Rabin Sacks jest niedouczonym głupcem
Jerry Coyne (16-06-2013) |
| Ten wymysł o "religijnej moralności" irytuje mnie
bezgranicznie. Jest sprzeczny z wszystkimi
faktami: ateiści są nie mniej moralni niż wierni, kraje ateistyczne nie są
pełne barbarzyństwa, znacznie więcej więźniów w USA jest religijnych niż
w ogólnej populacji i tak dalej. Świat zaś, stając się mniej religijny,
staje się bardziej moralny. Nikt z odrobiną rozsądku nie uważa, że świat
bez wiary byłby światem bez moralności. Do tekstu.. |
| |
Epistemologia zła
Eric MacDonald (10-06-2013) |
| Siły konserwatywne będą zawsze obecne w religii, ponieważ w
ostatecznym rachunku one są siłą napędową religii. Jako instytucje społeczne,
zależne w swoim poczuciu realności społecznej od liczby i witalności wyznawców,
emocjonalna siła napędowa, która stoi za wiarą religijną, jest realną potęgą religii. Do tekstu.. |
| |
Levinas o "Życiu i doli" Grossmana
Janusz Litewka (19-03-2013) |
| Osiemset
stron powieści Grossmana przedstawia całkowity spektakl spustoszenia i dehumanizacji.
[...] A jednak w owej dekompozycji relacji ludzkich, w owej socjologii niedoli,
dobroć trwa. W relacji jednego człowieka do drugiego możliwa jest dobroć. Każda próba zorganizowania człowieczeństwa
zawodzi. Jedyna rzeczą, która pozostaje nieśmiertelną jest dobroć
codzienna, trwające życie. Do tekstu.. |
| |
Etyka i moralność czyli fakt i złudzenie w filozofii Niccolo Machiavellego
Anna Macha - Aslanidou (17-03-2013) |
| Nauczyliśmy się
postrzegać moralność i etykę wyłącznie w jej chrześcijańskiej
odsłonie. Machiavelli uważa, że jest konieczność przywrócenia i kierowania się w rządach moralnością
pogańską. Według niego to, co uchodzi powszechnie za
kardynalne cnoty chrześcijańskie, stanowi główną przeszkodę
na drodze do budowania społeczeństwa takim, jakim chciałby je widzieć. Do tekstu.. |
| |
Dobro i zło z optymalistycznej perspektywy
Norbert Paprocki (16-03-2013) |
| Dobro i zło nie zostały stworzone. Dobro i zło to mierniki szczęścia
i cierpienia oraz ich subiektywne stopniowanie. Nasze dążenie do dobra, a więc optymalizacji
wszystkiego ze wszystkim w celu zminimalizowania kraks na życiowej drodze pełnej
skrzyżowań, to droga do ćwiczenia intelektu zamiast hartowania ducha. Rozum
jednak, rozumiany jako konglomerat logiki, wyobraźni i empatii, jest narzędziem
o wiele lepszym, ponieważ to on zmienia czy też rzeźbi warunki, zaś duch
dostosowuje się jedynie. Do tekstu.. |
| |
Co jest prawdziwym zagrożeniem: indywidualizm czy kolektywizm?
Eric MacDonald (22-01-2013) |
| Wielu
ludzi wydaje się uważać, że konflikty, które wstrząsały światem w XX
wieku, są teraz bezpiecznie za nami, ale rzeczywiste kwestie, o które chodziło
w wielu walkach w XX wieku, są nadal tymi, które dzielą społeczeństwa
dzisiaj i nadal towarzyszy im przemoc. Kolektywizm nadal jest zagrożeniem dla
naszych swobód i ważne jest zrozumienie, że jest to jedna z głównych linii
uskokowych we współczesnej debacie między wiarą a niewiarą. Do tekstu.. |
| |
Młody Einstein nie mógł tego wymyślić!
