|
Chcesz wiedzieć więcej? Zamów dobrą książkę. Propozycje Racjonalisty: | | |
|
|
|
|
Prawo » Prawo wyznaniowe » Polskie konkordaty » Konkordat z 1993 » Prace nad konkordatem » Analizy i oceny prawne
Synopsis uwag i zastrzeżeń wobec tekstu Konkordatu [6] Autor tekstu: Marek Pernal
Artykuł 26
Kościelne osoby prawne mogą zakładać fundacje. Do fundacji tych
stosuje się prawo polskie.
Artykuł 27
Sprawy wymagające nowych lub dodatkowych rozwiązań będą regulowane
na drodze nowych umów między Układającymi się Stronami albo uzgodnień między
Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Konferencją Episkopatu Polski upoważnioną
do tego przez Stolicę Apostolską. Uwagi:
"Art. 27 sformułowany jest tak, że dopuszcza (przy powszechnie dziś
uznawanej wyższości umów międzynarodowych przed prawem wewnętrznym, nawet
konstytucyjnym) zawarcie przewidzianych w tym artykule nowych umów bez
konstytucyjnie wymaganej ich ratyfikacji". (4)
Konkordat polski, podobnie jak konkordat włoski z 1984 r. ma charakter
„ramowy", ustalający jedynie podstawowe zasady w najważniejszych sprawach i może być uzupełniany przez układy szczegółowe, w zależności od zmieniających
się potrzeb (por. T. Włodarczyk, Konkordaty, Warszawa 1986, t. I, s. 211).
Zgodnie z poglądem wyrażonym na temat analogicznego przepisu konkordatu
włoskiego, „należy domniemywać, że tego rodzaju układy zatwierdzane przez
Konferencję Episkopatu z kompetentnymi władzami państwowymi muszą być,
zgodnie z Kan. 955 par. 2 nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego zatwierdzane
przez Stolicę Apostolską, jak również — co jest zrozumiałe — przez zwierzchnią
władzę państwową, której "kompetentna władza państwowa podlega" (J. Wisłocki,
Konkordat..., s. 212). W przypadku Polski uzgodnienia poczynione przez
Rząd będą oczywiście podlegały zatwierdzeniu przez parlament.
"Konferencja Episkopatu do wszelkich nowych lub dodatkowych
rozwiązań musi posiadać upoważnienie Stolicy Apostolskiej. Nie jest to
dogodne dla strony rządowej rozstrzygnięcie, bo Stolica Apostolska będzie w rokowaniach dysponowała ogniwem pośrednim i w przyszłości może stwierdzić,
że Konferencja Episkopatu przekroczyła zakres swego upoważnienia".
(2)
W świetle cyt. wyżej opinii T. Włodarczyka o zatwierdzaniu
układów przez władze zwierzchnie obu partnerów — wątpliwość wydaje się
nieuzasadniona.
"Konferencja Episkopatu Polski, w skład której wchodzą
przecież wyłącznie obywatele polscy (art. 6 ust. 5 konkordatu), może czynić
uzgodnienia z rządem Rzeczypospolitej Polskiej będąc do tego upoważnioną
przez Stolicę Apostolską, z którą konkordat jest zawierany. Przy czym obywatele
państwa polskiego są tu przedstawicielami strony obcej, z którą Rzeczpospolita
zawiera umowę międzynarodową". (6)
Jest rzeczą Stolicy Apostolskiej, kogo czyni swoim
przedstawicielem do czynienia nowych uzgodnień z rządem polskim.
Artykuł 28
Układające się Strony będą usuwać na drodze dyplomatycznej zachodzące
między nimi różnice dotyczące interpretacji lub stosowania niniejszego
Konkordatu.
Artykuł przewiduje najmniej praktyczną i najdłuższą drogę dyplomatyczną
dla usuwania różnic w interpretacji lub stosowaniu konkordatu. (4)
Artykuł 29
Konkordat niniejszy podlega ratyfikacji. Wejdzie on w życie po upływie
1 miesiąca od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych.
"Konkordat pomija całkowicie kwestię relacji między jego postanowieniami a obowiązującymi przepisami ustaw państwowych normujących te same zagadnienia w sposób odmienny". (1)
Przepisy konkordatu po ratyfikacji staną się częścią polskiego porządku
prawnego. Zgodnie z normami prawa międzynarodowego, Polska będzie zobowiązana
dostosować swe ustawodawstwo do norm konkordatu. Ustawami, które będą musiały
ulec zmianie są akty prawne, o których mówi się w art. 10 ust. 5 — ustawa z dnia 29 września 1986 r. o aktach stanu cywilnego i ustawa z dnia 25
lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Wszystkie inne akty prawne
dotyczące stosunków państwa i Kościoła katolickiego pozostaną w mocy i nie muszą być modyfikowane zanim nie wystąpią praktyczne kolizje w ich
stosowaniu w związku z wejściem w życie konkordatu. To, czy kolizje takie
będą występować, rozstrzygnie dopiero praktyka łącznego stosowania zapisów
konkordatowych i ustawowych. Kwestię tę należy pozostawić orzecznictwu.
Zestawienie źródeł wypowiedzi:
(1) Michał Pietrzak, Nowy konkordat polski, mps (w druku w „Państwie i Prawie").
(2) Jerzy Wisłocki, Konkordat polski 1993. Tak czy nie?, Poznań
1993.
(3) Aleksander Merker, Konsekwencje legislacyjne ratyfikacji konkordatu
polskiego z dnia 28 lipca 1993 r.", mps.
(4) Uwagi o konkordacie polskim z dnia 28 lipca 1993 r.", mps.
(5) Bp Jan Szarek (zwierzchnik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego)
na spotkaniu z Premier Hanną Suchocką 11 sierpnia 1993 r.
(6) Feliks Siemieński, Czy konkordat jest potrzebny?", „Dziś",
12/93.
(7) Stanowisko „Neutrum" — Stowarzyszenia na Rzecz Państwa Neutralnego
Światopoglądowo w sprawie zawarcia konkordatu, grudzień 1993.
*
Tekst publikowany w: „Konkordat Polski 1993. Wybór materiałów źródłowych z lat 1993-1996". Wybór tekstów: Czesław Janik, Uniwersytet Warszawski,
Instytut Nauk Politycznych, Warszawa 1997, przygotowany w Biurze do Spraw
Wyznań URM na zlecenie Urzędu Rady Ministrów RP.
1 2 3 4 5 6
« Analizy i oceny prawne (Publikacja: 16-11-2003 )
Wszelkie prawa zastrzeżone. Prawa autorskie tego tekstu należą do autora i/lub serwisu Racjonalista.pl.
Żadna część tego tekstu nie może być przedrukowywana, reprodukowana ani wykorzystywana w jakiejkolwiek formie,
bez zgody właściciela praw autorskich. Wszelkie naruszenia praw autorskich podlegają sankcjom przewidzianym w
kodeksie karnym i ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.str. 2928 |
|