion i osób. Te, które mogłyby odnosić się
wprost do mieszkańców miasta cywilizacji Indusu nie są liczne. O nazwie
„Harrijupija" wspomniałam w wyżej, w zasadniczym tekście.
Najistotniejsza wydaje się nazwa "Mleczczhowie".
To właśnie ta nazwa zdaje się wskazywać
wprost na mieszkańców cywilizacji Doliny Indusu. Dowodem pośrednim jest
wymieniona w pismach sumeryjskich kraina, którą badacze (np. Allchinowie) już
raczej bez wątpliwości utożsamiają z północno-zachodnimi Indiami III tys.
p.n.e. — a nazwa tej krainy brzmi — Meluhha.
W późniejszych Indiach byli oni poza systemem bramińskim,
a mlechha znaczyło obcy, barbarzyńca
(choć w Mahabharacie twierdzi się,
że to plemiona aryjskie, które przegrały bitwę z Bharatami). Uważa się w tradycji, że ludy mlechha pochodzili od boga Anu — aż prosiłoby się o przytoczenie w tym miejscu imienia
boga Ana z Mezopotamii...
Inną nazwą nawiązującą może wprost do czasów
cywilizacji Harappy to Dasa.
Dasa — dziś znaczy „niewolnik", w brahmanach
występuje w formie „Dasju", a w Rygwedzie
pojawia się postać określana jako dasa o imieniu Balbutha Taruksza (stał się podobno zwolennikiem wedyjskich bogów). O ludach Dasa powiada się jako o ciemnoskórych, o zadartym nosie.
Dasowie w mitologii to synowie Dasy, wrogowie bogów,
utożsamiano ich z autochtonami, nie-Aryjczykami, słynęli z bogactw, panowali
nad wodami, wody były ich żonami.
Niewykluczone, że także nazwa dziś określająca
najniższą kastę, miała inne konotacje i także łączy się z potomkami
Harappańczyków. Siudrowie -to
nazwa najniższej warny.
Inne nazwy dotyczą także nie-Aryjczyków, ale nie
mieszkańców „miast na platformach", lecz innych ludów. Pamiętać
wszak należy, że Indie to wiele tradycji, w tym plemiennych. W brahmanach na określenie nie-Ariów używa się słowa niszada,
ale tu chodzi raczej o określenie plemion trudniących się myślistwem, a nie o przedstawicieli miejskiej cywilizacji Indusu.
Padają tez nazwy etniczne, plemienne: Andhra,
Siabara, Pulinda. Mowa o też ludach Pani.
Ale to już inna historia...
*
Bibliografia:
1.
Basham Arthur, Indie, Warszawa
1964.
2.
Erman Władymir, Tiomkin Eduard, Mity
starożytnych Indii, Bydgoszcz 1987.
3.
Dale M. Browne (red. serii Zaginione
Cywilizacje), Dawne Indie. Kraina
tajemnic, b.m., b.r.
4.
Jakimowicz-Shah Marta, Jakimowicz Andrzej, Mitologia
indyjska, Warszawa 1982.
5.
Knappert Jan, Mitologia Indii,
Poznań 1996.
6.
Schayer Stanisław, Mit, kult i etyka buddyzmu, [w:] O filozofowaniu
Hindusów, Warszawa 1988.
7.
Słuszkiewicz Eugeniusz, Pradzieje i legendy Indii, Warszawa 1980.
8.
Wykłady otwarte prof. H. Wałkówskiej, Uniwersytet Wrocławski,
Instytut Filologii
Klasycznej, 1993/94.
9.
Strona internetowa: www.harappa.com/har/har0.html.
1 2 3 4
« Etnologia (Publikacja: 27-10-2004 )
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 3716 |
|