Norbert Paprocki (22-12-2012) |
| Bóg nie stworzył zła, gdyż zło nie jest jakimś bytem,
przeciwnie- jest to tylko brak dobra. Ta linia rozumowania na pierwszy rzut oka
miażdży ateistów, którzy wchodząc w mitologię próbują "obwinić"
Boga za istnienie zła. Istnienie to nieco niefortunne słowo, ponieważ brak
czegoś nie istnieje- można rzec, że występuje. W takim razie, zło istnieje
nie jako byt, lecz jako problem. Do tekstu.. |
| |
Prawdziwe Dziesięcioro Przykazań
Richard Carrier (08-11-2012) |
| Ciągle słucham różnych wersji tej samej śpiewki: "Dziesięcioro
Przykazań jest fundamentem zachodniej moralności i Amerykańskiej Konstytucji
oraz rządu". Mówiąc takie rzeczy ludzie zasadniczo przypisują Mojżeszowi
wynalezienie etyki, demokracji i praw obywatelskich, co jest poglądem w
oczywisty sposób absurdalnym. Lecz jego absurdalność jest przyćmiona jego
niesprawiedliwością, gdyż istnieje inny prawodawca, daleko bardziej dla nas
ważny, którego idee i działania w dużo większym stopniu przynależą do
fundamentów, na których opiera się amerykański system władzy. Do tekstu.. |
| |
Etyka może być tylko świecka. Wstęp do etyki liberalnej
Piotr Napierała (22-10-2012) |
| Etyka
może być tylko uniwersalna, a więc świecka, co rozumie każdy człowiek
obdarzony rozumem, bo tylko wtedy owa etyka opiera się na tym co jest dostępne
dla wszystkich i nie buduje dodatkowych murów między ludźmi, a więc dobra
etyka to etyka obywatelska. Wymaga ona otwartego umysłu i pewnego minimum
zdrowego rozsądku. Do tekstu.. |
| |
Czy redukcjonizm jest błędny: swoje zdanie dorzuca filozof
Jerry Coyne (02-09-2012) |
| To
prawda, żaden istniejący obecnie komputer nie potrafi myśleć jak człowiek,
odczuwać bólu, współczucia, ale jest to tylko kwestia czasu. A jeśli
nasze mózgi nie są skomplikowanymi maszynami do przetwarzania informacji, to
czym są? Oczywiście myślimy w znacznie bardziej skomplikowany sposób niż
inne zwierzęta i przypisujemy znaczenie w sposób, w jaki one tego nie robią,
ale co może to znaczyć poza tym, że wyewoluowaliśmy bardziej złożony mózg. Do tekstu.. |
| |
Peter van Inwagen wyjaśnia czemu Bóg jest ukryty
Jerry Coyne (22-08-2012) |
| Teologia jest w istocie sztuką pokazywania tego, co
nieprzekonujące, jako przekonujące. Jest to racjonalizacja post
facto. Ostatecznie
argument van Iwagena w kwestii skrytości Boga sprowadza się do argumentu, że
moralność musi pochodzić od naszego rozumu, nie zaś od Boga. Chętnie się
pod tym podpiszę, ale mogę się tylko śmiać z jego absurdalnego
uzasadniania, że Bóg istnieje, ale trzyma się w ukryciu. Do tekstu.. |
| |
Skąd pochodzi moralność? Pokaz małp
Jerry Coyne (12-08-2012) |
| Żaden
znany teolog, ani zresztą żaden racjonalnie myślący wierny, nie trzyma się
ściśle moralności biblijnej. Jak wszyscy wiedzą, wierzący starannie
wybierają swoją moralność z szwedzkiego stołu bożych nakazów, dobrych i złych,
z pisma świętego. Robiąc to pokazują, że mają poczucie dobra i zła, które
nie pochodzi z Biblii ani od Boga. Ergo, pochodzi z ewolucji i kultury. Do tekstu.. |
| |
Wolność i tożsamość
Eric MacDonald (02-08-2012) |
| Jest zwyczajnie niestosownym, aby dorośli wymuszali decyzję
o tożsamości religijnej u nieletniego bez względu na to, czy to ich własne czy obce dzieci.
