Racjonalista - Strona głównaDo treści


Fundusz Racjonalisty

Wesprzyj nas..
Zarejestrowaliśmy
199.559.837 wizyt
Ponad 1065 autorów napisało dla nas 7364 tekstów. Zajęłyby one 29017 stron A4

Wyszukaj na stronach:

Kryteria szczegółowe

Najnowsze strony..
Archiwum streszczeń..

 Czy konflikt w Gazie skończy się w 2024?
Raczej tak
Chyba tak
Nie wiem
Chyba nie
Raczej nie
  

Oddano 246 głosów.
Chcesz wiedzieć więcej?
Zamów dobrą książkę.
Propozycje Racjonalisty:
Sklepik "Racjonalisty"
Agnieszka Zakrzewicz - Papież i kobieta
Mariusz Agnosiewicz - Zapomniane dzieje Polski

Złota myśl Racjonalisty:
"Bóg jest ujawnioną wewnętrzną istotą człowieka, wypowiedzianą jaźnią, religia – uroczystym odsłonięciem ukrytych skarbów człowieka, spowiedzią jego najtajniejszych myśli /.../ Religia jest dziecięcą istotą ludzkości."
 Kultura » Historia kultury

Znicze czyli ogniowe święta u Słowian i chrześcijan [4]
Autor tekstu:

Flins czyli płoń

Jeśli zatem w językach germańskich nazwa kwarcu wywodzi się z języka słowiańskiego, to tym bardziej tak też należy wywodzić nazwę krzemienia. W czasach prehistorycznych nie było na ziemiach niemieckich kopalni krzemienia o randze takiej jak Krzemionki Opatowskie, gdzie wydobywano krzemień pasiasty, zbudowany głównie z kwarcu. Poza tym słowo Flins odnosiło się do czystych złóż kwarcu w Górach Izerskich. Skoro zatem wiemy, że późnośredniowieczne określenie kwarcu w języku średniowysokogermańskim, datowanym na 1050-1350 r., a więc na okres kiedy na ziemiach łużyckich dominowali już politycznie Niemcy, mimo to wywodzi się z języka słowiańskiego, to tym bardziej wczesnośredniowieczne określenie kwarcu w języku starowysokogermańskim, datowanym na 700-1050 r., a więc na okres kiedy na ziemiach łużyckich bez wątpienia politycznie dominowali Słowianie, musi pochodzić z języka słowiańskiego, o czym świadczy także przywiązanie Słowian do imienia Flinsa i jego zwalczanie przez niemieckie władze.

Jakie znaczenie w języku słowiańskim może mieć słowo flins/flyns? Naruszewicz za autorem niemieckim wywodzi Flins od słowa pilny: "Flins, Bóg wskrzeszający umarłych. Z wyrazistości przezwiska boga Flinsa można wnosić, iż od słowa pilność, czyli pilny, tak został nazwanym. Jest mi rękoymią Fabriciusz podobnie o nim mówiący, a temi słowy: bóg Flins wyraża boga pilnego, czuwającego, który nigdy nie śpi, lecz ustawnie patrzy na umarłych, maiąc ich wskrzesić". [ 20 ]

Częstszą formą tego słowa jest na Łużycach Plins. W językach zachodnioindoeuropejskich częsta jest bowiem zamiana p>f. Np. etruski bóg roślinny Poplon w łacinie zamienił się w Fufluns.

Słowo 'płomień' w języku starosłowiańskim to plamy, zaś w łacinie - flamma, w angielskim flame, w niemieckim Flamme. Pierwotniejszą formą jest słowiańskie plamy, gdyż wszystkie te słowa wywodzą się od praindoeuropejskich: pol-, plē-, plō̆- które znaczą 'palić'.

Podobnie jest ze słowem 'płynąć': w języku dolnołużyckim plěś, zaś w języku niemieckim fliessen (fliess — strumień, Fluss — rzeka). Starszą jest forma słowiańska, gdyż oba te wyrazy wywodzą się z praindoeuropejskiego słowa pleu- 'płynąć'.

