Racjonalista - Strona głównaDo treści


Fundusz Racjonalisty

Wesprzyj nas..
Zarejestrowaliśmy
203.677.090 wizyt
Ponad 1065 autorów napisało dla nas 7364 tekstów. Zajęłyby one 29017 stron A4

Wyszukaj na stronach:

Kryteria szczegółowe

Najnowsze strony..
Archiwum streszczeń..

 Czy konflikt w Gazie skończy się w 2024?
Raczej tak
Chyba tak
Nie wiem
Chyba nie
Raczej nie
  

Oddano 617 głosów.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
Sklepik "Racjonalisty"

Złota myśl Racjonalisty:
"... w nauce istnieje potrzeba podawania rzeczy w wątpliwość; jest bezwzględnie konieczne, jeśli w nauce ma się dokonywać postęp, żeby niepewność była podstawowym stanem ducha. Żeby dokonać postępu w rozumieniu, musimy wykazać się pokorą i pogodzić się z tym, że nie wiemy. [...] Prowadzi się badania z ciekawości, ponieważ coś jest nieznane, a nie dlatego, że zna się odpowiedź. Zbierając naukowe..
 Kultura » Sztuka » Teatr

Idee teatru Petera Brooka na przykładzie postaci Tierno Bokara [6]
Autor tekstu:

Szarif i Tierno spotykają się co noc o trzeciej nad ranem i przeprowadzają ze sobą długie rozmowy. Te dyskusje umacniają Tierna w modlitwie jedenastu paciorków. Tierno wybiera obrządek jedenastu. Potomek Al-Hadż Omara zdradził sprawę dwunastu. Tierno Bokar powraca do Bandiagary, mieszkańcy tego miasta odwracają się od niego, uważają go za zdrajcę; mistrz, który swoje życie poświęcił regule dwunastu, poświęca się regule jedenastu. Można by tu przywołać jedno powiedzenie sufich: „Prawdomówny przemienia się w ciągu dnia czterdzieści cztery razy, a obłudnik trwa w swoim jednym stanie przez czterdzieści lat".

W Bamko Tierno spotyka Amkoullela, swojego ucznia, mówi mu, że w Szarifie Hamallachu odnalazł samego siebie i że go uznał.

Do Szarifa Hamallaha przychodzą gwardziści. Wszyscy zwolennicy Szarifa zostają spędzeni na główny plac Nioro. Ludzie ci są bici, kuci w kajdany, wleczeni do więzienia. Wszystkim tym potwornościom towarzyszą radosne okrzyki zwolenników reguły dwunastu. Hamalliści zostają aresztowani i oskarżeni o dopuszczenie się zdrady wobec Francji, o przeciwstawienie się porządkowi publicznemu; wszczęty zostaje mroczny proces. Rodzina Szarifa zostaje skazana na śmierć, a Szarif trafia do Francji, gdzie zostaje osadzony w obozie karnym w Evaux. Z powodu zimna zapada na zapalenie płuc. Zostaje przewieziony do szpitala w Montluson, gdzie umiera. Tam też spoczywa na cmentarzu wschodnim.

Tierno Bokar dostaje zakaz wchodzenia do meczetu na modlitwę. „Wprowadzono zakaz wypowiadania twojego imienia" — mówi Naczelnik Kantony. Jest on śledzony dzień i noc, nikt nie chce mu niczego sprzedać, jedynie kilku przyjaciół przerzuca mu przez mur woreczki z prosem i korzeniami. Tierno wciąż modli się „prowadzi rozmowy z Bogiem" [ 79 ] i pozostaje niezmiernie pogodny.

Tierno Bokar: Proszę Boga, bym w chwili swej śmierci więcej miał nieprzyjaciół, którym niczego nie wyrządziłem, niźli przyjaciół (...) Boże! Boże! Weź mnie żywego, zabij mnie, wyrwij mnie z tego bytu i daj schronienie w śmierci. Wiem, że zwrócisz mi życie, gdy tylko mi je zabierzesz. [ 80 ]

Kiedy Tierno umiera, ludzie ciągną do jego grobu, by prosić o przebaczenie, jego nieobecność jednoczy — tym samym staje się on znów żywy.