Innymi słowy, nikt nie powinien móc składać obietnic dotyczących późniejszych
wierzeń dziecka, tak samo jak nie powinien móc okaleczać genitaliów dziecka
jako wyrazu religijnej tożsamości. Do tekstu.. |
| |
Dlaczego mamy czerpać moralność z przesądu?
Matt Ridley (22-02-2012) |
| Jak
na ludzi, którzy utrzymują, że są mili i tolerancyjni, obrońcy chrześcijaństwa
potrafią być niezwykle niemili i nietolerancyjni. Mimo całego jego szczerego
i czasami szorstkiego zachowania, nie ma niczego, co Richard Dawkins
kiedykolwiek powiedział, co byłoby choćby w przybliżeniu tak osobiście obrażające,
jak zniewagi, które wylały się na jego głowę w ostatnich kilku dniach. Do tekstu.. |
| |
| Odkrywcą terapii na raka mogłoby być czyjeś czwarte dziecko... (21-02-2012) |
| "Odkrywcą terapii na raka mogłoby być czyjeś czwarte dziecko... którego rodzice postanowili nie mieć" - te słowa są przykładem rozumowania, które prezentują ludzie religijni, nie mający żadnego pojęcia, gdzie pasują do świata, w którym - somnambulicznie - pogubili się. Jest to trochę jak przejście na drugą stronę lustra i widzenie wszystkiego odwrotnie, ale to najwyraźniej robią inteligentni ludzie w obliczu niedawnej decyzji rządu amerykańskiego, że pracownicy publicznych szpitali w USA, niezależnie od przynależności religijnej, zasługują na otrzymywanie środków antykoncepcyjnych w ramach swojego ubezpieczenia zdrowotnego. Do tekstu.. |
| |
Ateiści dla Jezusa
Richard Dawkins (27-09-2011) |
| Myślę, że powinniśmy oddać Jezusowi sprawiedliwość poprzez oddzielenie jego oryginalnych i radykalnych postulatów etycznych od nadprzyrodzonych bredni, które popierał podobnie jak wszyscy jemu współcześni. Być może oksymoroniczna siła hasła "Ateiści dla Jezusa" będzie właśnie tym, czego trzeba, aby uruchomić reakcję łańcuchową memu super-uprzejmości w post-chrześcijańskim społeczeństwie. Do tekstu.. |
| |
Czy religia jest zła?
Eric MacDonald (08-08-2011) |
| Religia nieustannie
ciągnie nas wstecz do rozwiązań z przeszłości, tak abyśmy pomimo tego co
uznajemy za prawdziwe, ciągle spłacali długi wobec dawno zmarłych przodków,
którzy wedle naszych wyobrażeń byli w pewien sposób bliżej esencji świata.
W przeciwnym razie, dlaczego mielibyśmy przykładać wagę do tego co napisano
kiedyś i próbowali kształtować nasze życie zgodnie z wartościami i
uprzedzeniami tychże przodków? Do tekstu.. |
| |
Dlaczego wolałbym nie mówić o torturach
Sam Harris (05-07-2011) |
| Część ludzi uważa, że, pomimo iż straty wśród ludności
cywilnej mogą być gorsze niż tortury, to są to niezależne od siebie zła i
jeden problem nie wpływa na odbiór drugiego. Jednak w istocie nie są one
niezależne od siebie. Łatwo zobaczyć, że informacje zdobyte dzięki torturom
mogą zmniejszyć ryzyko strat wśród ludności cywilnej. Do tekstu.. |
| |
Nieskalane sumienia
Wojciech Szczęsny (03-07-2011) |
| Chodzę w białym fartuchu, który jest (powinien być) jak toga sędziego,
którego poglądy społeczne, polityczne czy religijne nie mogą wpływać na
wyrok. Pamiętajmy, że polscy sędziowie już nie wydają wyroków śmierci. My
nadal możemy. I tę konstatację polecam szczególnej uwadze zwolennikom
poszerzonej klauzuli sumienia. Do tekstu.. |
| |
Ale czy mogą cierpieć?