Bóg ognia Plins może wywodzić się ze słowiańskiego płoń (dolnołużycka forma palić: paliś). Stare opisy niemieckie podają, że jego imię wywodziło się od rodzaju kamienia na którym stał. Był to krzemień w formie otoczaka, czyli kamienia rzecznego. Charakterystyczna jest w języku słowiańskim bliskość słów 'płynąć' oraz 'płonąć'. Może się to wywodzić od tego, że pradawnym źródłem okiełznanego ognia były wypływane kamienie. To one były podstawowym źródłem niezawodnego krzemienia. Krzemienno-ogniowy Flins od prasłowiańskiej formy 'płoń' wydaje się bardziej odpowiadać jego istocie aniżeli 'pilny'.

Politycznie niepoprawny

Katolicyzm jest naszym obecnym kodem kulturowym. W sferze symbolicznej jest religią ognia. Centralnym teologicznie elementem katolickiego kultu ognia jest wskrzeszenie świętego ognia (Wielka Sobota), co w polskiej obrzędowości nie ma znaczenia pierwszoplanowego. Wielka Sobota bardziej kojarzy nam się ze święceniem koszyczków niż ze swoją religijną esencją czyli wskrzeszeniem świętego ognia. Z kolei w sferze kultu ognia polska obrzędowość najmocniej wybiła święto zmarłych, co być może jest świadectwem tego, że kult ognia był u nas najsilniej związany właśnie z kultem przodków.

Ten nasz najważniejszy festiwal kultu ognia, który w sensie społecznym stał się formą rewitalizacji więzi nie tyle rodzinnych, co rodowych, jest dziś kontestowany właśnie przez swój wybitnie ogniowy charakter. Gazeta Wyborcza histeryzuje, iż masowe podróże Polaków do swoich rodzin w tym dniu pozostawiają mocny ślad węglowy, a palenie zniczy źle wpływa na klimat. Czytaj: nasza stara religia jest sprzeczna z nową apokaliptyczną ekoreligią, której mocnymi rzecznikami są ci wszyscy strojący się w szatki „neutralności światopoglądowej" aktywiści.

Nie da się jednak z kultury słowiańskiej wyrugować święta zniczy, gdyż dotyka ono fundamentów naszej cywilizacji. Siedzi to w nas głębiej niż przypuszczamy.


1 2 3 4 
 Dodaj komentarz do strony..   Zobacz komentarze (7)..   


 Przypisy:
[ 20 ]  Adam Naruszewicz, Historya narodu polskiego, Lipsk 1836, s. 46-49.

« Historia kultury   (Publikacja: 01-11-2019 Ostatnia zmiana: 02-11-2019)

 Wyślij mailem..   
Wersja do druku    MS Word

Mariusz Agnosiewicz
Redaktor naczelny Racjonalisty, założyciel PSR, prezes Fundacji Wolnej Myśli. Autor książek Kościół a faszyzm (2009), Heretyckie dziedzictwo Europy (2011), trylogii Kryminalne dzieje papiestwa: Tom I (2011), Tom II (2012), Zapomniane dzieje Polski (2014).
 Strona www autora

 Liczba tekstów na portalu: 952  Pokaż inne teksty autora
 Liczba tłumaczeń: 5  Pokaż tłumaczenia autora
 Najnowszy tekst autora: Oceanix. Koreańczycy chcą zbudować pierwsze pływające miasto
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl. Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie, bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
str. 10264 
   Chcesz mieć więcej? Załóż konto czytelnika
[ Regulamin publikacji ] [ Bannery ] [ Mapa portalu ] [ Reklama ] [ Sklep ] [ Zarejestruj się ] [ Kontakt ]
Racjonalista © Copyright 2000-2018 (e-mail: redakcja | administrator)
Fundacja Wolnej Myśli, konto bankowe 101140 2017 0000 4002 1048 6365