Dlaczego Brook wybrał historię Tierna — mędrca z Bandiagary? Sam odpowiada na to pytanie w rozmowie z widzami. [ 81 ] Bractwa sufi to poszukiwacze prawdy, a to jest prywatne pytanie każdego człowieka. Ślepo nie możemy naśladować nikogo i każdy musi rozwijać w sobie postawę poszukiwania.

Tierno Bokar: „Poszukujcie wiedzy, od kołyski aż po grób, nawet jeśli byłaby ona ukryta w Chinach". [ 82 ]

7. Podsumowanie

Teatr, psychologia i religia, czego dowodzi praca Petera Brooka i spektakl Tierno Bokar, łączą się, przenikają siebie nawzajem. Wszystkie te trzy dziedziny mają na uwadze jeden cel: poznanie człowieka i dążenie do prawdy. Badanie świadomości i podświadomości wkracza w kształtowanie aktora — nie jako postaci, ale jako człowieka. Znane są przykłady, gdzie teatr stanowi metodę terapeutyczną — leczy pacjentów. Przejawy takiej funkcji teatru możemy zaobserwować w psychodramie — teatralnej scence zaaranżowanej przez samych pacjentów. Jest ona grą pozorów, emocji, jednak jak się okazuje, ta gra budzi prawdziwe cierpienia i realne problemy. Religia, filozofia zaczyna nabierać coraz większego znaczenia w terapii. Wielu terapeutów jest zdania, że dzisiejszy człowiek nie przychodzi do psychologa po poradę, rozwiązanie rzeczywistych problemów, dlatego, że ich tak naprawdę nie ma i nie ma czego rozwiązywać. Coraz częściej zgłaszają się takie osoby, które w leczeniu nie szukają sposobu pozbycia się cierpienia, ale wartości duchowych, rozwoju samego siebie. Rozwój ten stymulować ma psychoterapia, ma ona wypełnić próżnię ich życia i nadać mu sens. Psychologia, teatr i religia — celem ich jest poszukiwanie prawdy: ale nie tej zmiennej - demokratycznej, tylko obiektywnej — niezmiennej, czy wręcz absolutnej. W tych trzech przypadkach przedmiotem badania jest sam człowiek: to on jest źródłem, sposobem dotarcia do Boga, podświadomości, postaci scenicznej; jakkolwiek by tego nie nazwać pod tymi pojęciami kryje się niezmienna prawda: metafizyka, do której dążymy poprzez subiektywne doznania. W sufizmie drogę tę stymuluje mistrz — pir, w psychologii — psychoterapeuta, w teatrze natomiast tę samą funkcję pełni reżyser (Brook) lub aktor (u Grotowskiego). Te trzy sposoby badania natury rzeczywistości szukają w psyche człowieka, teatrze, religii — tego co duchowe, co leży poza realnym światem, a co go tak naprawdę określa. W psychologii docieramy do natury rzeczywistości poprzez odkrywanie podświadomości, archetypów, w sufizmie poprzez doświadczenie mistyczne, w teatrze przez kontakt z samym aktorem czy spektaklem. Osterwa powiedział, że teatr jest dla ludzi, którym nie wystarcza religia. Teatr esencji w założeniach Brooka jest jak modlitwa: uzmysławia nam istnienie duchowego i nadludzkiego wymiaru życia; wyczula nas na istnienie metafizyki. Przytaczając ponownie słowa Artauda: „Teatr służy przekazaniu metafizyki, która wejdzie w umysły tylko przez skórę". [ 83 ] Teatr to tylko półśrodek do osiągnięcia przez aktora i widza wyższego poziomu świadomości. Postać Tierno Bokara realizuje założenia, do których Brook dąży w teatrze.

Tierno Bokar: Wielka księga przyrody, jest jedyną księgą, której karty nie ulegają zniszczeniu. Księga ta jest zawsze dla was dostępna — ona czeka, abyście ją odczytali.

Teatr to sztuka, która prowokuje do rozwoju, to od nas tylko zależy odczytanie „tej księgi", a ona „zawsze jest dla nas dostępna".