Richard Dawkins (02-07-2011) |
| Jeremy Bentham powiedział
znane słowa: 'Należy
pytać nie o
to, czy zwierzęta
mogą rozumować, ani czy mogą mówić, lecz
czy mogą cierpieć'.
Większość ludzi rozumie to, ale traktuje ból człowieka jako szczególnie niepokojący, ponieważ mają niewyraźne
przekonanie, że jest w pewnym sensie oczywiste, iż zdolność gatunku do
cierpienia musi być skorelowana pozytywnie z jego możliwościami
intelektualnymi. Do tekstu.. |
| |
Racjonalistyczne (acz drobne) rozważania o szczęściu
Radosław S. Czarnecki (14-06-2011) |
| Czas pojmowany jako czwarty (może nawet najważniejszy)
wymiar naszej doczesnej egzystencji, winien być uznanym jako jedyne, racjonalne
i empirycznie uzasadnione, źródło naszego ziemskiego bytu. Gdy Seneka postuluje
eliminację uczuć, emocji czy afektów (gdyż tylko cnota daje szczęście, a
ona musi być wolna od tych codziennych ludzkich przypadłości) staje się tym
samym podglebiem i źródłem dla żyjącego ponad 300 lat po nim Augustyna
Aureliusza (354-430), jednego z Ojców i Doktorów, Kościoła rzymskiego. Do tekstu.. |
| |
Z drugiej strony lustra
Eric MacDonald (30-05-2011) |
| Nie ma niczego, co można powiedzieć w obliczu brutalnej arbitralności i
niedbałej brutalności życia, co wydawałoby się rozsądne lub sprawiedliwe
- poza, oczywiście, powiedzeniem, że życie po prostu takie jest i przez
powiedzenie tego pokazanie wspólnoty człowieczeństwa, by dać choć tę
pociechę. Nie pomogłoby mówienie o Bogu, ponieważ mówienie o Bogu jest w
rzeczywistości sposobem ukrywania przed sobą ostatecznego bezsensu życia i
udawaniem, że takie słowa mają sens. Do tekstu.. |
| |
Godność i prawo do śmierci, Część II
Eric MacDonald (23-02-2011) |
| Chrześcijanie - a przynajmniej władze w
Kościołach chrześcijańskich - niemal powszechnie potępiają
wybór śmierci i wierzą, że jest to sprzeczne nie tylko z wolą Boga, ale także z
wrodzoną wartością życia ludzkiego. Wypływa to potępienie z pragnienia
posiadania władzy nad innymi i kontrolowania w kluczowych momentach tego, co
wolno innym zrobić. Jak długo religie mogą kontrolować początek i koniec życia,
w pewnym sensie zachowują kontrolę nad całością życia. Do tekstu.. |
| |
Godność i prawo do śmierci, Część I
Eric MacDonald (17-02-2011) |
| Jeśli mamy choćby zacząć myśleć rozsądnie o sprawach życia i godności, musimy odłożyć religię, bowiem religia uprzywilejowuje coś, co nigdy nie może respektować indywidualnej godności osoby ludzkiej. W encyklice Jana Pawła II możemy zobaczyć, jak się to robi, ponieważ bierze ona coś całkowicie bezosobowego i nazywa to godnością. Do tekstu.. |
| |
Twarzą w twarz - według Emmanuela Levinasa
Janusz Litewka (11-01-2011) |
| Levinas podkreślając iż ja 'od
zawsze' odpowiada na Innego, mówiąc czy czyniąc coś w ogóle (ignorowanie czy
omijanie Innego, jest również rodzajem odpowiedzi) twierdzi, iż
nieuniknione doświadczenie Innego jest uznaniem 'sobości', zatem 'Ja' nigdy nie
jestem niczym więcej jak odpowiedzią na Innego. Czymkolwiek moje 'ja' mogłoby
być, zawsze jest zobowiązaniem dla Innego, ale nie vice versa. Do tekstu.. |
| |
Cnota bohaterstwa a moralność
Per Bauhn (02-11-2010) |
| Heroizm wydaje się być moralnie niejednoznaczną cechą życia ludzkiego. Z jednej
strony imponują nam ludzie, którzy nie zważając na własne bezpieczeństwo
wbiegają do płonącego domu, żeby uratować uwięzione tam dziecko. Z drugiej
strony, czujemy litość wobec młodych ludzi, którzy maszerowali na front w
pierwszej wojnie światowej, upojeni wyobrażeniami o heroizmie, podczas gdy my
uważamy ich za ofiary samooszustwa lub oszukańczej propagandy politycznej. Do tekstu.. |
| |
Egipski refusenik: Jestem proizraelski
Roee Nahmias (28-10-2010) |
| Maikel Nabil Sanad jest chyba najbardziej niezwykłym
Egipcjaninem, o jakim ostatnio słyszeliście. Ma 25 lat, jest weterynarzem,
absolwentem uniwersytetu w Asjut, a obecnie, już oficjalnie, poborowym z powodów moralnych
odmawiającym służby wojskowej w armii egipskiej. Do tekstu.. |
| |
Czy naprawdę potrzebujemy złych powodów, by być dobrymi?
Sam Harris (03-08-2010) |
| Kiedy tylko zagadnienie "moralnych wartości" pojawi się w
naszych narodowych dyskusjach w ciągu nadchodzącego tygodnia, zapytaj siebie, o
którym podejściu do moralności mówimy. Czy rozmawiamy o tym, jak najlepiej
zmniejszyć ludzkie cierpienie? Czy rozmawiamy o kaprysach niewidzialnego Boga? Do tekstu.. |
| |
Konfrontacja kultur - płaszczyzny konfliktu
Radosław S. Czarnecki (13-04-2010) |
| Zachód budujący swą pozycję, swoją kulturę z jednej strony na wartościach
takich jak wolność jednostki we wszystkich możliwych aspektach jej bytu,
demokracja, swobodna przedsiębiorczość, autonomiczność państwa i wyznań religijnych
(wszelkich), solidarność międzypokoleniowa i międzyludzka, pluralizm myśli i
idei, braterstwo, równość szans dla wszystkich obywateli, społeczeństwo
obywatelskie etc., a z drugiej na przekonaniu o swojej wyjątkowości, światłości
i cywilizacyjnej wyższości (popierając często w historii owe przekonania siłą
militarną) musi więc en bloc odrzucić dotychczasowy kulturowy
imperializm. Do tekstu.. |
| |
Czy trwałe wyłączenie „myślącej maszyny” byłoby zbrodnią?
Paweł Bielawski (31-03-2010) |
| "Zwierzę stadne, takie jak człowiek, mogło dzięki empatii podwyższyć swój współczynnik przeżycia. (...) Najwidoczniej humanoidalny robot był samotnym drapieżnikiem. Rick lubił myśleć o nich właśnie w ten sposób. Dzięki temu jego praca stawała się dużo łatwiejsza do
zniesienia. Usuwając - to znaczy zabijając - andka, nie naruszał (...) zasad
życia." Słowa używane wydają się być niezwykle istotne. Pozbawienie życia androida, w
oryginale, określa się jako "retirement" (w polskiej wersji "usuwanie"). Łowcy
androidów, między sobą, określają humanoidalnego robota w sposób uwłaczający
jako "skin job". Takie dehumanizowanie zdecydowanie ułatwia im "usuwanie".
Robili to beznamiętnie, mechanicznie, bez empatii. I tu pojawia się paradoks.
Według powyższej koncepcji, człowieka od maszyny wyróżniała empatia. A jednak
Łowcy wydają się być jej pozbawieni. Do tekstu.. |
| |