Bibliografia

  1. Artaud A., Teatr i jego sobowtór, tł. J. Błoński, Warszawa 1966.
  2. Bancroft A., Współcześni mistycy i mędrcy, tł. M. Kuźnia, Warszawa 2002.
  3. Bonarski A., Ziarno, Warszawa 1979.
  4. Brook P., Sekretny wymiar, [w:] Greorgij Iwaniwicz Gurdżijew, P. Brook, J. C. Carriere, J. Grotowski, Wrocław 2001.
  5. Brook P., Pusta przestrzeń, tł. W. Kalinowski, Warszawa 1977.
  6. Brook P., Nie ma sekretów. Myśli o aktorstwie i teatrze, tł. I. Libucha i M. Orski, Łódź 1997.
  7. Chittick W. C., The Sufi Path of Knowledge, State University of New York 1989.
  8. Craig E. G., O sztuce teatru, przeł. Maria Skibniewska, Warszawa 1985.
  9. Estienne M. H., tekst Tierno Bokar, skrypt z przedstawienia tłumaczonego na język polski, Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych, Archiwum.
  10. Estienne M. H., About Tierno Bokar, 1.3.2005.
  11. Grotowski J., Teksty z lat 1965 — 1969,Wrocław 1990.
  12. Kulczyk W. K., Wprowadzenie do nauk Gurdżijewa, Łódź 2003.
  13. Kuźnicki A., Dwie drogi samorozwoju — Grotowski i Gurdżijew, "Albo albo", nr 4/98 — 1-4/99.
  14. Leaman O., Krótkie wprowadzenie do filozofii islamu, tł. Michał Lipszyc, Warszawa 2004.
  15. Marshall L., Williams D., Peter Brook. Przejrzystości niewidzialna sieć, „Dialog" nr 10, 2002.
  16. Nicolescu B., Peter Brook and traditional thought, tł. na język angielski D. Williams, 1.6.2005.
  17. Palmer H., Enneagram, Warszawa 1992
  18. Dyskusja z Szajchem al — Tarqa Azad Rasodem — współczesnym sufim, 14.2.2005.
  19. Szyszko-Bohusz A., Hinduizm, buddyzm, islam, Kraków 1995.
  20. Uspieński P. D., Fragmenty nieznanego nauczania, Warszawa 1991.
  21. Wnuk-Lisowska E., Wiara i gnoza w islamie [w:] Między wiarą a gnozą, red. naukowa M. Jakubczak, Kraków 2003.
  22. Ziółkowski G., Budowniczy mostów. Greorgij Iwanowicz Gurdżijew, Część II, "Didaskalia", nr 31/32, 1999.
  23. Ziółkowski G., Budowniczy mostów. Georgij Iwanowicz Gurdżijew, Część III,"Didaskalia",nr 33, 1999.
  24. Ziółkowski G., Teatr Bezpośredni Petera Brooka,
    1 2 3 4 5 6 

     Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też:
    Teatr postdramatyczny a balet Piny Bausch
    Polaroidy czyli kilka ostrych zdjęć

     Dodaj komentarz do strony..   


     Przypisy:
    [ 79 ] Ibidem.
    [ 80 ] Ibidem.
    [ 81 ] Odbyła się ona 9.3.2005 w Teatrze Polskim we Wrocławiu.
    [ 82 ] Marie-Hélčne Estienne, „Terno Bokar" — skrypt przedstawienia, op. cit.
    [ 83 ] A. Artaud, Teatr i jego sobowtór, op.cit.

    « Teatr   (Publikacja: 05-03-2006 Ostatnia zmiana: 26-03-2006)

     Wyślij mailem..   
    Wersja do druku    PDF    MS Word

    Kinga Chabros
    Współpracowała z krakowskim radiem internetowym "Bez Kitu", gdzie prowadziła audycje kulturalne.
     Numer GG: 4753883

     Liczba tekstów na portalu: 7  Pokaż inne teksty autora
     Najnowszy tekst autora: Teatr postdramatyczny a balet Piny Bausch
    Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl. Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie, bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
    str. 4624 
       Chcesz mieć więcej? Załóż konto czytelnika
[ Regulamin publikacji ] [ Bannery ] [ Mapa portalu ] [ Reklama ] [ Sklep ] [ Zarejestruj się ] [ Kontakt ]
Racjonalista © Copyright 2000-2018 (e-mail: redakcja | administrator)
Fundacja Wolnej Myśli, konto bankowe 101140 2017 0000 4002 1048 6365